Władcy Szwecji – Wikipedia, wolna encyklopedia
Chronologiczna lista władców Szwecji
Królowie Szwecji przed 970
[edytuj | edytuj kod]Królowie Szwecji 970–1389
[edytuj | edytuj kod]Lp. | Lata panowania | Władca | Imię szwedzkie |
---|---|---|---|
Dynastia Englingerów | |||
1. | 970–995 | Eryk Zwycięski | Erik Segersäll |
2. | 995–1022 | Olaf Skötkonung | Olof Skötkonung |
3. | 1022–1050 | Anund Jakub | Anund Jakob |
4. | 1050–1060 | Emund Stary | Edmund den Gamle |
Dynastia Stenkilów | |||
5. | 1060–1066 | Stenkil Ragnvaldsson | Stenkil Ragnvaldsson |
6. | 1066–1067[1] | Eryk Stenkilsson | |
7. | Eryk Poganin | ||
8. | 1067–1070 | Halsten | Halsten |
9. | 1070–1075 | Anund z Gardarike | Anund Gårdske |
10. | 1075–1080 | Hakan Ryży | Håkan Röde |
11. | ok. 1080–1084 | Inge I Starszy | Inge I den äldre |
12. | 1084–1087 | Sven Blot | Blot Sven |
– | 1087–1088 | Eryk Årsäll[2] | |
11. | ok. 1088– ok. 1110 | Inge I Starszy Ponownie | Inge I den äldre |
13. | ok. 1110–1118 | Filip | Filip Halsten |
14. | 1118–1125 | Inge II Młodszy | Inge II den Yngre |
15. | 1125–1126 | Ragnvald Okrągłogłowy | Ragnvald Knaphövde |
Dynastia Estrydsenidów | |||
16. | ok. 1125–1130 | Magnus Silny | Magnus Nilsson av Danmark |
Dynastie Swerkerów (niebieski) i Eryków (żółty) | |||
17. | 1130–1156 | Swerker I Starszy | Sverker I den äldre |
18. | 1156–1160 | Eryk IX Święty Jedvardsson | Erik den Hellige |
19. | 1160–1161 | Magnus Henriksson | Magnus Henriksson |
20. | 1161–1167 | Karol VII (I) | Karl VII Sverkersson |
21. | 1167–1196 | Knut I | Knut Eriksson |
– | 1167–1173 | Kol Bolesław Pretendenci rządzący częścią państwa | |
22. | 1196–1208 | Swerker II Młodszy | Sverker II den Yngre Karlsson |
23. | 1208–1216 | Eryk X | Erik X Knutsson |
24. | 1216–1222 | Jan I | Johan Sverkersson |
25. | 1222–1229 | Eryk XI | Erik XI Eriksson |
26. | 1229–1234 | Knut II Długi | Knut Långe |
27. | 1234–1250 | Eryk XI Ponownie | Erik XI Eriksson |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
27 | Waldemar Birgersson Valdemar Birgersson | ok. 1237–1240 | 26 grudnia 1302 Nyköping | 1250 | 1275 Usunięty | Birger jarl Ingeborga | |
– | Birger jarl Regent | ok. 1210 | 21 października 1266 | 1250 | 1266 | Magnus Minnesköld Ingrid Ylva | |
28 | Magnus I Birgersson Magnus Birgersson Ladulås | 1240 | 18 grudnia 1290 | 1275 | 1290 | Birger jarl Ingeborga | |
29 | Birger I Magnusson Birger Magnusson | 1280 | 31 maja 1321 | 1290 | 1318 Usunięty | Magnus I Birgersson Jadwiga | |
– | Mats Kettilmundsson Regent | ok. 1280 | 1326 Turku | 1318 | 1319 | – | |
30 | Magnus II Eriksson Magnus Eriksson | 1316 | 1374 | 1319 | 1364 Usunięty | Eryk Magnusson Ingeborga | |
31 | Eryk XII Magnusson Erik XII Magnusson | 1339 | 21 czerwca 1359 | 1356 | 1359 | Magnus II Eriksson Blanka z Namur | |
32 | Haakon Magnusson Håkon Magnusson | 1340 | 1380 Oslo | 1362 | 1364 Usunięty | Magnus II Eriksson Blanka z Namur |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
