French
DeutschKonrad Millak – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
 pułkownik weterynarii | |
| Data i miejsce urodzenia | 15 stycznia 1886 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 3 stycznia 1969 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Odznaczenia | |
        | |
Konrad Marian Millak (ur. 15 stycznia 1886 w Warszawie, zm. 3 stycznia 1969 tamże) – pułkownik lekarz weterynarii Wojska Polskiego[1][2][3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 15 stycznia 1886 roku w Warszawie, w rodzinie Ludwika i Augustyny z Kahtzów. Był starszym bratem Henryka Kazimierza, podpułkownika lekarza Wojska Polskiego. Po ukończeniu gimnazjum, we wrześniu 1904 roku został studentem Warszawskiego Instytutu Weterynaryjnego. 28 października 1905 roku z powodu zamknięcia uczelni był zmuszony przerwać studia, które w latach 1907–1909 kontynuował w Dorpacie. Tam związany był m.in. z korporacją akademicką Lutyco-Venedya. Dyplom uzyskał w październiku 1909 roku. Z dniem 1 listopada 1910 roku gubernator łomżyński powierzył mu stanowisko powiatowego lekarza weterynarii w Ostrołęce, potem kierował inspektoratem w Kolnie. W dniu 30 lipca 1914 roku zmobilizowany został do wojska rosyjskiego, w szeregach którego odbył kampanie I wojny światowej. W marcu 1918 roku wstąpił do I Korpusu Polskiego na Wschodzie jako starszy lekarz weterynarii do zleceń w dowództwie Korpusu. W czerwcu 1918 roku, po rozbrojeniu Korpusu, powrócił do Warszawy, a od 1 sierpnia podjął pracę zastępcy powiatowego lekarza weterynarii w Węgrowie.
W Warszawie otrzymał powołanie do służby wojskowej z przydziałem do Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie przez wiele lat pełnił obowiązki szefa wydziału w Sekcji Weterynaryjnej. W 1919 roku został majorem, w 1920 roku podpułkownikiem, w 1924 roku pułkownikiem. W 1921 roku doktoryzował się w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. 31 października 1927 roku został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko naczelnego lekarza weterynarii[4][5]. We wrześniu 1939 roku pełnił obowiązki szefa Służby Weterynaryjnej Ministerstwa Spraw Wojskowych.
Nie do przecenienia są jego zasługi w powołaniu w 1927 roku Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu Warszawskiego i w rozwój zawodu lekarsko-weterynaryjnego w kontekście społecznym i tożsamościowym. Wraz z innym pułkownikiem lekarzem weterynarii Józefem Kulczyckim udzielał pomocy klaczy Marszałka Józefa Piłsudskiego Kasztance tuż przed jej padnięciem 23 listopada 1927[6], a następnie wykonał jej wypchanie[7]. Równolegle ze służbą wojskową prowadził działalność dydaktyczno-naukową.
Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej został wzięty do niewoli przez Niemców i był przetrzymywany w obozach jenieckich: Oflag VI E Dorsten i Oflag VI B Dössel (tam napisał wspomnienia dotyczące Kasztanki Marszałka)[8].
W 1946 roku rozpoczął wykłady z propedeutyki weterynaryjnej na Wydziale Weterynaryjnym UW. W 1948 roku zorganizował tam Katedrę Weterynarii Wojskowej. Po czteroletniej przerwie swoje wykłady z propedeutyki, historii[9] i deontologii wznowił już na nowo powołanym na Wydziale Weterynaryjnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
W dniu 6 lutego 1960 roku do absolwentów Wydziału Weterynaryjnego w Warszawie powiedział: Dziś weterynaria stoi na jednym poziomie z innymi dyscyplinami akademickimi, a zawód weterynaryjny ma równy głos w rodzinie zawodów akademickich. Świadomość tego stanu obecnego nakłada na adeptów tej nauki obowiązek stałego dbania o dotrzymywanie kroku w ogólnym postępie wiedzy ludzkiej. Na wiecznej drodze ideałów prawdy nie może zabraknąć pracowników weterynaryjnych [...]. Nauka jest jednym z najcenniejszych składników kultury. Jest stałym dążeniem do prawdy, która jest tylko jedna, Poziom nauki danego narodu najwydatniej mówi o poziomie jego kultury. W sercach naszych płonie wielka miłość do naszej tak często doświadczonej Ojczyzny. Ambicją naszą musi być, aby pomimo wszelkich przeciwności, pomimo straszliwych wyrw i rujnowania naszego dorobku - otrzymać poziom kultury narodowej równy poziomowi narodów mniej przez los doświadczonych.
W 1949 roku na jego wniosek Rada Wydziału Weterynaryjnego UW podjęła uchwałę o utworzeniu Ośrodka Historii Medycyny Weterynaryjnej. W 1959 roku dzięki jego usilnym staraniom w ramach Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych została zorganizowana Komisja Historii Weterynarii.
Zmarł w Warszawie. Pochowany 8 stycznia 1969 roku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 4C-6-10)[10].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (dwukrotnie: 1926[11], 11 listopada 1934[12][13])
- Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1926)[14]
- Medal Niepodległości (16 marca 1937)[15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Wybrana bibliografia autorska[edytuj | edytuj kod]
- Słownik polskich lekarzy weterynaryjnych
- Propedeutyka weterynaryjna z uwzględnieniem historii i deontologii
- Uczelnia Weterynaryjna w Warszawie 1840–1965
- Polska historiografia weterynaryjna z bibliografią publikacji historycznych do 1965 roku włącznie
- Żeromski na weterynarii w Warszawie 1886–1888
- Walka o Wydział Weterynaryjny Uniwersytetu Warszawskiego i jej tło
- Koń - przez pradzieje i dzieje, poprzez lądy
- Wiadomości Weterynaryjne 1919–1939
- Kwiaty dla Anny. Warszawa, Dorpat, Kresy 1886–1920 (wspomnienia)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Spis lekarzy weterynaryjnych w Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych, Warszawa 1923, s. 57.
- ↑ Spis Lekarzy Weterynaryjnych Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych, Warszawa, 1939 r., s. 87
- ↑ Ankieta Personalna w zespole archiwalnym akt pracowniczych, Millak Konrad, sygn.1191, Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 319.
- ↑ Rocznik oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 341, 455.
- ↑ Franciszek Kobryńczuk: Ostatnie dni ułańskiego życia Kasztanki Marszałka. 2012-11-09. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Konrad Millak: Koniec Marszałkowskiej Kasztanki. Oflag VI B Dössel: 1942-11-29, s. 6.
- ↑ Konrad Millak: Koniec Marszałkowskiej Kasztanki. Oflag VI B Dössel: 1942-11-29, s. 1-7.
- ↑ Franciszek Kobryńczuk. Ostatnie dni ułańskiego życia Kasztanki Marszałka. „Sanktuarium św. Andrzeja Boboli”, s. 13, Nr 11-12 (274-275) / 2012. Parafia św. Andrzeja Boboli w Warszawie (Mokotów).
- ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-02-08].
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 3 marca 1926 r.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934.
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 23, poz. 61 „za zasługi, położone na polu rozwoju piśmiennictwa wojskowego”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Edmund Prost: Wybitni polscy lekarze weterynarii XX wieku w nauce i zawodzie (2005).
- Monografia Cmentarz Bródnowski, praca zbiorowa, Urząd Dzielnicy Warszawa-Targówek, Warszawa 2007 s. 84–85, na książce ISBN 978-83-920764-0-0; ISBN 978-83-920764-0-7