Archiwum Straży Granicznej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Archiwum Straży Granicznej
Ilustracja
Państwo

 Polska

Data utworzenia

16 maja 1991

Siedziba

Kętrzyn
Szczecin

Kierownik

płk SG Andrzej Klebeko

Adres
ul. Żołnierska 4
71-210 Szczecin[1]
Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, po lewej znajduje się punkt z opisem „Archiwum Straży Granicznej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Archiwum Straży Granicznej”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Archiwum Straży Granicznej”
Ziemia53°26′51,0000″N 14°29′22,6320″E/53,447500 14,489620

Archiwum Straży Granicznej (ASGr.) – wyodrębnione archiwum państwowe z siedzibą w Szczecinie.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Zarządzeniem dowódcy Wojsk Wewnętrznych nr 013/WW z 16 czerwca 1956 roku utworzono Centralne Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza w Kętrzynie o etacie nr 346/3[2]. Od 1959 funkcjonowało ono pod nazwą Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza[3].

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Archiwum WOP w Kętrzynie istniejące według etatu nr 44/0177 o stanie osobowym na okres „W” 9 żołnierzy i 6 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 9 żołnierzy i 6 pracowników cywilnych[4]. Na jego bazie powstało Archiwum Straży Granicznej w Kętrzynie[5] według etatu nr 44/024 o stanie osobowym 3 funkcjonariuszy i 8 pracowników urzędów państwowych[6].

W listopadzie 1995 Komendant Główny Straży Granicznej podjął decyzję o przeniesieniu Archiwum SG w Kętrzynie do Szczecina i przeznaczeniu na potrzeby archiwalne budynku koszarowego nr 2 w kompleksie Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej w Szczecinie przy ulicy Żołnierskiej 4. Dopiero 5 lat później w styczniu 2000 czterema konwojami samochodowymi przewieziono prawie 2,5 km akt, które umieszczono w przystosowanych dla potrzeb archiwum magazynach przy ul. Żołnierskiej 4 w Szczecinie[7].

W 2005, Archiwum Straży Granicznej weszło w skład Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej SG[a].

Zadania Archiwum SG[edytuj | edytuj kod]

Archiwum realizuje zadania w zakresie przyjmowania i gromadzenia, ewidencjonowania i udostępniania materiałów archiwalnych. Jest również jednostką charakterze tzw. urzędu wiary publicznej[8], wydając wszelkiego rodzaju odpisy, wypisy, zaświadczenia dla udokumentowania np. spraw emerytalnych byłych funkcjonariuszy i pracowników cywilnych. Realizuje zadania związane z popularyzacją zasobu oraz działalnością naukową.

Zasoby archiwalne[edytuj | edytuj kod]

31 grudnia 2008 zasób archiwalny liczył 285575 jednostek aktowych – 3747,97 mb akt[5].

Podzielony jest na trzy grupy[edytuj | edytuj kod]

W skład zasobu archiwum wchodzą także zbiory: akt specjalnych, zdjęć, nagrań magnetofonowych, filmów, map, kronik, ksiąg honorowych, albumów, materiały Stowarzyszenia Weteranów Polskich Formacji Granicznych, materiały registratury.

Biblioteka podręczna gromadzi instrukcje książki i opracowania z zakresu historii formacji granicznych, dziejów regionalnych oraz archiwistyki[b].

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

30 grudnia 1998 wprowadzony został regulamin organizacyjny. Przewidywał on m.in. następującą strukturę archiwum[5]:

  • Kierownictwo archiwum
    • Dział Informacji Archiwalnej
    • Dział Udostępniania i Kwerend
    • Dział Opracowania Zasobu
    • Dział Przechowywania i Konserwacji Akt
    • Dział Zbiorów Specjalnych.

Na początku 2005 Archiwum SG weszło w skład Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej SG. W miejsce działów powołano sekcje, nie zmieniając ich nazw i zakresu zadań[5]. W 2007 nastąpiła kolejna reorganizacja[c] i zmieniła się też struktura archiwum[5].

Stan z 13 listopada 2023[1]
  • Kierownik Archiwum SG (zastępca dyrektora BOIN KGSG – płk SG Andrzej Klebeko)
    • Wydział I Archiwum SG (naczelnik – płk SG Arkadiusz Wilczura, z-ca naczelnika – ppłk SG Artur Ochal)
      • Sekcja Informacji Archiwalnej, Udostępniania i Kwerend Wydziału I ASG (kierownik – Patryk Rybak)
      • Sekcja Opracowania Zasobu Wydziału I ASG (kierownik – Katarzyna Promońska)
    • Wydział II Archiwum SG (naczelnik – płk SG Piotr Ilcewicz, z-ca naczelnika – ppłk SG Danuta Cholewa).

Kierujący archiwum[edytuj | edytuj kod]

  • mjr Lucjan Pichliński (1956–1964)
  • ppłk Adam Gnieciak (1964–1975)
  • mjr Józef Włosik (1975–1980)
  • mjr Stanisław Bobrowski (1980–1985)
  • kpt. Waldemar Gnieciak (1985–1990)
  • mjr dr Jerzy Prochwicz (1990–2000)
  • płk SG dr Ryszard Techman (2000–2023)
  • płk SG Andrzej Klebeko (2023–obecnie).

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zarządzenie nr 61 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 17.12.2004 zmieniające zarządzenie w sprawie regulaminu organizacyjnego Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej oraz uchylające zarządzenie w sprawie regulaminu organizacyjnego Archiwum Straży Granicznej (Straż Graniczna ↓, s. 63).
  2. ↑ 31 grudnia 2008 zbiór liczył 3031 pozycji (Straż Graniczna ↓, s. 63).
  3. ↑ Zarządzenie komendanta głównego Straży Granicznej nr 41 z 23 marca 2007 w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend oddziałów, placówek, dywizjonów oraz ośrodków szkolenia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Dane teleadresowe Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. bip.kgsg.strazgraniczna.pl, 2023-11-13. [dostęp 2024-02-04]. (pol.).
  2. ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  3. ↑ Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza ↓.
  4. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 198.
  5. ↑ a b c d e Straż Graniczna ↓, s. 63.
  6. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 200.
  7. ↑ Archiwum Straży Granicznej ↓.
  8. ↑ Straż Graniczna ↓, s. 64.
  9. ↑ Spis zespołów archiwalnych ASGr. - archiwalia do 1939
  10. ↑ Spis zespołów archiwalnych ASGr. - WOP
  11. ↑ Spis zespołów archiwalnych ASGr. - Straż Graniczna

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Archiwa państwowe w Polsce
Archiwa główne
Archiwa regionalne
Straż Graniczna
Oddziały
Obecne
Dawne
Ośrodki szkolenia
Obecne
Dawne
Inne
Obecne
Dawne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Archiwum_Straży_Granicznej&oldid=72773433”