Trzeci rząd Donalda Tuska – Rada Ministrów pod kierownictwem premiera Donalda Tuska (w latach 2007–2014 Prezesa Rady Ministrów dwóch innych rządów III RP). Jest to pierwszy rząd od uchwalenia Konstytucji RP z 1997, który został wybrany przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej[1] .
Sejm RP w drugim kroku konstytucyjnym dokonał wyboru Donalda Tuska na stanowisko Prezesa Rady Ministrów 11 grudnia 2023, a 12 grudnia 2023 dokonał wyboru członków Rady Ministrów[2] .
Rozmowy koalicyjne w sprawie powołania rządu rozpoczęły się po wyborach parlamentarnych z 15 października 2023 . Rząd Donalda Tuska jest rządem koalicyjnym Koalicji Obywatelskiej , Polski 2050 , Polskiego Stronnictwa Ludowego (będącego głównym podmiotem Koalicji Polskiej ) i Nowej Lewicy (będącej głównym podmiotem Lewicy ). Ministrów konstytucyjnych w rządzie posiadają partie Platforma Obywatelska (której przewodniczący jest premierem), PSL, NL, Polska 2050, Nowoczesna i Inicjatywa Polska . Ponadto partie posiadające przedstawicieli w randze wiceministrów to Centrum dla Polski , Zieloni , Ruch Społeczny Agrounia Tak i Polska Partia Socjalistyczna .
13 grudnia 2023 Rada Ministrów została zaprzysiężona przez prezydenta RP Andrzeja Dudę [3] [4] [5] [6] .
W październikowych wyborach parlamentarnych dotychczasowe zaplecze drugiego rządu Mateusza Morawieckiego , partia Prawo i Sprawiedliwość z sojusznikami, utraciła większość, utrzymała jednak najbardziej liczny klub parlamentarny Sejmu X kadencji [7] .
Prezydent Andrzej Duda w dniach 24 i 25 października przeprowadził konsultacje ze wszystkimi klubami, które uzyskały reprezentację w nowym Sejmie[8] [9] . Zarówno Prawo i Sprawiedliwość, jak i koalicja złożona z Koalicji Obywatelskiej , Trzeciej Drogi oraz Lewicy , przekazały prezydentowi informację o możliwości stworzenia rządu mającym większość 231 głosów niezbędnych do uzyskania wotum zaufania [10] . Kandydatami na stanowisko Prezesa Rady Ministrów byli odpowiednio Mateusz Morawiecki (dotychczasowy premier z PiS) oraz Donald Tusk (przewodniczący Platformy Obywatelskiej , premier koalicji PO-PSL w latach 2007–2014, najdłużej urzędujący premier III RP)[11] .
6 listopada 2023 w orędziu Andrzej Duda ogłosił, że powoła na stanowisko dotychczasowego premiera, Mateusza Morawieckiego [10] [12] . Oficjalnie desygnował go na to stanowisko 13 listopada 2023, w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu X kadencji, po wcześniejszym przyjęciu rezygnacji drugiego rządu Mateusza Morawieckiego [13] .
Decyzja Andrzeja Dudy spotkała się z krytyką m.in. nowych marszałków Sejmu i Senatu – Szymona Hołowni i Małgorzaty Kidawy-Błońskiej , publicystów oraz politologów, a także liderów koalicji zrzeszonej dookoła Donalda Tuska, dysponującej w Sejmie 248 mandatami wobec 194 mandatów uzyskanych przez komitet PiS[14] . 10 listopada została podpisana umowa koalicyjna pomiędzy KO, TD i Nową Lewicą, której podmioty przedstawiły Donalda Tuska na swojego kandydata na premiera[15] . Liderzy koalicji ogłosili, że jeśli Mateuszowi Morawieckiemu nie uda się uzyskać wotum zaufania od Sejmu, to Donald Tusk będzie ich kandydatem w tzw. „drugim kroku konstytucyjnym”[16] .
27 listopada 2023 w Pałacu Prezydenckim w Warszawie doszło do zaprzysiężenia trzeciego rządu Mateusza Morawieckiego [17] . W wyniku nieuzyskania wotum zaufania 11 grudnia 2023, tego samego dnia premier złożył dymisję rządu, która została przyjęta przez prezydenta[18] .
Następnie, w tym samym dniu, Sejm RP , działając na podstawie art. 154 ust. 3 Konstytucji RP , wybrał Donalda Tuska na stanowisko Prezesa Rady Ministrów[19] . 12 grudnia 2023 nowo powołany premier wygłosił exposé z programem nowego rządu uwzględniającym między innymi „100 konkretów na 100 dni”, ogłoszone przez Koalicję Obywatelską jako program wyborczy[20] [21] . Tego samego dnia Sejm wybrał w głosowaniu łącznym członków Rady Ministrów zaproponowanych przez wybranego poprzedniego dnia Prezesa Rady Ministrów[22] . Następnego dnia Rada Ministrów na czele z Donaldem Tuskiem została zaprzysiężona przez prezydenta RP Andrzeja Dudę [3] [4] [5] [6] .
