Rząd Józefa Świeżyńskiego – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rząd Józefa Świeżyńskiego – ostatnia Rada Ministrów Królestwa Polskiego, pod przewodnictwem Józefa Świeżyńskiego, powołana 23 października 1918 r. przez Radę Regencyjną[1]. Gabinet ten zastąpił rząd Jana Kantego Steczkowskiego. W dniu 4 listopada 1918 r. Rada Regencyjna odwołała rząd Świeżyńskiego w związku z próbą zamachu stanu, zorganizowaną przez ministra Zygmunta Chrzanowskiego. Józef Świeżyński uznał dymisję kontrasygnując odpowiedni reskrypt Rady Regencyjnej[2]. Gabinet Świeżyńskiego został zastąpiony prowizorium rządowym Władysława Wróblewskiego.

Skład 23 października[edytuj | edytuj kod]

Powołani 26 października[edytuj | edytuj kod]

Faktycznie politycy ci brali udział w posiedzeniach Rady Ministrów w charakterze jej członków przed powołaniem ich przez Radę Regencyjną – Stanisław Głąbiński i Wacław Paszkowski od dnia utworzenia rządu, Antoni Mińkiewicz – od 24 października, a Józef Wolczyński – od 25 października[5].

Wakaty[edytuj | edytuj kod]

Józef Englich powołany został na stanowisko Ministra Skarbu nie wcześniej, niż 30 października 1918 r.[6]. Wcześniej funkcję kierownika Ministerstwa Skarbu pełnił podsekretarz stanu Antoni Wieniawski.

W piśmie skierowanym do Kanclerza Rzeszy, opublikowanym w Monitorze Polskim Nr 184 z 24 października 1918 r., Prezydent Ministrów Józef Świeżyński podał, że brygadier Józef Piłsudski został powołany na stanowisko Ministra Spraw Wojskowych[7]. W zastępstwie Ministra Spraw Wojskowych rozporządzenie z 30 października 1918 r. w sprawie okręgów wojskowych podpisali Prezydent Ministrów Józef Świeżyński oraz Minister Spraw Wewnętrznych Zygmunt Chrzanowski[8]. Funkcję kierownika ministerstwa pełnił szef Sekcji Technicznej Jan Wroczyński, działając pod nadzorem Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

Nieobsadzone pozostawało też stanowisko Ministra Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej, pomimo utworzenia 2 listopada 1918 r. odpowiedniego ministerstwa. Kierownikiem tego resortu był Władysław Szenajch, Naczelnik Wydziału Opieki Państwowej nad Dzieckiem i Matką[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ M. P. Nr 189 z 30 października 1918 r.
  2. ↑ M. P. Nr 193 z 4 listopada 1918 r.
  3. ↑ a b c Odpowiednie ministerstwo formalnie powstało 2 listopada 1918 r., na podstawie art. 1 dekretu Rady Regencyjnej o utworzeniu Ministerstw: Spraw Zewnętrznych, Spraw Wojskowych, Komunikacji i Aprowizacji z 26 października 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 30).
  4. ↑ Protokoły z 66 i 69 posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniach 25 i 28 października 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa. W dniu 2 listopada 1918 r. został opublikowany i wszedł w życie dekret Rady Regencyjnej o utworzeniu Ministerstwa Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej i Ministerstwa Ochrony Pracy z 30 października 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 31), zaś wykonanie dekretu polecono m.in. Ministrowi Ochrony Pracy.
  5. ↑ Protokoły posiedzeń Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniach 23-25 października 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa.
  6. ↑ Protokuł z 71-go posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniu 30 października 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa. Por. też dekret Rady Regencyjnej o utworzeniu Ministerstwa Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej i Ministerstwa Ochrony Pracy z 30 października 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 31).
  7. ↑ M. P. Nr 184 z 24 października 1918 r.
  8. ↑ M. P. Nr 191 z 2 listopada 1918 r.
  9. ↑ Protokuł 1-go posiedzenia Rady Kierowników Ministerstw w dniu 5 listopada 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa.
Rząd Józefa Świeżyńskiego (1918)
W dniu zaprzysiężenia
Późniejsi członkowie rządu

Składy rządów polskich
Rządy powstania kościuszkowskiego (1794)
Rządy Księstwa Warszawskiego (1807–1813)
Rządy Królestwa Polskiego (1830–1831)
Rząd powstania krakowskiego (1846)
Rządy powstania styczniowego (1863–1864)
Władza wykonawcza w Królestwie Polskim (1917–1918) i Rząd Republiki Polskiej (7–11 listopada 1918)
Rządy II Rzeczypospolitej (1918–1939)
Rządy Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1939–1990)
Rządy Rzeczypospolitej Polskiej (1944–1952) i rządy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952–1989)
Rządy III Rzeczypospolitej (od 1989)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rząd_Józefa_Świeżyńskiego&oldid=71150672”