Papieska elekcja 1168 (antypapież Kalikst III) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Papieska elekcja 1168
	Daty i miejsce
	wrzesień 1168
	Rzym
	Główne postacie
Dziekan	Johannes de Struma OSBVall (do momentu wyboru)
Prodziekan	Marcin (w dniu wyboru)
Protoprezbiter	Jan
Protodiakon	Lando z Sezzo
	Wybory
Liczba elektorów; • uczestnicy; • nieobecni	; 13 (?); ?
	Wybrany papież
	Johannes de Struma OSBVall; Przybrane imię: Antypapież Kalikst III

Elekcja we wrześniu 1168 – przeprowadzony po śmierci Paschalisa III wybór Kaliksta III jako trzeciego z kolei antypapieża obediencji wiktoryńskiej, popieranej przez cesarza Fryderyka I Barbarossę przeciwko prawowitemu papieżowi Aleksandrowi III.

Śmierć Paschalisa III[edytuj | edytuj kod]

Antypapież Paschalis III zmarł 20 września 1168 w Rzymie. Był on uznawany za legalnego papieża jedynie w Cesarstwie i w Polsce, przy czym nawet tam poparcie dla niego nie było jednomyślne. Stronnikiem Aleksandra III był np. arcybiskup Eberhard z Salzburga, bardzo silna opozycja przeciw cesarzowi i antypapieżowi była też w Lombardii, gdzie w 1167 roku 22 miasta zawiązały Ligę Lombardzką. Z miast będących członkami ligi usuwano biskupów popierających Paschalisa III i zastępowano zwolennikami Aleksandra III. Los taki spotkał np. kardynała Aicardo Cornazzano, biskupa Parmy. Zbrojna wyprawa Fryderyka do Lombardii w 1167 doprowadziła jedynie do tymczasowej pacyfikacji buntu. Mimo tych trudności Paschalis III sprawował kontrolę nad Rzymem, co do pewnego stopnia równoważyło niewielkie poparcie w Europie.

Wybór Kaliksta III[edytuj | edytuj kod]

Okoliczności wyboru następcy Paschalisa III nie są zbyt dobrze znane. Najprawdopodobniej doszło do niego pod koniec września w Rzymie. Nowym antypapieżem został Johannes de Struma, kardynał biskup Albano i opat klasztoru Struma z kongregacji benedyktynów z Vallombrosa. W 1169 roku wybór zatwierdził cesarz Fryderyk I. W ten sposób trwająca od 1159 roku schizma została przedłużona jeszcze o kolejne dziesięć lat, do 29 sierpnia 1178 kiedy Kalikst III podporządkował się Aleksandrowi III.

Kardynałowie elektorzy[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie kontrasygnat bulli Paschalisa III można w przybliżeniu zrekonstruować skład Kolegium Kardynalskiego „obediencji wiktoryńskiej” w 1168 roku. Nie sposób jednak ustalić którzy z tych kardynałów (poza elektem) uczestniczyli w elekcji:

Johannes de Struma OSBVall (nominacja kardynalska 1163) – kardynał biskup Albano; prymas Świętego Kolegium Kardynałów; opat Struma
Marcin (3 czerwca 1167^[1]) – kardynał biskup Tusculum
Bibian (22 lutego 1168^[1]) – kardynał biskup Palestriny
Jan (18 grudnia 1159) – kardynał prezbiter S. Pudenziana; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
Aicardo Cornazzano (23 grudnia 1160^[1]) – kardynał prezbiter i biskup Parmy
Humfryd (10 czerwca 1161^[1]) – kardynał prezbiter S. Susanna
Albert (1163) – kardynał prezbiter S. Crisogono
Lando Sitino (18 grudnia 1159) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów
Gerard (18 grudnia 1159^[1]) – kardynał diakon S. Maria in Aquiro
Stefan (22 lutego 1168^[1]) – kardynał diakon bez tytułu
Giovanni Sculcula (22 lutego 1168^[1]) – kardynał diakon bez tytułu
Otto (22 lutego 1168^[1]) – kardynał diakon bez tytułu
Wido (22 lutego 1168^[1]) – kardynał diakon bez tytułu

Sześciu spośród tych kardynałów mianował Paschalis III, a siedmiu Wiktor IV.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Daty promocji kardynałów w większości nie są znane. Podano najpóźniejsze możliwe daty, przy uwzględnieniu pierwszych wzmianek dokumentacyjnych o poszczególnych kardynałach.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Kazimierz Dopierała, Księga Papieży, Wyd. Pallotinum, Poznań 1996, s. 185
Philipp Jaffé, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. 1, Lipsk 1885
J.M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912

Uzupełniające źródła internetowe[edytuj | edytuj kod]

[Data-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Daty promocji kardynałów w większości nie są znane. Podano najpóźniejsze możliwe daty, przy uwzględnieniu pierwszych wzmianek dokumentacyjnych o poszczególnych kardynałach.

[1]

XI wiek	1061 1073 1086 1088 1099
XII wiek	1118 1119 1124 1130 1138 (antypapież) 1143 1144 1145 1153 1154 1159 1164 (antypapież) 1168 (antypapież) 1181 1185 1187 (I) 1187 (II) 1191 1198
XIII wiek	1216 1227 1241 1243 1254 1261 1264–1265 1268–1271 1276 (I) 1276 (II) 1276 (III) 1277 1280–1281 1285 1287–1288 1292–1294 1294
XIV wiek	1303 1304–1305 1314–1316 1334 1342 1352 1362 1370 1378 (papież) 1378 (antypapież) 1389 1394 (antypapież)
XV wiek	1404 1406 1409 (antypapież) 1410 (antypapież) 1417 1423 (antypapież) 1431 1447 1455 1458 1464 1471 1484 1492
XVI wiek	1503 (I) 1503 (II) 1513 1521–1522 1523 1534 1549–1550 1555 (I) 1555 (II) 1559 1565–1566 1572 1585 1590 (I) 1590 (II) 1591 1592
XVII wiek	1605 (I) 1605 (II) 1621 1623 1644 1655 1667 1669–1670 1676 1689 1691 1700
XVIII wiek	1721 1724 1730 1740 1758 1769 1774–1775 1799–1800
XIX wiek	1823 1829 1830–1831 1846 1878
XX wiek	1903 1914 1922 1939 1958 1963 1978 (I) 1978 (II)
XXI wiek	2005 2013