زبان‌های چوکوتکا-کامچاتکایی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

چوکوتکا-کامچاتکایی
چوکوتکا-کامچاتکایی
چوکچی-کامچاتکایی، لوراوتلایی
پراکنش:	خاور دور روسیه
تبار:	یکی از خانواده‌های زبانی جهان
نیا:	نیاچوکوتکا-کامچاتکایی
زیرگروه‌ها:	نیاچوکوتکایی کامچاتکایی
گلاتولوگ	chuk1271
	پراکندگی زبان‌های چوکوتکا-کامچاتکایی در قرن ۱۷ (راه‌راه) و در پایان قرن ۲۰ (توپر)

زبان‌های چوکوتکا-کامچاتکایی یا چوکچی-کامچاتکایی یک خانواده زبانی در انتهای شمال شرقی سیبری هستند. گویشوران این زبان‌ها آن به‌طور سنتی بومیان شکارچی و گله‌دار گوزن شمالی بوده‌اند. همه زبان‌های چوکوتکا-کامچاتکایی در معرض خطر هستند. شاخه کامچاتکایی آن چنان رو به زوال است که از کل خانواده فقط زبان ایتلمن آن هم با ۴ یا ۵ گویشور پیر باقی مانده‌است. در سال ۲۰۱۰ شاخه چوکوتکایی نزدیک به ۷٬۰۰۰ گویشور داشت (بیشتر گویشور چوکچی) و جمعیت کل قومی آن‌ها ۲۵٬۰۰۰ نفر گزارش شد.^[۲]

در حالی که این خانواده گاهی از نظر گونه‌شناسی و جغرافیایی به عنوان زبان دیرین‌سیبری گروه‌بندی می‌شوند، اما هیچ رابطه ژنتیکی خارجی برای آن‌ها به‌طور گسترده پذیرفته نشده‌است. مشهورترین پیشنهادها برای ارتباط با اسکیمو-آلیوت، به تنهایی یا در چارچوب یک گروه گسترده‌تر بوده‌است.

زبان‌ها[ویرایش]

خانواده چوکوتکا-کامچاتکایی از دو زنجیره گویشی دور و به هم مرتبط چوکوتکایی و کامچاتکایی تشکیل شده‌است. امروزه یک تا چهار زبان چوکوتکایی و فقط یک زبان کامچاتکایی (ایتلمن) باقی مانده‌است.

در بهترین حالت رابطه زبان های چوکوتکایی با ایتلمن دور است و فقط با مقبولیت جزئی دانشمندان روبرو شده‌است.

تمام زبان های چوکوتکا-کامچاتکایی تحت فشار روسی هستند. تقریباً همه گویشوران آن ها به زبان روسی هم مسلط هستند و بیشتر جوانان گروه‌های قومی مرتبط با این زبان‌ها فقط به روسی صحبت می‌کنند.

طبقه‌بندی پذیرفته شده برای این زبان ها بدین صورت است:

کامچاتکایی
- کامچادالی جنوبی †
- کامچادالی شرقی †
- ایتلمن (کامچادالی غربی)
چوکوتکایی
- چوکچی
- کوریاک
- آلیوتور
- کرک †

جستارهای وابسته[ویرایش]

زبان‌های دیرین‌سیبری

منابع[ویرایش]

↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "چوکوتکا-کامچاتکایی". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
↑ Russian Census (2010); see also Demographics of Siberia.

پیوند به بیرون[ویرایش]

[Glottolog-1] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "چوکوتکا-کامچاتکایی". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)

[2] Russian Census (2010); see also Demographics of Siberia.

[۱]

[۲]