Seneqal — Vikipediya

Seneqal Respublikası République du Sénégal Seneqal
Bayraq Gerb
Şüarı: "Un Peuple, Un But, Une Foi" (fr.) "Bir xalq, bir məqsəd, bir etiqad"
Himni: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons
Paytaxtı və ən böyük şəhəri	Dakar 14°40′ şm. e. 17°25′ q. u.
Rəsmi dilləri	Fransız
İdarəetmə forması	Qarışıq respublika
• Prezident	Maki Sall [ 2.IV.2012 ]
• Baş nazir	Mohamed Dionne [ 4.VII.2014 ]
Müstəqillik
Tarixi
• Fransadan	4 aprel 1960
• Mali Federasiyasindan çıxması	20 avqust 1960
• Yaranması	1960
Ərazisi
• Ümumi	196190 (87-ci yer)
• Su (%)	2,1
Əhalisi
• 2015 təxmini	14 milyon (72-ci yer)
• 19.XI.2013 siyahıya alma	13 508 715
• Sıxlıq	71/km2 (183.9/kv. mil) (137-ci yer)
ÜDM (AQP)	2014 təxmini
• Ümumi	33,6 milyard (119-cu)
• Adam başına	2 300 (199)
ÜDM (nominal)	2008-cu yer təxmini
• Ümumi	$13 350 milyard
• Adam başına	$1 066
İİİ (2008)	0.502 aşağı · 153-cü
Valyutası	KFA frankı (XOF)
Telefon kodu	221
İnternet domeni	.sn

Seneqal — Afrikanın qərbində dövlət. Seneqal Afrikaın qərbində Seneqal çayının cənubunda yerləşir. Ölkə şimaldan Mavritaniya, şərqdən Mali, cənubdan Qvineya və Qvineya Bisau ilə həmsərhəddir. Bundan başqa ölkənin daxilində doğru uzanan Qambiya dövləti ilə sərhədi var. Şərq sahilərini isə Atlantik Okeanının suları yuyur.

Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

.

Seneqal

Seneqalın Atlantik Okeanı ilə sahil xəttinin uzunluğu 531 km-dir. Sərhəd xəttinin uzunluğu Qambiya ilə 740 km, Mavritaniya ilə 813 km, Mali ilə 419 km, Qvineya ilə 330 km və Qvineya Bisau ilə 338 km təşkil edir.

Senegal ən yüksək zirvəsi (Adsız) - 581 m. Ərazisinin çox hissəsinin landşaftı düzdür, yalnız cənub hissəsində yüksəklir. İqlim Subtropikdir. Orta temperatur yanvar təxminən 23 °C, iyul ayında isə 28 °C -dir.

Şəhərlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhalisi - 15,1 milyon nəfərdir (yanvar 2014 hesabatına görə). Şəhər əhalisi - 42% (2008-ci il hesabına görə). İllik artım tempi - 2.7% (məhsuldarlıq səviyyəsi - qadın başına 4,8 doğum).

Orta yaşam həddi - 59 il (57 - kişilər və 61 - qadınlar).

Qeyri-immun çatışmazlığı virusu (HİV) - 1% (2007-ci il hesabatına görə).

Etnik qruplar: 20 etnik qrup, onlardan ən böyüyü volof (43%), Fulani (24%) və serer (15%) var. Ağlar (əsasən Fransız dili) - 1%.

Təhsil səviyyəsi - 51% kişi, 29% -ni qadınlar (2002 görə).

Rəsmi dili - əhalinin 20% danışdığı Fransız dilidir. Milli dil kimi Ərəbcə (Hasaniye), Balanta-ganzha və başqa dillərdən istifadə edilir.

Din - Müsəlmanlar 94%, Xristianlar 5%, yerli inanclar 1% təşkil edir. Xristianların böyük əksəriyyəti - katolikdir, bundan başqa baptistlər, adventistlər, pentikostallar var.

Seneqalın təxminən 12 milyon əhalisi var və əhalinin təqribi 60 %-ni cavan insanlar təşkil edir. Əhalinin 95 %-i müsəlmandır.

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Seneqambiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas məqalə: Seneqambiya Konfederasiyası

1982-ci ilin fevralında Seneqal Qambiya ilə birlikdə Seneqambiya Konfederasiyası yaradır. Bu zaman ərazicə və əhali sayına görə kiçik olan Qambiya özünün hökumətinə, müstəqil maliyyə və xarici siyasətinə malik olur. Konfederasiya daxilində xarici siyasətin koordinasiya ediməsi, silahlı qüvvələrin, xüsusi xidmətin və nəqliyyat infrastrukturunun birləşdirilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Sonradan Qambiya konfederasiyanın idarə edilməsində rolunun artırılmasını tələb etməyə başladı. Fikir ayrılıqlarına görə konfederasiya 1989-cu ildə fəaliyyətini dayandırdı. Sonrakı dövrdə hər iki dövlətin münasibətləri gərgin olaraq qalır.

Mədəniyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ouakam məscidi

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

• Senegal (Fransızca) Arxivləşdirilib 2008-05-16 at the Wayback Machine
• BM Senegal (pdf formatında)

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Seneqal ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.