ولایت لوگر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

لوگر
سکاوند
لهوگرد
ولسوالی لوگر بارنگ سرخ روی نقشه افغانستان
ولسوالی لوگر بارنگ سرخ روی نقشه افغانستان
مختصات (مرکز): ۳۴°۰۰′شمالی ۶۹°۱۲′شرقی / ۳۴٫۰°شمالی ۶۹٫۲°شرقی / 34.0; 69.2
کشور افغانستان
مرکزپل علم
مدیریت
 • والیمحمد انور خان اسحاق‌زی
مساحت
 • کل۴۵۶۸ کیلومتر مربع (۱۷۶۴ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۲۳)[۱]
 • کل۴۴۴،۴۱۹
منطقه زمانییوتی‌سی +۴:۳۰ (وقت افغانستان)
زبان‌های اصلیدری
پشتو

لوگَر (قبلا لهوگرد[۲]) یکی از ۳۴ ولایت‌ افغانستان به مرکزیت شهر پل علم است. لوگر بیست و نهمین ولایت پهناور و بیست و ششمین ولایت پرجمعیت افغانستان است. پهناوری آن ۴۵۶۸ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۴۴۴،۴۱۹ نفر است. از شمال به ولایت کابل، از غرب به میدان وردک، از جنوب غرب به غزنی، از جنوب شرق به پکتیا، از شرق به پاکستان و از شمال غرب به ننگرهار محدود است. ساکنان آن بر علاوه زبان‌های دری و پشتو مسلط هستند. میانگین ارتفاع آن ۱۷۳۳ متر و بلندترین نقطه آن قله زیرخاندی با ۴۰۷۱ متر بلندی است. لوگر از ولایت‌های خشک و افغانستان است که بعضی دره‌های آن توسط دریای کابل آبیاری می‌شود. نام لوگر از کلمهٔ لوگهر (دروگر) گرفته شده‌است. این محل در قدیم به نام منطقهٔ «سَکاوَند» یا «سَجاوَند» هم یاد می‌گردید.[۳] هم‌اکنون روستای «سجاوند» در ولسوالی بَرَکی بَرَک این ولایت است.[۴][۵]

نام[ویرایش]

پیشینه[ویرایش]

استوپای بودایی تازه حفاری شده از مس عینک در ولایت لوگر افغانستان که از زمان مائوریای‌ها است. مقبره‌های مشابه در ولایات غزنی همسایه و سمنگان کشف شده‌است.

در زمان پیش از اسلام، دارای معابد مشهور بود که توسط صفاریان تخریب گردید. در هنگام اشغال شوری از جمله بزرگ‌ترین کانون‌های مقاومت بر ضد شوری بود و رهبری آن توسط الحاج محمد نسیم مصطفی بدر ، دکتر فضل‌الله مجددی، مولوی محمد نبی محمدی بود. کهساران چرخ زمانی بزرگ‌ترین کانون جهاد علیه دولت بابری هند که در کابل تسلط داشتند به‌شمار می‌رفت و و مرکز سلسلهٔ روشانیان و سپهداران بزرگ استقلال خراسان از سلسلهٔ بابری هند بود و در هنگام انقلابات انگلیسی به ده‌ها هزار از مردم این ولایت اعم از تاجیک و پشتون اشتراک کرده بودند.

تا دههٔ ۱۳۴۰ هجری خورشیدی، شهر برکی برک مرکز این ولایت بود و سپس «پل علم» جای آن را گرفت.

جغرافیا[ویرایش]

کوه سیاه‌رنگ ولایت لوگر. کوهستان‌های ولایات لوگر کابل و میدان‌وردک بیشتر سیاه‌رنگ می‌باشند.

مردم[ویرایش]

باشندگان ولایت لوگر متشکل از اقوام تاجیک، پشتون، اورمری و غیره هستند و به زبان های فارسی، پشتو و اورمری سخن می گویند.

بیش از نیمی از جمعیت را تاجیک ها و نیم دیگرا را پشتون‌ها تشکیل می‌دهند. اورمری‌ها در ولسولی برکی برک زندگی می‌کنند. لوگر از نگاه مساحت از جمله ولایات کوچک می‌باشد. این ولایت در فاصلهٔ تقریباً ۴۰ کیلومتری کابل قرار دارد.

اقتصاد[ویرایش]

پیشه مردم این ولایت زراعت و مالداری بوده. سیب آن در بازارهای کابل به‌عنوان نازک بدن مشهور بوده و دارای رودخانهٔ خروشانی به‌نام دریای لوگر است که باعث رونق زراعت می‌گردد.

منابع طبیعی مس دارد، مشهور به‌نام مس عینک لوگر می‌باشد که یکی از بهترین مس‌های جهان شناخته شده‌است.

از تولیدات زراعتی این ولایت می‌توان به سیب، انگور، زردآلو، شفتالو و در زراعت گندم، جواری، کچالو، لوبیا، پیاز و غیره نام برد.

فرهنگ[ویرایش]

از جمله آلات موسیقی مشهور این ولایت دهل دوسره می‌باشد.

تقسیمات[ویرایش]

ولسوالی‌های لوگر

جستارهای وابسته[ویرایش]

ولایت‌های افغانستان

پانویس[ویرایش]

  1. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام cso وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. کاتب هزاره، فیض محمد (۲۰۱۳). علی امیری، ویراستار. تذکرالانقلاب. کلن، آلمان: انتشارات کاوه. ص. ۳۳۶.
  3. عوزیرالله ستانکزی عین مقاله.
  4. "Province: Logar" Program for Cultrual and Conflict Studies, Naval Postgraduate School, a نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا website, accessed 24 January 2009
  5. «Logar provincial profile» (PDF). بایگانی‌شده (PDF) از روی نسخه اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۰۹.