Tadeusz Alf-Tarczyński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tadeusz Alf-Tarczyński
Ilustracja
Por. Tadeusz Alf-Tarczyński. Okres służby w Legionach Polskich.
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

5 października 1889
Kraków

Data i miejsce śmierci

26 stycznia 1985
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1985

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

DOK II

Stanowiska

zastępca dowódcy okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich „Parasol”
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Tadeusza Alf-Tarczyńskiego na cmentarzu Rakowickim

Tadeusz Władysław Alf-Tarczyński (ur. 5 października 1889 w Krakowie, zm. 26 stycznia 1985 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego II RP i Polskich Sił Zbrojnych, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, w 1964 mianowany przez Naczelnego Wodza generałem brygady, pisarz i publicysta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Akademię Handlową w Krakowie[1]. W roku 1910 wstąpił do paramilitarnej organizacji polskiej „Sokół”, wkrótce potem przystąpił do II Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Krakowie, której został oficerem i komendantem. Ukończył kurs wyższy (szkołę oficerską) Związku Walki Czynnej. Był jednym z 66 słuchaczy kursu odznaczonych przez Józefa Piłsudskiego znakiem oficerskim tzw. „Parasolem”.

Od sierpnia 1914 pełnił służbę w I Brygadzie Legionów Polskich. Dowodził kompanią w 5 pułku piechoty Legionów. 2 lipca 1915 został awansowany na podporucznika piechoty[2]. W lipcu 1916 został adiutantem V batalionu. Był ranny w bitwie pod Kostiuchnówką, gdzie został wzięty do niewoli rosyjskiej. Z niewoli uciekł i przedostał się do I Korpusu Polskiego w Rosji. Po rozbrojeniu Korpusu, przedostał się przez front niemiecki do Warszawy. Od czerwca do listopada 1918 pełnił funkcję komendanta garnizonu Polskiej Organizacji Wojskowej w Warszawie.

Służbę w Wojsku Polskim rozpoczął jako wykładowca i dowódca batalionu w Szkole Podchorążych w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. 2 stycznia 1920 rozpoczął studia w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 został skierowany na front celem odbycia praktyki sztabowej. W czasie wojny z bolszewikami był adiutantem sztabowym X Brygady Piechoty, a następnie szefem sztabu 5 Dywizji Piechoty.

W okresie od stycznia do września 1921 kontynuował naukę w WSWoj. Po ukończeniu nauki otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego i przydział na stanowisko szefa sztabu 11 Dywizji Piechoty w Stanisławowie[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 241. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. W okresie przebywania Józefa Piłsudskiego w Sulejówku pod Warszawą (do zamachu majowego w 1926) był jego adiutantem. W latach 1924–1926 pełnił służbę w Oddziale IV Sztabu Generalnego. 1 grudnia 1924 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 62. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. W lutym 1926 przeniesiony został do 80 pułku piechoty w Słonimiu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[6].

W październiku 1927 objął stanowisko zastępcy dyrektora nauk Wyższej Szkoły Wojennej[7]. W latach 1928–1932 dowodził 18 pułkiem piechoty w Skierniewicach[8][9][10]. 24 grudnia 1929 awansował na pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 15. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. Od 7 listopada 1932 do 20 listopada 1935 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi na stanowisku szefa sztabu[12]. W lipcu 1935 został powołany przez komisarycznego prezydenta Łodzi Wacława Głazka do składu komisji teatralnej w tym mieście[13]. W latach 1936–1938 był dowódcą piechoty dywizyjnej 17 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty w Gnieźnie, po czym do wybuchu II wojny światowej był zastępcą dowódcy Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie[14]. W tym czasie pełnił również funkcję Przewodniczącego Zarządu Okręgu Związku Harcerstwa Polskiego w Lublinie.

Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji. Do czerwca 1940 przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay, po czyn zdołał się ewakuować do Wielkiej Brytanii. Od 14 sierpnia 1940 przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. W styczniu 1942 został przeniesiony w stan nieczynny. Od listopada 1943 do 1946 był zastępcą komendanta kursów i wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Cowdenbeath.

Naczelny Wódz, generał broni Władysław Anders mianował go generałem brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1964 w korpusie generałów[15].

Z ramienia Ligi Niepodległości Polski wszedł do pozostającej w opozycji do Prezydenta RP Augusta Zaleskiego, utworzonej w 1954 Tymczasowej Rady Jedności Narodowej[16]. Był jednym z założycieli i wieloletnim prezesem Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie[17]. Prowadził też ożywioną działalność publicystyczną na łamach tygodników „Orzeł Biały” i „Tygodnik Polski” w Londynie. Był z zamiłowania pisarzem i humanistą, ze szczególnym upodobaniem do epoki włoskiego renesansu. W 1969 Polska Fundacja Kulturalna wydała w Londynie jego książkę o życiu malarza Filippo Lippi pt. Włosiennica na jedwabiu. W 1979, to samo wydawnictwo wydało jego autorstwa Wspomnienia oficera Pierwszej Brygady. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[18].

Od 21 lutego 1914 był mężem Stanisławy z Manaczyńskich[1].

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (urna z prochami złożona 21 września 1985)[19] (kwatera X(iks)-13-13).

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 313. [dostęp 2021-11-17].
  2. ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 13.
  3. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 38 z dnia 08.10.1921 r., s. 1434–1435.
  4. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 31.
  5. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 732.
  6. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 10 z 16.02.1926 r.
  7. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 25 z 31.10.1927 r.
  8. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 34, 165.
  10. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 365 autor podał, że dowodził pułkiem od 5 listopada 1932 roku do 17 lipca 1933 roku.
  11. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 439.
  12. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 129, 137, 364.
  13. ↑ Notujemy. Nowa komisja teatralna. „Orędownik”. Nr 174, s. 6, 1 sierpnia 1935. 
  14. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 17 autor podał, że we wrześniu 1939 roku pełnił funkcję szefa sztabu DOK II.
  15. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 71.
  16. ↑ Jan Józef Kasprzyk, Liga Niepodległości Polski, [w:] Encyklopedia Białych Plam, t. XI, Radom 2003, s. 143.
  17. ↑ Przewrót majowy 1926 roku w relacjach świadków i uczestników. Pod red. A. Adamczyka Rok wydania: 2003 ISBN 83-88865-91-9
  18. ↑ Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 34.
  19. ↑ Karolina Grodziska Zaduszne ścieżki-przewodnik po Cmentarzu Rakowickim wyd.Kraków 2003 s.73
  20. ↑ Dekret Naczelnika Państwa L. 11314 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 225)
  21. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 7 z 31 grudnia 1979. 
  22. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31 grudnia 1974. 
  23. ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  24. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Alf-Tarczyński&oldid=70880410”