33 | Albrecht Meklemburski Albrekt av Mecklenburg | ok. 1338–1340 | 31 marca lub 1 kwietnia 1412 | 1364 | 1389 Usunięty[3] | Albrecht II (książę Meklemburgii) Eufemia szwedzka |
Władcy okresu unii kalmarskiej 1389–1523
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
34 | Małgorzata Margareta | 1356 Søborg | 1412 Flensburg | 1389 | 1412 | Waldemar Atterdag Jadwiga ze Szlezwiku |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
35 | Eryk XIII Pomorski Erik av Pommern | przed 11 czerwca 1382 Darłowo | przed 16 czerwca 1459 Darłowo | 1396 | 1439 | Warcisław VII Maria meklemburska | |
– | Engelbrekt Engelbrektsson Regent | 1390 | 1436 | 1435 | 1436 | – | |
– | Karol Knutsson Bonde Regent | 1408 lub 1409 | 1440 | 1438 | 1440 | Kanut Bonde |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
36 | Krzysztof Bawarski Kristofer av Bayern | prawd. 26 lutego 1416 | prawd. 5 stycznia 1448 | 1441 | 1448 | Jan Wittelsbach Katarzyna pomorska | |
– | Bengt Jönsson (Oxenstierna) Regent | ok. 1390 | ok. 1450 | 1448 | – | ||
Nils Jönsson (Oxenstierna) Regent | ok. 1390 | ok. 1450 |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson | 1408 lub 1409 | 1470 | 1448 | 1457 | Kanut Bonde | |
– | Jöns Bengtsson (Oxenstierna) Regent | 1417 | 15 grudnia 1467 | 1457 | – | ||
Eryk Axelsson (Tott) Regent | ok. 1419 | 1450 | – |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
38 | Chrystian I Kristian I | luty 1426 Oldenburg | 21 maja 1481 Kopenhaga | 1457 | 1464 | Dietrich Oldenburg Jadwiga von Schauenburg | |
– | Kettil Karlsson Waza Regent | ok. 1433 | 11 sierpnia 1465 | 1464 | – |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson ponownie | 1408 lub 1409 | 1470 | 1464 | 1465 | Kanut Bonde | |
– | Kettil Karlsson Waza Regent, ponownie | ok. 1433 | 11 sierpnia 1465 | 1465 | – | ||
– | Jöns Bengtsson (Oxenstierna) Regent, ponownie | 1417 | 15 grudnia 1467 | 1465 | 1466 | – | |
– | Eryk Axelsson (Tott) Regent, ponownie | ok. 1419 | 1481 | 1466 | 1467 | – | |
37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson ponownie | 1408 lub 1409 | 1470 | 1467 | 1470 | Kanut Bonde | |
– | Sten Sture Starszy Sten Sture den äldre Regent | 1440 | 14 grudnia 1503[4] | 1470[5] lub 1471[4] | 1497[4] | Gustaf Sture[4] Birgitta Stensdotter (z rodu Bielke)[4] |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
39 | Jan II Hans/Johan II | l2 lutego 1455 Aalborg | 20 lutego 1513 Aalborg | 1497 | 1501 | Chrystian I Dorota brandenburska | |
– | Sten Sture Starszy Sten Sture den äldre Regent, ponownie | 1440 | 14 grudnia 1503[4] | 1501[4] | 1503[4] | Gustaf Sture[4] Birgitta Stensdotter (z rodu Bielke)[4] | |
– | Svante Nilsson Sture Regent | 1460 | 2 stycznia 1512 | 1504 | 1512 | – | |
– | Erik Trolle Regent | ok. 1460 | 1530 | 1512 | – | ||
