French
DeutschInspektorat Graniczny nr 18 – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Inspektorat Graniczny nr 18 – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 18 „Nowy Targ”[2]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Nowy Targ” na Obwód Straży Granicznej „Nowy Targ”[3]. Rozkazem nr 3 z 31 grudnia roku w sprawach reorganizacji jednostek na terenach Śląskiego, Zachodniomałopolskiego i Wschodniomałopolskiego okręgów Straży Granicznej, a także utworzenia nowych komisariatów i placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł posterunek wywiadowczy „Sucha”[4].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od zachodu: placówka Straży Granicznej „Głuchaczki” wyłącznie, od wschodu: placówka Straży Granicznej „Izby” włącznie[2]. Rozkaz dowódcy Straży Granicznej nr 6 z 8 września 1928 podpisany przez mjr. Wacława Spilczyńskiego zmienił granicę inspektoratu: od zachodu bez zmian, od wschodu − placówka Straży Granicznej „Tylicz” do wzgórza 794 Dzielec[5].
- Sąsiednie inspektoraty
Kierownicy/komendanci inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| inspektor | Bolesław Czajkowski | – 26 XI 1930[6] | |
| komisarz | Włodzimierz Krogulski(?)[a] [b] | 15 VII 1932 – 27 XI 1934 | stan nieczynny |
| inspektor | Julian Mamczyński | X 1932 – VIII 1937 | stan nieczynny |
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja inspektoratu w maju 1928[10]:
- komenda − Nowy Targ
- komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”
- komisariat Straży Granicznej „Zakopane”
- komisariat Straży Granicznej „Krościenko”
- komisariat Straży Granicznej „Muszyna”
Organizacja inspektoratu w 1931 i w 1935[11]:
- komenda − Nowy Targ
- komisariat Straży Granicznej „Jabłonka”
- komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”
- komisariat Straży Granicznej „Zakopane”
- komisariat Straży Granicznej „Krościenko”
Organizacja obwodu w 1938[12]:
- komenda − Nowy Targ
- komisariat Straży Granicznej „Jabłonka”
- komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”
- komisariat Straży Granicznej „Zakopane”
- komisariat Straży Granicznej „Łapsze Niżne”
- komisariat Straży Granicznej „Krościenko”
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Kozłowskiego Włodzimierz Krogulski wyznaczony został na stanowisko kierownika IG „Nowy Targ”[7], a na podstawie Historii Inspektoratu Granicznego „Częstochowa” należy wnioskować, że był wyznaczony na stanowisko kwatermistrza tegoż Inspektoratu[8].
- ↑ Włodzimierz Tomasz Józef Krogulski (ur. 10 kwietnia 1894 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Bykowni) – kapitan piechoty Wojska Polskiego i komisarz Straży Granicznej, odznaczony Krzyżem Niepodległości. Od 1914 żołnierz 14 kompanii 2 pułku piechoty Legionów Polskich. Ranny w bitwie pod Młotkowem. W maju 1915 ukończył Szkołę Podchorążych i został przydzielony do 6 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego, a zimą 1918 wcielony do wojska austriackiego i wysłany na front włoski. Tam zostaje powtórnie ranny. W listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Walczył na froncie ukraińskim w Galicji Wschodniej. W okolicy Stryja dostał się do niewoli ukraińskiej. Po uwolnieniu, dowodził kompanią sztabową 12 Dywizji Piechoty. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W lipcu 1922 w stopniu przodownika przeszedł do służby w Straży Celnej na stanowisko kierownika placówki SG „Bystrzec”. W marcu 1928 w stopniu podkomisarza wstąpił do Straży Granicznej. W od lipca 1928 pełnił obowiązki kierownika komisariatu SG „Cieszyn”. W 1929 przeniesiony został na identyczne stanowisko w Tarnowskich Górach. W 1932 wyznaczony na stanowisko kierownika (?) IG „Nowy Targ”, a w listopadzie 1934 przeniesiony w stan nieczynny[7]. W lutym 1925 roku, jako oficer rezerwy zatrzymany w służbie czynnej został przeniesiony z korpusu oficerów rezerwy łączności do korpusu oficerów rezerwy piechoty w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 120.4 lokatą, z równoczesnym wcieleniem z 2 płącz. w Jarosławiu do 42 pp w Białymstoku[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 27.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 135.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 30.
- ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 17.
- ↑ a b Kozłowski 2015 ↓, s. 168-169.
- ↑ Historia IG „Częstochowa” ↓, s. 12 i 23.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 22 lutego 1925 roku, s. 86.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.
- ↑ Promińska 2011 ↓, s. 5.
- ↑ Promińska 2011 ↓, s. 8.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Katarzyna Promińska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Zachodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
- Szkic historyczny z działalności Inspektoratu Straży Granicznej „Częstochowa“ z lat 1928-1935 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.