French
DeutschZygmunt Weyberg – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | polska |
Zygmunt Szczepan Weyberg[1] (ur. 3 sierpnia 1872 w Warszawie, zm. 30 marca 1945[2] w Mądralinie) – polski mineralog, krystalograf, petrograf i chemik.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uczył się w IV gimnazjum filologicznym w Warszawie. W 1893 zapisał się na fakultet fizyko-matematyczny, sekcję nauk przyrodniczych na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiował mineralogię i petrografię pod kierunkiem Aleksandra Lagoria, geologię i paleontologię u Władimira Amalickiego, a elementy chemii i krystalografi pod kierunkiem ówczesnego docenta krystalografii i mineralogii Georgija Wulffa.
W 1897 na podstawie pracy z zakresu krystalografii uzyskał stopień kandydata nauk przyrodniczych, a w 1910 na podstawie pracy o temacie chemiczno-mineralogicznym stopień magistra mineralogii i geognozji na Uniwersytecie w Moskwie. W 1912 na podstawie pracy z zakresu mineralogii zdobył tytuł doktora mineralogii i geognozji na Uniwersytecie Petersburskim.
Na Uniwersytecie Warszawskim był najpierw laborantem mineralogii, a następnie w latach 1899–1912 kustoszem gabinetu mineralogicznego. Należał do grona założycieli i wykładowców Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie (1905–1906)[3]. W tym czasie uczył w warszawskich szkołach prywatnych i wykładał na rozmaitych kursach. W tym okresie wyjeżdżał kilkakrotnie na studia za granicę, zwiedzając m.in. góry Europy Środkowej i Półwyspu Skandynawskiego. W roku 1912 został powołany na katedrę chemii Uniwersytetu Lwowskiego, na którym w następnym roku uzyskał tytuł profesorski. W latach 1935–1939 zajmował katedrę mineralogii Uniwersytetu Warszawskiego.
Zajmował się głównie krystalografią geometryczną i krystalofizyką, badał m.in. skały i minerały trzonu krystalicznego Tatr. Znaczące miejsce wśród obiektów jego zainteresowań zajmowały glinokrzemiany. Był autorem prac petrograficznych o granitach tatrzańskich. Napisał podręczniki: „Wiadomości początkowe z mineralogii – Podręcznik dla szkół średnich” (1907), „Krystalografia opisowa” (1925), „Mineralogia” (1929), „Optyka kryształów” (1932).
Był członkiem wielu towarzystw naukowych, m.in. Warszawskiego Towarzystwa Naukowego i Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności. Poza pracami naukowymi ogłaszał liczne artykuły popularnonaukowe, zwłaszcza we „Wszechświecie” i w „Encyklopedii Powszechnej”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zygmunt Szczepan Weyberg. sejm-wielki.pl. [dostęp 2022-05-10].
- ↑ Niektóre źródła podają rok 1944, np. Niemczynow Grażyna, Burchart Jan: Mały słownik geologiczny, wyd. II, Wiedza Powszechna, Warszawa 1966, s. 239.
- ↑ Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s.74 Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maślankiewicz K.: Zygmunt Weyberg, [w:] „Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego” R. 19 (1949).
- Thugutt Stanisław Józef: Nauki geologiczne na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1869–1915, [w:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki nr 1/3, 1956, s. 563–569 [1].
- Weyberg Zygmunt, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-03-10].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Zygmunta Weyberga w bibliotece Polona