Komisariat Straży Granicznej „Wolsztyn” – Wikipedia, wolna encyklopedia

Komisariat Straży Granicznej „Wolsztyn”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1928

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Wolsztyn

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Inspektorat Graniczny nr 10
Obwód SG „Wolsztyn”

Szkic Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn”
Szkic komisariatu „Wolsztyn”

Komisariat Straży Granicznej „Wolsztyn” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[1]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[2]. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Wolsztyn” do Inspektoratu Granicznego nr 10 „Opalenica” i określił jego strukturę organizacyjną[3]. Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego potwierdził organizację komisariatu[4]. Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu. Odeszła placówka Straży Granicznej I linii „Wąchabno”[5].

Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]

Komisariat w 1936 mieścił się w Wolsztynie przy ulicy 5 Stycznia 3. Komisariat posiadał telefon (nr 63)[6]. Ochraniał odcinek długości 40.5 km[6] od kamienia granicznego G 389 do kamienia granicznego 578[7]. Według innego pomiaru długość odcinka wynosiła 41935 m[8]. Komisariat nie posiadał własnej placówki II linii. Pracę wywiadowczą prowadziły w placówki I linii[9]. Na terenie komisariatu znajdowały się dwa drogowe przejściowe punkty graniczne. Punkt przejściowy w Kopanicy ochraniało całodobowo trzech strażników granicznych w systemie 8- godzinnym, a punkt w Obrze jeden strażnik na szosie w odległości około 1 kilometra od przejścia[10]. Ponadto funkcjonowało 36 przejść gospodarczych[11]

Linie rozgraniczenia komisariatu
  • Na północy: od kamienia granicznego 389, południowym skrajem Ostrowa poprzez Jezioro Chobienickie do leśniczówki Nowina. I dalej do Nieborza
  • Na południu: od kamienia granicznego 578 wzdłuż Kanału Środkowego do szosy Wolsztyn-Kaszczor.
  • Linia wewnętrzna: od Nieborza poprzez Żodyń, Kiełkowo, Obrę, Widzim Stary i dalej przez Niałek Wielki do szosy Wolsztyn-Kaszczor[12].
Sąsiednie komisariaty

Funkcjonariusze komisariatu[edytuj | edytuj kod]

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopień imię i nazwisko okres pełnienia służby
komisarz Antoni Półtorak[13] był w 1932 –
komisarz W. Malejewski[9] był w I 1935 –
komisarz Wacław Będzikowski[14] był w 1936 –
komisarz Tadeusz Chmielowski 8 V 1938[15] -
Zastępcy komendanta komisariatu
starszy strażnik Mieczysław Brzozowski[16] 1 V 1939[17] –

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Organizacja komisariatu w marcu 1928[3]:

Organizacja komisariatu w styczniu 1930[5]:

Organizacja komisariatu w 1936[6]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
  2. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  3. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.
  4. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34.
  5. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 70.
  6. ↑ a b c Dyslokacja IG „Wolsztyn” ↓, s. 2.
  7. ↑ Opis IG „Wolsztyn” ↓, s. 1.
  8. ↑ Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 10.
  9. ↑ a b Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 3.
  10. ↑ Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 13.
  11. ↑ Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 17.
  12. ↑ Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 14.
  13. ↑ Wykaz imienny Wlkp. IO ↓, s. 4.
  14. ↑ Charakterystyka komisariatu „Wolsztyn” ↓, s. 4.
  15. ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/34.
  16. ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 14/39.
  17. ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 27/39.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
  • Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
  • Wykaz imienny oficerów i szeregowych Straży Granicznej Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego pracujących w Przysposobieniu Wojskowym → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Wykaz dyslokacji jednostek Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn” w 1936 roku → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Charakterystyka terenu Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn” w latach 1935 – 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Charakterystyka terenu własnego i przedpola komisariatu Straży Granicznej „Wolsztyn” w latach 1935 – 1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Straż Graniczna (1928–1939)
Inspektoraty okręgowe
od 1938 okręgi SG
Inspektoraty graniczne
od 1938 obwody SG
Obwody SG
powstałe po 1938
Komisariaty SG
Placówki I linii
Placówki II linii
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komisariat_Straży_Granicznej_„Wolsztyn”&oldid=73109656”