Neowenator – Wikipedia, wolna encyklopedia
Neovenator | |||
Hutt, Martill i Barker, 1996 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | karnozaury | ||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | neowenator | ||
Gatunki | |||
|
Neowenator (Neovenator) – rodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Europy. Został opisany w 1996 roku przez Stevena Hutta, Davida Martilla i Michaela Barkera w oparciu o niemal kompletny szkielet nieobejmujący kości kończyn przednich i tylnej części czaszki. Skamieniałości te pochodzą z datowanych na barrem osadów formacji Wessex na brytyjskiej wyspie Wight. Początkowo opisano go jako pierwszego europejskiego przedstawiciela rodziny allozaurów[1]. Liczne cechy anatomiczne wskazują jednak, że Neovenator był bliżej spokrewniony z przedstawicielami karcharodontozaurów niż z allozaurem[2]. Wiele analiz kladystycznych sugeruje, że jest najbardziej bazalnym znanym przedstawicielem Carcharodontosauridae[3][4]. W 2010 roku Roger Benson, Matthew Carrano i Stephen Brusatte doszli do wniosku, że cechy uznawane wcześniej za autapomorfie neowenatora w rzeczywistości są wspólne dla większej grupy teropodów – taksonu siostrzanego karcharodontozaurów – której nadali nazwę Neovenatoridae. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów Neovenator jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Neovenatoridae[5].
Według niektórych autorów Neovenator osiągał rozmiary zbliżone do allozaura i prawdopodobnie również pod względem ekologii i sposobu polowania przypominał inne bazalne tetanury[5]. Inni szacują jednak, że osiągał znacznie mniejsze rozmiary od allozaura – np. według Eddy’ego i Clarke 7,5 m przy długości czaszki 70 cm, podczas gdy allozaur, odpowiednio, 9,7 m i 100,8 cm[6]. Z tych samych osadów, co noewenator, znane są także skamieniałości m.in. zauropodów i ornitopodów, takich jak hipsylofodon, waldozaur czy Dollodon[7], które mogły stanowić pożywienie dla neowenatora.
Etymologia nazwy rodzajowej: gr. νεος neos „nowy, nieoczekiwany, dziwny”; łac. venator, venatoris „łowca”, od venari „polować”[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Steven Hutt, David M. Martill, Michael J. Barker. The first European allosaurid dinosaur (Lower Cretaceous, Wealden Group, England). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie”. 10, s. 635–644, 1996. (ang.).
- ↑ Darren Naish, Stephen Hutt, David M. Martill: Saurischian Dinosaurs 2: Theropods. W: David M. Martill, Darren Naish (red.): Dinosaurs of the Isle of Wight. Londyn: The Palaeontological Association., 2001, s. 242–309. ISBN 978-0901702722.
- ↑ Stephen L. Brusatte, Paul C. Sereno. Phylogeny of Allosauroidea (Dinosauria: Theropoda): comparative analysis and resolution. „Journal of Systematic Palaeontology”. 6, s. 155–182, 2008. DOI: 10.1017/S1477201907002404. (ang.).
- ↑ Stephen L. Brusatte, Roger B.J. Benson, Stephen Hutt. The osteology of Neovenator salerii (Dinosauria: Theropoda) from the Wealden Group (Barremian) of the Isle of Wight. „Monograph of the Palaeontographical Society”. 162 (631), s. 1–166, 2008. (ang.).
- ↑ a b Roger B.J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”. 97 (1), s. 71–78, 2010. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).
- ↑ Drew R. Eddy, Julia A. Clarke. New information of the cranial anatomy of Acrocanthosaurus atokensis and its implications for the phylogeny of Allosauroidea (Dinosauria: Theropoda). „PLoS ONE”. 6 (3): e17932, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0017932. (ang.).
- ↑ David B. Weishampel i inni: Dinosaur distribution. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 558. ISBN 0-520-24209-2.
- ↑ Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, 145, 250, OCLC 637083062 (ang.).