Wybór Donalda Tuska na Prezesa Rady Ministrów przez Sejm – 11 grudnia 2023[ edytuj | edytuj kod ] Ministrowie-członkowie Rady Ministrów
Maciej Berek – minister-członek Rady Ministrów od 13 grudnia 2023, przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów Tomasz Siemoniak (PO ) – minister-członek Rady Ministrów od 13 grudnia 2023, koordynator służb specjalnych Minister ds. Unii Europejskiej
Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego
Agnieszka Buczyńska (Polska 2050 ) – minister do spraw społeczeństwa obywatelskiego od 13 grudnia 2023, przewodnicząca Komitetu do spraw Pożytku Publicznego Minister ds. równości
Minister ds. polityki senioralnej
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Jan Grabiec (PO) – minister-członek Rady Ministrów, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów od 13 grudnia 2023 Zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Grzegorz Karpiński (PO) – sekretarz stanu, zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów od 13 grudnia 2023 Szef gabinetu politycznego premiera
Paweł Graś (PO) – szef gabinetu politycznego premiera od 1 lutego 2024 Sekretarz stanu
Podsekretarz stanu
Szef Służby Cywilnej
Dyrektor generalna KPRM
województwo dolnośląskie województwo kujawsko-pomorskie [34] województwo lubelskie [35] województwo lubuskie [36] województwo łódzkie [38] województwo małopolskie [39] województwo mazowieckie [40] województwo opolskie [41] województwo podkarpackie województwo podlaskie [45] województwo pomorskie województwo śląskie [49] województwo świętokrzyskie województwo warmińsko-mazurskie [53] województwo wielkopolskie województwo zachodniopomorskie [57] ↑ Marszałek Sejmu: drugi krok konstytucyjny realizujemy po raz pierwszy [online], polskieradio24.pl, 11 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-19] . ↑ Sejm powołał rząd Donalda Tuska [online], onet.pl, 12 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-12] . ↑ a b Prezydent powołał Premiera i Radę Ministrów [online], prezydent.pl, 13 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-13] . ↑ a b Prezydent zaprzysiągł rząd Donalda Tuska [online], pap.pl, 13 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-13] . ↑ a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2023 r. o powołaniu Prezesa Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1382 ) ↑ a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2023 r. o powołaniu w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1383 ) ↑ Kluby i koła – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X Kadencji [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-12-11] . ↑ Poland’s president to start consultations on forming new government [online], rfi.fr, 20 października 2023 [dostęp 2023-11-27] (ang. ) . ↑ Konsultacje z komitetami wyborczymi [online], prezydent.pl, 25 października 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ a b Prezydent wskazał, komu powierzy misję tworzenia rządu [online], onet.pl, 6 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ Premier hopeful emerges in Poland [online], nwaonline.com, 25 października 2023 [dostęp 2023-11-27] (ang. ) . ↑ Orędzie Prezydenta RP [online], prezydent.pl, 6 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ Dymisja Rady Ministrów i desygnowanie Prezesa RM [online], prezydent.pl, 13 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ Prezydent wszystkich Polaków (którzy głosowali na PiS) [online], onet.pl, 6 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ Poland’s opposition signs deal and waits to govern [online], bbc.com, 10 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] (ang. ) . ↑ Kiedy zaprzysiężenie rządu Donalda Tuska? „Prezydent Andrzej Duda nie będzie zwlekał” [online], rp.pl, 9 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-11] . ↑ Zaprzysiężenie nowego rządu Mateusza Morawieckiego. Premier złożył przysięgę [online], onet.pl, 27 listopada 2023 [dostęp 2023-11-27] . ↑ Prezydent przyjął dymisję rządu M. Morawieckiego . tvpparlament.pl, 11 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-11]. ↑ Wiktoria W. Nicałek Wiktoria W. , Donald Tusk nowym premierem. Kto jak głosował? [online], pap.pl, 11 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-11] . ↑ Stenogram expose premiera Donalda Tuska [online], gov.pl, 13 grudnia 2023 [dostęp 2024-02-03] . ↑ Co w exposé przedsiębiorcom obiecał premier Donald Tusk [online], rp.pl, 13 grudnia 2023 [dostęp 2024-02-03] . ↑ Nowy rząd Tuska zaprzysiężony. Uroczystość w Pałacu Prezydenckim [online], tvp.info, 13 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-13] . ↑ Wniosek w sprawie wyboru Pana Donalda Franciszka Tuska na Prezesa Rady Ministrów [online], sejm.gov.pl, 11 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-13] . ↑ Wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów [online], sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-13] . ↑ Druk nr 96 Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów . sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-12]. ↑ M.P. z 2023 r. poz. 1382 ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac M.P. z 2023 r. poz. 1383 ↑ a b c d M.P. z 2024 r. poz. 359 ↑ a b c d M.P. z 2024 r. poz. 360 ↑ Kierownictwo KPRM [online], gov.pl . ↑ Gabinet Polityczny [online], gov.pl [dostęp 2024-09-24] (pol. ) . ↑ Maciej Awiżeń [online], duw.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ dr Piotr Sebastian Kozdrowicki [online], duw.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo urzędu [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Maciej Wojciech Siwicki powołany na I Wicewojewodę Lubuskiego [online], gov.pl [dostęp 2024-07-13] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wojewoda [online], malopolska.uw.gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo urzędu [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ I Wicewojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Nowy II wicewojewoda podkarpacki [online], uw.gov.pl, 5 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-07] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wojewoda Pomorski [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wicewojewoda Pomorski [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ II Wicewojewoda Pomorski [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Magdalena M. Grabowska Magdalena M. , Wojciech Saługa został ponownie marszałkiem województwa śląskiego [online], dziennikzachodni.pl, 6 maja 2024 [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wojewoda [online], gov.pl . ↑ Wicewojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo urzędu [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Wojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ I Wicewojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ II Wicewojewoda [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . ↑ Kierownictwo urzędu [online], gov.pl [dostęp 2024-05-08] . W dniu powstania Późniejsi członkowie rządu
kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu Władza wykonawcza w Królestwie Polskim (1917–1918) i Rząd Republiki Polskiej (7–11 listopada 1918)