French
DeutschOddział Wydzielony „Toruń” – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 1939 |
| Rozformowanie | 1939 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa bitwa o Pomorze (1–3 IX 1939) | |
| Organizacja | |
| Podległość | |
Oddział Wydzielony „Toruń” – oddział wydzielony Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej walczący w kampanii wrześniowej 1939.
Formowanie i działania[edytuj | edytuj kod]
Po zmobilizowaniu (skrzyknięciu) Chełmińskiej Brygady Obrony Narodowej, wszystkie jej bataliony zostały przydzielone do poszczególnych dywizji piechoty. Dowództwu brygady podporządkowano jedynie batalion przysposobienia Wojskowego „Toruń" oraz 68 dywizjon artylerii lekkiej. Siły te, w ramach tworzonego Oddziału Wydzielonego „Toruń” płk. Aleksandra Myszkowskiego, miały stanowić osłonę Torunia[1]. Oddział obsadził umocnioną linię obrony na wschodnim brzegu Wisły, w oparciu o linię fortów[2].
Batalion PW został sformowany 28 sierpnia 1939 w Toruniu z młodzieży przeszkolonej w ramach Przysposobienia Wojskowego oraz oficerów rezerwy i podoficerów – byłych instruktorów PW[2]. Etatowo składał się z trzech kompanii piechoty, kompanii ciężkich karabinów maszynowych i kompanii broni towarzyszącej. żołnierze (uczniowie) wyposażeni byli w stare francuskie karabiny, a niektóre pododdziały w ogóle nie miały broni[3].
68 dywizjon artylerii lekkiej został sformowany w mobilizacji alarmowej w grupie niebieskiej na bazie III dywizjonu 31 pułku artylerii lekkiej w składzie trzech czterodziałowych baterii haubic 100 mm[4].
Po południu 5 września szef Sztabu Naczelnego Wodza gen. Wacław Stachiewicz poinformował dowódcę Armii „Pomorze” gen. dyw. Władysława Bortnowskiego o stale pogarszającej się sytuacji ogólnej. Skutkować to mogło możliwością odcięcia dróg wycofania w kierunku na Warszawę[5]. W zaistniałej sytuacji gen. Bortnowski zdecydował się utworzyć Grupę Operacyjną gen. Przyjałkowskiego[6]. Jej zadaniem było osłonić kierunek na Toruń z zachodu i północnego zachodu[7]. Bezpośrednio Torunia miał bronić Oddział Wydzielony płk. Myszkowskiego w składzie: 6 batalionów, OW Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej „Wisła”, 48 dal i 68 dal, a także artyleria 27 DP (7 dział)[8].
6 września Oddział Wydzielony „Toruń” w dalszym ciągu trwał na północno-wschodnim przedmościu Torunia[9]. Około południa nawiązano kontakt bojowy z niemieckimi patrolami rozpoznawczymi[10]. W tym też dniu sztab Armii „Pomorze” wydał rozkaz operacyjny na 7 września. Przewidywał on utworzenie nowej grupy operacyjnej pod dowództwem gen. Juliusza Drapelli. W jego skład wszedł między innymi OW płk. Myszkowskiego[11].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
1 września[1]
- dowództwo Oddziału Wydzielonego „Toruń”
- batalion Przysposobienia Wojskowego „Toruń”[a]
- 68 dywizjon artylerii lekkiej
5 września[8]:
- dowództwo OW płk. Aleksandra Myszkowskiego
- 6 batalionów,
- OW Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej „Wisła"
- 48 dywizjon artylerii lekkiej
- 68 dywizjon artylerii lekkiej
- artyleria 27 DP (7 dział)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ciechanowski 1982 ↓, s. 52.
- ↑ a b Ciechanowski 1982 ↓, s. 85.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 53.
- ↑ Galster 1975 ↓, s. 326–327.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 251.
- ↑ Grzelak i Stańczyk 2005 ↓, s. 173.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 251–252.
- ↑ a b Ciechanowski 1982 ↓, s. 252.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 257.
- ↑ Jurga 1990 ↓, s. 393.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 259.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 84.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
- Karol Lucjan Galster: Księga Pamiątkowa Artylerii Polskiej 1914-1939. Londyn: Nakładem Koła Oficerów Artylerii Polskiej na Obczyźnie, 1975.
- Czesław Grzelak, Henryk Stańczyk: Kampania polska 1939 roku. Początek II wojny światowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-169-7.
- Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990. ISBN 83-211-1096-7.