Gubernia kowieńska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gubernia kowieńska
Ковенская губерния
gubernia
1842–1915
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Kowno

Powierzchnia

40 641,36 km²

Populacja (1897)
• liczba ludności


1 544 564

• gęstość

38 os./km²

Plan guberni kowieńskiej
Plan guberni kowieńskiej
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Mapa guberni kowieńskiej i kurlandzkiej

Gubernia kowieńska (ros. Ковенская губеpния; lit. Kauno gubernija[1]) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego z centrum w Kownie. Gubernia obejmowała 40641,36 km², dzieliła się na 7 ujezdów.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Utworzona 18 grudnia 1842 ukazem cara Mikołaja I z zachodniej części guberni wileńskiej. Oficjalnie jej powstanie ogłoszono 1 lipca 1843. Była częścią Kraju Północno-Zachodniego obejmującego dawne Wielkie Księstwo Litewskie. Po rozpadzie Imperium Rosyjskiego i uzyskaniu niepodległości przez kraje Europy Wschodniej prawie w całości znalazła się w składzie Litwy, jedynie niewielką część obszarów przyłączono do Polski i Łotwy.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego w 1883 dzieliła się na następujące powiaty czy też ujezdy:

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

W 1897 gubernię zamieszkiwało 1 544 564 osób.

Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897[2]

[edytuj | edytuj kod]
Ujezd Litwini Żmudzini Żydzi Polacy Rosjanie Białorusini Łotysze Niemcy
Gubernia łącznie 37,2% 28,8% 13,7% 9,0% 4,7% 2,4% 2,3% 1,4%
Wiłkomierski 72,2% ... 13,2% 10,0% 4,1% ... ... 0,2%
Kowieński 35,7% 5,8% 19,8% 23,2% 11,6% 0,4% ... 2,3%
Nowoaleksandrowski 49,7% ... 12,7% 8,9% 9,9% 16,8% 1,8% 0,1%
Poniewieski 71,6% ... 12,2% 6,5% 1,9% 0,1% 6,8% 0,6%
Rosieński 9,4% 66,9% 11,2% 5,5% 2,0% 0,1% 0,1% 4,4%
Telszewski 0,8% 80,4% 12,4% 1,5% 1,3% ... 2,3% 0,9%
Szawelski 17,4% 53,4% 14,3% 6,3% 2,2% 0,4% 4,9% 1,0%

Miasta

[edytuj | edytuj kod]

Miasta guberni w 1897 roku na podstawie danych z carskiego spisu powszechnego oraz porównanie przynależności administracyjnej przed rozbiorami Polski oraz przynależności państwowej w międzywojniu i współcześnie:

miasto populacja województwo
(1771)
1930 2016
1. Kowno 70 920 trockie Litwa
2. Szawle 16 128 żmudzkie Litwa
3. Wiłkomierz 13 532 wileńskie Litwa
4. Poniewież 12 968 trockie Litwa
5. Rosienie 7 455 żmudzkie Litwa
6. Jeziorosy 6 359 wileńskie Litwa
7. Telsze 6 205 żmudzkie Litwa
8. Widze 5 103 wileńskie Białoruś
9. Szadów 4 474 żmudzkie Litwa

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]