– | Sten Sture Młodszy Svantesson Sten Sture den yngre Regent | 1493 | 3 lutego 1520[6] | 1512[6] | 1520[6] | Svante Nilsson Sture[6] Iliana Erengisladotter[6] lub Erengisledotter[7] z rodu Gyllenstierna | |
40 | Chrystian II Tyran Kristian II | 1 lipca 1481 Nyborg | 25 stycznia 1559 Kalundborg | 1520 | 1521 | Jan II Krystyna saska | |
– | Gustaw Waza Regent[8] | 12 maja 1496 | 29 września 1560 Sztokholm | 1521 | 1523 | Eryk Johansson Waza Cecylia Månsdotter |
Królowie Szwecji po 1523
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
41 | Gustaw I Gustav I Eriksson | 12 maja 1496 | 29 września 1560 Sztokholm | 1523 | 1560 | Eryk Johansson Waza Cecylia Månsdotter | |
42 | Eryk XIV Erik XIV | 13 grudnia 1533 Sztokholm | 26 lutego 1577 zamek Örbyhus | 1560 | 1568 Usunięty | Gustaw I Katarzyna saska | |
43 | Jan III Johan III | 20 grudnia 1537 zamek Stegeborg | 27 listopada 1592 Sztokholm | 1569 | 1592 | Gustaw I Małgorzata Leijonhufvud | |
44 | Zygmunt Sigismund (unia polsko-szwedzka 1592–1599) | 20 czerwca 1566 zamek Gripsholm | 30 kwietnia 1632 Warszawa | 1592 | 1599 Usunięty | Jan III Katarzyna Jagiellonka | |
– | Karol, książę Sudermanii Regent[9] | 4 października 1550 Sztokholm | 30 października 1611 Nyköping | 1599 | 1604 | Gustaw I Małgorzata Leijonhufvud | |
45 | Karol IX Karl IX | 1604 | 1611 | ||||
46 | Gustaw II Adolf Gustav II Adolf | 9 grudnia 1594 Sztokholm | 16 listopada 1632 Lützen | 1611 | 1632 | Karol IX Krystyna holsztyńska | |
47 | Krystyna Kristina | 8 grudnia 1626 Sztokholm | 19 kwietnia 1689 Rzym | 1632 | 1654 Abdykowała | Gustaw II Adolf Maria Eleonora Hohenzollern |
Wittelsbachowie (linia z Palatynatu)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
48 | Karol X Gustaw Karl X Gustav | 8 listopada 1622 Nyköping | 13 lutego 1660 Göteborg | 1654 | 1660 | Jan Kazimierz Wittelsbach Katarzyna Wazówna | |
49 | Karol XI Karl XI | 24 listopada 1655 Sztokholm | 5 kwietnia 1697 Sztokholm | 1660 | 1697 | Karol X Gustaw Jadwiga Eleonora z Holstein-Gottorp | |
50 | Karol XII Karl XII | 17 czerwca 1682 Sztokholm | 30 listopada 1718 Fredrikshald | 1697 | 1718 | Karol XI Ulryka Eleonora Oldenburg | |
51 | Ulryka Eleonora Ulrika Eleonora | 23 stycznia 1688 Sztokholm | 24 listopada 1741 Sztokholm | 1718 | 1720 Abdykowała | Karol XI Ulryka Eleonora Oldenburg |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
52 | Fryderyk I Fredrik I | 23 kwietnia 1676 Kassel | 25 marca 1751 Sztokholm | 1720 | 1751 | Karol I Heski Maria Amalia Kettler |
Oldenburgowie (linia Holstein-Gottorp)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
53 | Adolf Fryderyk Adolf Fredrik | 14 maja 1710 Szlezwik | 12 lutego 1771 Sztokholm | 1751 | 1771 | Chrystian August, książę Eutin Albertyna Fryderyka von Baden-Durlach | |
54 | Gustaw III Gustav III | 24 stycznia 1746 Sztokholm | 29 marca 1792 Sztokholm | 1771 | 1792 | Adolf Fryderyk Ludwika Ulryka Hohenzollern | |
