French
DeutschInspektorat Graniczny „Stryj” – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | Małopolski Inspektorat Okręgowy SG |
Inspektorat Graniczny nr 20 (21) – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-rumuńskiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 20 „Stryj”[2]. Rozkazem nr 7 z 23 października 1931 roku w sprawach organizacyjnych i etatowych, zlikwidowano Inspektorat Okręgowy nr VI[3]. Należący wcześniej do Inspektoratu nr VI komisariat wewnętrzny SG „Lwów” przydzielono pod względem służbowym bezpośrednio do Małopolskiego Okręgu Straży Granicznej, a etatowo, ewidencyjnie i gospodarczo do Inspektoratu Granicznego „Stryj”[4]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Stryj” na Obwód Straży Granicznej „Stryj”[5].
Rozkazem nr 2 z 16 stycznia 1939 roku w sprawie przejęcia odcinka granicy polsko-niemieckiej od Korpusu Ochrony Pogranicza na terenie Mazowieckiego Okręgu Straży Granicznej oraz przekazania Korpusowi Ochrony Pogranicza odcinka granicy na terenie Wschodniomałopolskiego Okręgu Straży Granicznej, w związku z przekazaniem Korpusowi Ochrony Pogranicza ochrony części granicy południowej Państwa na odcinku między przełęczą Użocką, a stykiem granicy polsko-rumuńsko-czechosłowackiej, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zarządził likwidację Komendy Obwodu Straży Granicznej „Stryj”[6]. Nakazał, by wraz z placówką II linii „Stryj” z dniem 1 lutego 1939 utworzył Komendę Obwodu „Suwałki” i placówkę II linii „Suwałki”[7].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od zachodu: placówka Straży Granicznej „Ustrzyki Górne” wyłącznie, od wschodu: placówka Straży Granicznej „Zielona” włącznie[2]. Rozkaz dowódcy Straży Granicznej nr 6 z 8 września 1928 podpisany przez mjr. Wacława Spilczyńskiego zmienił granicę inspektoratu: od zachodu − placówka Straży Granicznej „Wołosowate” do wzgórza 1335 Halicz wyłącznie, od wschodu − placówka Straży Granicznej „Rafajłowa” do wzgórza 1368 Dołha[8].
Sąsiednie inspektoraty:
- Inspektorat Graniczny „Nowy Zagórz” ⇔ Inspektorat Graniczny „Kołomyja” − 1928
- Inspektorat Graniczny „Sambor” ⇔ Inspektorat Graniczny „Kołomyja” − 1935[9]
- Obwód Straży Granicznej „Sambor” ⇔ Obwód Straży Granicznej „Kołomyja” − 1938[10]
- Obwód Straży Granicznej „Sanok” ⇔ Obwód Straży Granicznej „Kołomyja”
Kierownicy/komendanci inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| inspektor | Jan Góra[a] | 1929 – 1930 | w stan spoczynku[11] |
| inspektor | Wiktor Zakliński | 1930 – 1933 |
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja inspektoratu w maju 1928[12]:
- komenda − Stryj
- komisariat Straży Granicznej „Wysocko Niżne”
- komisariat Straży Granicznej „Sławsko”
- komisariat Straży Granicznej „Ludwikówka”
- komisariat Straży Granicznej „Nadwórna”
We wrześniu 1928 zorganizowany został[13]:
- samodzielny podkomisarat Straży Granicznej „Osmołoda” o zasięgu do wzg.1418 Siwula z posterunkami:
- posterunek Straży Granicznej „Muskieta”
- posterunek Straży Granicznej „Spłaj”
- samodzielny podkomisarat Straży Granicznej „Rafajłowa” o zasięgu do wzg.1368 Douha z posterunkami:
- posterunek Straży Granicznej „Rafajłowa”
- komisariat Straży Granicznej „Tatarów”
Organizacja inspektoratu w 1931:
- komenda − Stryj
- Komisariat SG Sławsko (46 km)
- Komisariat SG Ludwikówka (35,5 km)
- Komisariat SG Porochy (57 km)
- Komisariat SG Worochta (42 km)
Organizacja inspektoratu w 1935[9]:
- komenda − Stryj
- komisariat Straży Granicznej „Ławoczne”
- komisariat Straży Granicznej „Ludwikówka”
- komisariat Straży Granicznej „Sołotwina”
- komisariat Straży Granicznej „Worochta”
Organizacja obwodu w 1938[10]:
- komenda − Stryj
- komisariat Straży Granicznej „Ławoczne”
- komisariat Straży Granicznej „Ludwikówka”
- komisariat Straży Granicznej „Perehińsko”
- komisariat Straży Granicznej „Zielona”
- komisariat Straży Granicznej „Worochta”
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ inspektor Jan Góra – w wieku 18 lat wstąpił do Legionów Polskich. Dowodzi plutonem 1 kompanii 2 pułku piechoty Legionów. Walczył w Karpatach, Bukowinie i Besarabii. Od 1918 w Wojsku Polskim w stopniu kapitana. W latach 1928-1929 zastępca dowódcy 9 pułku piechoty Legionów. W kwietniu 1929 skierowany do Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej w Sanoku. Po zaprzysiężeniu, wyznaczony na stanowisko kierownika Inspektoratu Granicznego „Stryj”. Stanowisko pełnił do 1930. Z dniem 7 kwietnia 1933 przeniesiony w stan spoczynku[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 27.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 67.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 68.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 146.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 147.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 30.
- ↑ a b Promińska 2011 ↓, s. 5.
- ↑ a b Promińska 2011 ↓, s. 8.
- ↑ a b Kozłowski 2015 ↓, s. 101.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 32.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Katarzyna Promińska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Wschodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażaków oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.