French
DeutschPlacówka Straży Granicznej I linii „Nieboczowy” – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Placówka Straży Granicznej I linii „Nieboczowy” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w okresie międzywojennym.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Początek działalności Straży Celnej na Śląsku datuje się na dzień 15 czerwca 1922 roku. W tym dniu polscy strażnicy celni w zielonych mundurach i rogatywkach wkroczyli na ziemia przyznane Polsce. W nocy z 15 na 16 czerwca 1922 roku Straż Celna przejęła ochronę granicy polsko–niemieckiej na Śląsku. W ramach Inspektoratu Straży Celnej „Rybnik” zorganizowany został komisariat Straży Celnej „Lubomia”[4], a w jego składzie placówka Straży Celnej „Ligota Tworkowska” z kierownikiem strażnikiem Stanisławem Luleczką[5] i „Nieboczowy”[6] z kierownikiem dozorcą Stanisławem Gmulskim. Funkcjonariusze placówek spotykali się przy skrzynce służbowej mieszczącej się w korytarzu względnie w sieni budynku[7]. Początkowo służbę pełniono bez broni. Dopiero w połowie lipca strażnicy uzbrojeni zostali w karabiny włoskie[5]. W marcu 1924 roku zlikwidowano placówkę Straży Celnej „Ligota Tworkowska”[5]. W 1926 roku placówki przeniosły swoje siedziby do wynajętych ubikacji. Placówka „Nieboczowy” funkcjonowała w budynku dworskim w Nowym Dworze[8]. W marcu 1928 roku placówka „Nieboczowy” przeniesiona została do Ligoty Tworkowskiej do domu p. Pytlika[9].
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[10].
Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Kornowac”. Placówka Straży Granicznej I linii „Ligota” znalazła się w jego strukturze[11].
W kwietniu 1931 roku placówkę Straży Granicznej I linii „Ligota” przeniesiono do m. Nieboczowy[12][13]. Rozkazem nr 4/31 zastępcy komendanta Straży Granicznej płk. Emila Czaplińskiego z 20 października 1931 roku przeniesiono siedzibę komisariatu do Lubomi. Placówka nadal pozostawała w jego strukturze[14].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Sąsiednie placówki:
Kierownicy/dowódcy placówki[edytuj | edytuj kod]
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby |
|---|---|---|
| przodownik | Franciszek Sroka[15] | 1928 – |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 4.
- ↑ a b c Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 2.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
- ↑ Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 1.
- ↑ Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 3.
- ↑ Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 4.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 26.
- ↑ Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 35.
- ↑ Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 7.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 80.
- ↑ Kronika komisariatu „Lubomia” ↓, s. 5.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928–1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Lubomia” z lat 1922–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkic historyczny z działalności Inspektoratu Straży Granicznej „Rybnik” z lat 1918–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.