55 | Gustaw IV Adolf Gustav IV Adolf | 1 listopada 1778 Pau | 7 lutego 1837 Sankt Gallen | 1792 | 1809 Usunięty | Gustaw III Zofia Magdalena Oldenburg | |
– | Karol, książę Sudermanii Regent[10] Karl | 7 października 1748 Sztokholm | 5 lutego 1818 Sztokholm | 1792 | 1796 | Adolf Fryderyk Ludwika Ulryka Hohenzollern | |
56 | Karol XIII Karl XIII | 1809 | 1818 |
# | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
urodzony | zmarł | od | do | ||||
57 | Karol XIV Jan Karl XIV Johan | 26 stycznia 1763 Pau | 8 marca 1844 Sztokholm | 5 lutego 1818 | 8 marca 1844 | Henri Bernadotte Jeanne St. Jean | |
58 | Oskar I Oscar I | 4 lipca 1799 Paryż | 8 lipca 1859 Sztokholm | 8 marca 1844 | 8 lipca 1859 | Karol III Jan Bernadotte Dezyderia Clary-Bernadotte | |
59 | Karol XV Karl XV | 3 maja 1826 Sztokholm | 18 września 1872 Malmö | 8 lipca 1859 | 18 września 1872 | Oskar I Józefina (królowa Szwecji i Norwegii) | |
60 | Oskar II Oscar II | 21 stycznia 1829 Sztokholm | 8 grudnia 1907 Sztokholm | 18 września 1872 | 8 grudnia 1907 | Oskar I Józefina (królowa Szwecji i Norwegii) | |
61 | Gustaw V Gustaf V | 16 czerwca 1858 Drottningholm | 29 października 1950 Drottningholm | 8 grudnia 1907 | 29 października 1950 | Oskar II Zofia Wilhelmina Nassau | |
62 | Gustaw VI Adolf Gustaf VI Adolf | 11 listopada 1882 Sztokholm | 15 września 1973 Helsingborg | 29 października 1950 | 15 września 1973 | Gustaw V Wiktoria Badeńska | |
63 | Karol XVI Gustaw Carl XVI Gustaf | 30 kwietnia 1946 Gmina Solna | – | 15 września 1973 | – | Gustaw Adolf Bernadotte Sybilla Koburg |
Królowie tytularni i pretendenci
[edytuj | edytuj kod]- 1599–1632 – Zygmunt Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1632–1648 – Władysław Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1648–1660 – Jan Kazimierz Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1809–1872 – Gustaw von Holstein-Gottorp-Vasa
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- dynastie: Bernadotte – Swerkerydzi – Erykidzi – Folkungowie – Wazowie – Oldenburgowie
- korona Eryka XIV
- korona szwedzka (atrybut)
- premierzy Szwecji
- linia sukcesji do szwedzkiego tronu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Walki o koronę.
- ↑ Historyczność tego władcy jest powszechnie kwestionowana.
- ↑ Formalnie abdykował w 1405.
- ↑ a b c d e f g h i j Herman Schück , Sten Sture, [w:] Svenskt biografiskt lexikon [online] [dostęp 2016-10-15] (szw.).
- ↑ Lena Huldén , Sten Sture d.ä., [w:] Biografiskt lexikon för Finland 1. Svenska tiden [online] [dostęp 2016-10-15] (szw.).
- ↑ a b c d e Gunnar T. Westin , Svante Nilsson Sture, [w:] Svenskt biografiskt lexikon [online] [dostęp 2016-10-26] (szw.).
- ↑ Lena Huldén , Sten Sture d.y., [w:] Biografiskt lexikon för Finland 1. Svenska tiden [online] [dostęp 2016-10-24] (szw.).
- ↑ Od 1523 król jako Gustaw I.
- ↑ Od 1604 król jako Karol IX.
- ↑ Od 1809 król jako Karol XIII.
Encyklopedie internetowe (lista w projekcie Wikimedia):