1980 | |
---|---|
1981 | |
1982 | |
1983 | |
1984 | |
1985 | |
1986 | |
1987 | |
1988 | |
1989 |
1990 | |
---|---|
1991 | |
1992 | |
1993 | |
1994 | |
1995 | |
1996 | |
1997 | |
1998 |
|
1999 |
2000 | |
---|---|
2001 | |
2002 | |
2003 | |
2004 | |
2005 | |
2006 | |
2007 | |
2008 | |
2009 |
2010 | |
---|---|
2011 | |
2012 | |
2013 | |
2014 | |
2015 | |
2016 | |
2017 | |
2018 | |
2019 |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Rudolf Serkin (ur. 28 marca 1903 w Chebie, zm. 8 maja 1991 w Guilford w stanie Vermont[1][2]) – amerykański pianista i pedagog.
Urodził się w ówczesnych Austro-Węgrzech w pochodzącej z Rosji rodzinie żydowskiej[3]. W wieku 9 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie w Wiedniu u Richarda Roberta i Josepha Marxa, a później także u Arnolda Schönberga[1]. Po raz pierwszy wystąpił publicznie w wieku 15 lat, grając z Wiener Philharmoniker pod batutą Oskara Nedbala[2]. W latach 1918–1920 działał w propagującym muzykę współczesną Verein für musikalische Privataufführungen[1]. W 1920 roku rozpoczął karierę jako solista i kameralista[1]. W tym samym roku przeprowadził się do Berlina na zaproszenie Adolfa Buscha, którego córkę Irene poślubił w 1935 roku[2][3]. Po dojściu do władzy w Niemczech nazistów w 1933 roku otrzymał zakaz publicznych występów[3], w związku z czym wyjechał do Bazylei[1].
W 1933 roku debiutował w Stanach Zjednoczonych, występując razem z Adolfem Buschem na Coolidge Festival w Waszyngtonie[2]. W 1936 roku wystąpił jako solista z New York Philharmonic pod batutą Arturo Toscaniniego[1][2]. W 1939 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo[1][2]. Od 1939 roku wykładał w Curtis Institute of Music w Filadelfii, w latach 1968–1976 był dyrektorem tej placówki[1][2]. Od 1950 roku występował na zainicjowanym przez Adolfa Buscha Marlboro Festival w Marlboro w stanie Vermont, od 1952 do 1991 roku był jego kierownikiem artystycznym[1]. Ostatni publiczny występ dał w 1987 roku[3].
Odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności (1963) oraz National Medal of Arts (1988)[2]. Laureat Kennedy Center Honors (1981)[3]. W 1981 roku został odznaczony niemieckim orderem Pour le Mérite[4]. W 1984 roku otrzymał nagrodę Grammy za dokonane wspólnie ze Mstisławem Rostropowiczem nagranie sonat wiolonczelowych Brahmsa[3].
Ceniony był jako wykonawca utworów fortepianowych W.A. Mozarta, Beethovena, Schuberta i Brahmsa, a także dzieł kompozytorów XX-wiecznych[1]. Dokonał licznych nagrań płytowych dla wytwórni Columbia, HMV, EMI, Sony, Deutsche Grammophon i Telarc[1].