Tadeusz Zieliński (pułkownik WP) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tadeusz Zieliński
pułkownik
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1897
Lublin

Data i miejsce śmierci

1971
Radom

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie
Straż Graniczna II RP Straż Graniczna II RP

Jednostki

1 Pułk Ułanów Legionów Polskich
11 Pułk Ułanów Legionowych
9 Pułk Strzelców Konnych

Stanowiska

oficer ordynansowy
dowódca szwadronu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Tadeusz Zieliński[1] (ur. 4 kwietnia 1897 w Lublinie, zm. 1971 w Radomiu) – pułkownik Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W chwili wybuchu Wielkiej Wojny w 1914 był uczniem szkoły handlowej w Radomiu[2]. Wraz ze starszym bratem Włodzimierzem wstąpił do Legionów Polskich, gdzie służył w 1 pułku ułanów pod dowództwem Władysława Beliny-Prażmowskiego. Po kryzysie przysięgowym, 17 lipca 1917 został internowany w obozie jenieckim w Szczypiornie, skąd w grudniu wraz z resztą legionistów został przeniesiony do obozu w Łomży[2], gdzie przebywał do marca 1918.

Po uwolnieniu z niewoli i odzyskaniu przez Polskę niepodległości Zieliński wstąpił do 11 pułku ułanów legionowych pułkownika (później generała) Mariusza Zaruskiego, w którym został dowódcą plutonu. Wraz ze swoją jednostką przeszedł cały szlak bojowy w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku[2].

Wraz z bratem Włodzimierzem zasadzili Drzewo Wolności (rosnące do dziś) przed budynkiem Resursy Obywatelskiej w Radomiu.

Po podpisaniu traktatu pokojowego i demobilizacji pozostał w Wojsku Polskim[3]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 282. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 9 pułk strzelców konnych[4]. W następnych latach kontynuował służbę w 9 psk we Włodawie[5][6]. Później został przeniesiony do 4 pułku strzelców konnych w Płocku. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 27. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W maju 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii z równoczesnym przydziałem do Inspektoratu Armii w Toruniu na stanowisko oficera ordynansowego[8][9]. W lipcu 1929 roku został przeniesiony na stanowisko oficera ordynansowego inspektora armii w Warszawie, gen. dyw. Aleksandra Osińskiego[10][11]. W październiku 1931 roku został przeniesiony z Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych do Korpusu Ochrony Pogranicza[12][13]. Został wyznaczony na stanowisko dowódcy szwadronu kawalerii KOP „Druja”. Z dniem 31 maja 1935 roku został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do 2 pułku szwoleżerów rokitniańskich[14].

Awansowany do stopnia majora kawalerii, przez pewien czas był oddelegowany do służby w Straży Granicznej w randze inspektora[2].

Uczestnik kampanii wrześniowej. Następnie przedostał się do Francji i Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych[2]. Po wojnie pozostał w Anglii. W 1959 wrócił do Polski, zamieszkał w Radomiu. Jako ekspert ds. wojskowych pracował w Muzeum Miejskim.

Zmarł w 1971 roku w Radomiu, tam został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ul. Limanowskiego (kwatera 1b/25/6 grób 3822).

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Był synem Kazimierza i Heleny z Barczewskich (1872–1949), bratem: Tomasza (najstarszy z rodzeństwa, uczestnik konspiracji antycarskiej, zamordowany przez ochranę), Tadeusza, Stefana (zamordowany w obozie hitlerowskim Auschwitz), Lusi, Zofii Szczeklik, Anny Sokołowskiej primo voto Niedźwieckiej i Wandy Broniewskiej (zm. 1989). Syn Rafał, inżynier budowlany, zm. w 2010. Szwagrem Tadeusza Zielińskiego był major WP Marian Bełcikowski. Grób rodzinny Zielińskich na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu ul. Limanowskiego 72 (kwatera 1b/25/6 grób 3822)[15].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1824. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako Tadeusz III Zieliński, w celu odróżnienia od czterech innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko: Tadeusz I Zieliński (1891– ?), Tadeusz II Zieliński (1893–1940) i Tadeusz IV Zieliński (1898–1971).
  2. a b c d e Żołnierze Niepodległości ↓.
  3. Spis oficerów 1921 ↓, s. 255, 972.
  4. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 171.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 670, 684.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 594, 607.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 122.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 147.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 332, 351.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 200.
  11. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 63, 83.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 344.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151, 910.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 84.
  15. GeoCmentarz [online], 37.28.154.108 [dostęp 2021-09-26].
  16. Soniński 1928 ↓, s. 36.
  17. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 332.
  19. a b Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 63.
  20. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 365.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]