Cmentarz ewangelicki w Siemianowicach Śląskich – Wikipedia, wolna encyklopedia
nr rej. A/649/2020[1] z dn. 18.05.2020 r.[2] | |
Główna aleja (2020) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | ul. Cmentarna[1] |
Typ cmentarza | wyznaniowy |
Wyznanie | |
Stan cmentarza | czynny |
Powierzchnia cmentarza | 62,15 a |
Data otwarcia | 1886 |
Zarządca | |
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50°18′11,9″N 19°02′44,6″E/50,303306 19,045722 |
Cmentarz ewangelicki w Siemianowicach Śląskich – cmentarz założony w 1886 roku w Siemianowicach Śląskich, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Teren pod cmentarz został wytyczony w 1886 roku[3] dość daleko od centrum miasta[3], przy drodze do Parku Pszczelnik[3]. Nekropolię poświęcono w 1887 roku[3]. W 1890 roku na przecięciu alej umieszczono krucyfiks, ufundowany przez braci Richarda i Wilhelma Fitznerów[3], co poświadcza inskrypcja u podstawy cokołu[3]. Na cmentarzu zachowały się nagrobki z końca XIX wieku[4]; jednak wiele nagrobków jest w złym stanie[4], część inskrypcji jest nieczytelna[5]. W 2020 roku nekropolia została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[1]. Cmentarz jest nadal wykorzystywany do celów grzebalnych[6].
Pochowani
[edytuj | edytuj kod]- fundatorzy gminy ewangelickiej Siemianowic[3]
- rodzina Fitznerów: Richard[5] i Wilhelm junior z żoną Anną[3] oraz ich syn Max[5]
- Gustaw Kramer, księgowy[4]
- Theodor Meyer, dyrektor kopalni[4]
- Erich Nagel, dyrektor kopalni[4]
- Jan Pellar, inżynier[4]
- Jerzy Pilarski, radca Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce[7]
- Richard Radmann, naczelny lekarz[4]
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Cmentarz wytyczono na planie prostokąta[3] o powierzchni 62,15 a[3], przez środek biegnie jedna szeroka aleja[3] od bramy wejściowej[4], z którą krzyżuje się druga aleja w połowie jej długości[3]. Na ich przecięciu znajduje się pięciometrowy cynowy krucyfiks na kamiennym postumencie[3]. Z tyłu cokołu znajduje się inskrypcja „1890”[3]. Na frontowej części cokołu umieszczono tablicę z czarnego marmuru z inskrypcją: Ich bin die Auferstehung und das Leben. Wer an mich glaubt der wird leben ob er gleich stürbe (pol. Jam jest Zmartwychwstanie i Żywot. Kto we mnie wierzy, choćby i umarł żyć będzie), będącą cytatem z Ewangelii[3] według świętego Jana[8].
Na końcu głównej alei znajduje się grobowiec[4], kryjący prawdopodobnie prochy Richarda Fitznera[4][5]. Przy krawędzi nekropolii znajduje się kaplica cmentarna[9].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Brama wejściowa (2020)
- Krzyż w głównej alejce (2020)
- Grób rodziny Fitznerów (2020)
- Prawdopodobny grób Richarda Fitznera (2020)
- Grób Theodora Meyera (2020)
- Płyta nagrobna Ericha Nagela i jego syna Hansa Edgara (2020)
- Grób Richarda Radmanna (2020)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 114 [dostęp 2020-11-24] .
- ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 30 października 2020 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-03)]. (pol.). wkz.katowice.pl [dostęp 2020-11-26].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Pilarska 2019 ↓, s. 123.
- ↑ a b c d e f g h i j Pilarska 2019 ↓, s. 124.
- ↑ a b c d ZEW: Zapomniane groby to zapomniana historia. „Śląskie Siemianowice”, 2018-07-10. [dostęp 2020-11-24].
- ↑ Pilarska 2019 ↓, s. 125.
- ↑ Zmarł śp. Jerzy Pilarski. Centrum Informacyjne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce. [dostęp 2020-11-25].
- ↑ Wykaz obiektów zabytkowych na terenie Siemianowic Śląskich. Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich. s. [2]. [dostęp 2020-11-25].
- ↑ Pilarska 2019 ↓, s. 132.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Martyna Pilarska. Zapomniane dziedzictwo – szlakiem siemianowickich ewangelików. „Turystyka Kulturowa”. 3, s. 123, 2019. ISSN 1689-4642.