Trzeci rząd Wincentego Witosa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trzeci rząd Wincentego Witosa
 Polska
Ilustracja
Trzeci rząd Wincentego Witosa po zaprzysiężeniu.
Od lewej: J. Tarnawa-Malczewski, A. Chądzyński, S. Grabski, S. Piechocki, S. Smólski, S. Osiecki, W. Witos, W. Kiernik, J. Zdziechowski, K. Dzierżykraj-Morawski, J.Radwan, J. Jankowski, M. Rybczyński
Premier

Wincenty Witos

Kadencja

od 10 maja 1926
do 14 maja 1926

Poprzedni

rząd Aleksandra Skrzyńskiego

Następny

pierwszy rząd Kazimierza Bartla

Trzeci rząd Wincentego Witosa powstał 10 maja 1926 roku po utracie poparcia PPS-u przez rząd Aleksandra Skrzyńskiego (który upadł 5 maja 1926). Był to kolejny rząd Wincentego Witosa utworzony przez Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (kluby ZLN oraz PSChD) i PSL Piast, przy jednoczesnym udziale Narodowej Partii Robotniczej.

Rząd ten został obalony przez przewrót majowy 14 maja 1926 roku.

Skład rządu[edytuj | edytuj kod]

Powołanie rządu[edytuj | edytuj kod]

W 1926 roku 20 kwietnia ministrowie z PPS wycofali się z gabinetu Aleksandra Skrzyńskiego. W konsekwencji rząd stracił poparcie parlamentarne. Kilkanaście dni później Skrzyński podał się do dymisji. Kraj po tym wydarzeniu targał kryzys na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej i społecznej. Przez kolejne tygodnie nie potrafiono utworzyć nowego gabinetu. 10 maja Stanisław Wojciechowski (prezydent) powołał rząd Wincentego Witosa. Witos spodziewający się puczu, wzbraniał się przed przyjęciem politycznej misji.

Upadek[edytuj | edytuj kod]

Po objęciu urzędu, Witos przestrzegał Wojciechowskiego przed planowanym zamachem, ten jednak odparł twierdząco, że to „nieprawda”. Dzień później w „Kurierze Porannym” ukazał się wywiad z Piłsudskim, w którym zapowiedział ,że staje „do walki, jak i poprzednio, z głównym złem państwa: panowaniem rozwydrzonych partii i stronnictw nad Polską, zapominaniem o imponderabiliach, a pamiętaniem tylko o groszu i korzyści”.

Rząd próbując zapanować nad sytuacją nakazał konfiskatę gazet, mimo to część nakładu trafiła do odbiorców.

12 maja doszło do zamachu, a Witos zdecydował przenieść siedzibę rządu do Belwederu. 14 maja ewakuował rząd do Wilanowa. Tam po naradzie z generalicją, która uznała za słuszne przeniesienie rządu do Poznania i prowadzenie dalszej walki z zamachowcami, Witos zdecydował o wycofaniu się z walki i złożeniu dymisji, ponieważ obawiał się o niepodległość Polski, oraz wiedział, że wojna domowa pogrąży państwo w zniszczeniu i doprowadzi do osłabienia Polski na arenie międzynarodowej.

O 17.30 po posiedzeniu rady Gabinetowej prezydent Wojciechowski i premier Witos podjęli decyzję o odpowiednio złożeniu urzędu i podaniu się do dymisji. Jednocześnie wydano rozkaz zaprzestania walk.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]