2020-ci illər — Vikipediya
XXI əsr: 2020–2029 |
---|
2020-ci illər — Qriqori təqvimində 2020-ci il yanvarın 1-də başlayan və 2029-cu il dekabrın 31-də bitən onillikdir.[1]
Vacib hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dünyada
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Corc Floyd etirazları
- Avstraliya yanğınları (2019-2020)
- Ukrayna Beynəlxalq Hava yolları reys 752
- 2019-nCoV koronavirusunun yayılması
- Belarus etirazları (2020)
- Futbol üzrə 16-cı Avropa çempionatı keçirilmişdir.
- Qırğızıstan-Tacikistan sərhəd toqquşmaları (2021)
Azərbaycanda
[redaktə | mənbəni redaktə et]Sağlamlıq
[redaktə | mənbəni redaktə et]Epidemiyalar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hadisə | Tarix | Yoluxma və ölümlər | Açıqlama |
---|---|---|---|
Meymunçiçəyi epidemiyası | 6 May 2022 – 11 May 2023 | 26 Mart 2023-cü ilə qədər 109 ölkə və ərazidə 86,494 yoluxma and 280 ölüm halı bildirildi. | İlk beynəlxalq epidemiya klasteri 6 May 2022-ci ildə Böyük Britaniyanın paytaxtı London şəhərində aşkar edilib. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən 23 İyul 2022-ci ildən 11 May 2023-cü ilə qədər beynəlxalq narahatlıq doğuran ictimai səhiyyə fövqəladə halı elan edilmişdir. |
Pandemiyalar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hadisə | Tarix | Yoluxma və ölümlər | Açıqlama |
---|---|---|---|
COVID-19 pandemiyası | 2019 – davam edir | 16 Fevral 2023-cü ilə qədər 240-dan çox ölkə və ərazidə 678,1 milyondan çox yoluxma və 6,7 milyondan çox ölüm faktı qeydə alınıb. | İlk yoluxma faktı 17 Noyabr 2019-cu ildə ÇXR-nin Uhan şəhərində qeydə alınıb. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən 30 Yanvar 2020-ci ildən 5 May 2023-cü ilə qədər beynəlxalq narahatlıq doğuran ictimai səhiyyə fövqəladə vəziyyəti elan edilmişdir. |
İİV/QİÇS | 1981 – davam edir | 2018-ci ilin sonunda verilən məlumata görə İİV-lə yaşayan 37,9 milyon insan mövcuddur və pandemiya başlayandan QİÇS-lə əlaqəli xəstəliklərdən 32 milyon ölüm faktı qeydə alınıb. 2019-cu ilin iyun ayında verilən məlumata görə 24,5 milyon insan antiretrovirus terapiyasına müraciət edib. |
Gözlənilən hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 2020 Yay Olimpiya Oyunları Yaponiyanın Tokio şəhərində keçiriləcək.
- 2022 Qış Olimpiya Oyunları Çinin Pekin şəhərində keçiriləcək.
- 2022 FİFA Dünya Kuboku Qətərdə keçiriləcək.
- Titanik II gəmisi 2022-ci ildə ilk səfərinə çıxacaq.[2]
- Türkiyə 2023-cü ildə özünün ilk qırıcı təyyarəsini istehsal edəcək.[3]
- UEFA Avro 2024 Almaniyada keçiriləcək.
- 2024 Yay Olimpiya Oyunları Fransanın Paris şəhərində keçiriləcək.
- İqtisadi əməkdaşlıq və inkişaf təşkilatının hesabatına görə, robotlar 2024-cü ildə tərcümə edə biləcəklər.[4]
- 2028 Qış Olimpiya Oyunları İtaliyanın Milan və Kortina şəhərlərində keçiriləcək.
- 2026 FİFA Dünya Kuboku ABŞ, Meksika və Kanadada keçiriləcək.
- 2028 Yay Olimpiya Oyunları ABŞ-nin Los-Anceles şəhərində keçiriləcək.
İcmal
[redaktə | mənbəni redaktə et]Mədəniyyət
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kino və televiziya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Musiqi
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ariana Qrande
- Eminem
- Imagine Dragons
- OneRepublic
- Lana Del Rey
- Bruno Mars
- Billi Ayliş
- Doja Cat
- Kardi B
- Olivia Rodriqo
- Arctic Monkeys
- Sabrina Karpenter
- Teylor Svift
- Şakira
- Hiss
- Orxan Zeynallı
- The Half
- Dua Lipa
- Adel
- Tom Odell
- Harri Stayls
- Maneskin
- İndila
- Kim Petras
- Castin Biber
- Dreyk
- The Weeknd
- Zivert
- Little Big
- Sia
- BTS
- Blackpink
İdman
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Naomi Osaka
- Simona Baylz
- Lionel Messi
- Serxio Aquero
- Mahir Emreli
- Teymur Rəcəbov
- Hidayət Heydərov
- Eden Hazard
- Romelu Lukaku
- Tibo Kurtua
- Maks Ferstappen
- Şarl Lekler
- Emma Radukanu
- Luis Hemilton
- Neymar
- Alisson
- Kristian Eriksen
- Henrix Mxitaryan
- Nqolo Kante
- Kilian Mbappe
- Pol Poqba
- Harri Keyn
- Rahim Sterlinq
- Cud Bellingem
- Pedri
- Lamin Yamal
- Niko Uilyams
- Rafael Nadal
- Zlatan İbrahimoviç
- Canluici Donnarumma
- Çiro İmmobile
- Federiko Kieza
- Giorgio Kiellini
- Leonardo Bonuççi
- Leonardo Spinatsola
- Lorenzo İnsinye
- Erlinq Haaland
- Məhəmməd Salah
- Robert Levandovski
- Kriştiano Ronaldo
- Bruno Fernandes
- Novak Cokoviç
- Qoran Pandev
- Luka Modriç
- Mete Qazoz
- Hakan Çalhanoğlu
- Arda Gülər
- Xviça Kvaratsxeliya
Siyasətçilər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Donald Tramp
- Co Bayden
- Kamala Harris
- Angela Merkel
- Olaf Şolts
- İlham Əliyev
- Mehriban Əliyeva
- Ceyhun Bayramov
- Hikmət Hacıyev
- Aleksandr Lukaşenko
- Svetlana Tixanovskaya
- II Elizabet
- III Çarlz
- Boris Conson
- Liz Trass
- Rişi Sunak
- Kir Starmer
- Mun Çje İn
- Si Tsinpin
- Nikol Paşinyan
- Robert Köçəryan
- Həsən Ruhani
- İbrahim Rəisi
- Mahmud Pezeşkian
- Naftali Benet
- Benyamin Netanyahu
- Mahmud Abbas
- Rodriqo Duterte
- Emmanuel Makron
- Corca Meloni
- Aleksey Navalnı
- Vladimir Putin
- Şavkat Mirziyoyev
- Kim Çen In
- Emoməli Rəhmon
- Rəcəb Tayyib Ərdoğan
- Kemal Kılıçdaroğlu
- Vladimir Zelenski
- Casinda Ardern
Digər
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "The 2020s Might Be The Worst Decade In U.S. History". www.forbes.com. www.forbes.com. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2018.
- ↑ "Titanik II 2022-ci ildə ilk səfərinə çıxacaq". deyerler.org. deyerler.org. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2018.[ölü keçid]
- ↑ "Türkiyə 2023-cü ildə özünün ilk qırıcı təyyarəsini istehsal edəcək". İstifadə tarixi: 10 mart 2019.
- ↑ "Robotlar dünyada 66 milyon insanı işsiz qoyacaq". ikisahil.az. ikisahil.az. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2018.