French
DeutschSkënder Gjinushi – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Wicepremier Albanii | |
| Okres | od 6 września 2001 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | Makbule Çeço |
| Następca | |
| Minister pracy i polityki społecznej | |
| Okres | od 6 września 2001 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Zgromadzenia Albanii | |
| Okres | od 24 lipca 1997[a] |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister edukacji | |
| Okres | od 20 lutego 1987 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.svg) | |
Skënder Gjinushi (ur. 24 grudnia 1949 we Wlorze[1][2]) – albański polityk i matematyk, przewodniczący prezydium parlamentu w latach 1997-2001, wicepremier i minister pracy i polityki społecznej w latach 2001-2002, minister edukacji w latach 1987-1991[1].
Kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]
Syn oficera armii albańskiej Et'hema Gjinushiego[3]. W latach 1968-1972 studiował matematykę na Uniwersytecie Tirańskim[1]. Po ukończeniu studiów odbył specjalizację na Université Pierre et Marie Curie w Paryżu, gdzie w 1977 obronił pracę doktorską[4]. Do 1987 wykładał na wydziale nauk o ziemi Uniwersytetu Tirańskiego. W 1986 uzyskał tytuł profesora[2]. Zajmował się analizą funkcjonalną, tej tematyce poświęcił dwie książki i kilkanaście artykułów naukowych[5]. Od 1989 członek Albańskiej Akademii Nauk, w 2019 objął funkcję jej prezesa[6]. Za jego kandydaturą głosowało 35 członków Akademii, 6 było przeciwnych[7].
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
W 1987 objął stanowisko ministra edukacji, które sprawował przez 4 lata[1]. W tym samym roku uzyskał mandat deputowanego do Zgromadzenia Ludowego[4]. Mandaty do parlamentu zdobywał także w wyborach 1996 i 1997 roku. W roku 1997 objął stanowisko przewodniczącego prezydium albańskiego parlamentu[8]. 24 lipca 1997 przez kilka godzin pełnił funkcję prezydenta Albanii. W latach 2001-2002 pełnił funkcję wicepremiera i ministra pracy i polityki społecznej w rządach Ilira Mety i Pandelego Majko[4].
Był przewodniczącym Socjal-Demokratycznej Partii Albanii od jej powstania w 1991 do 2003. W 2009 zakończył karierę parlamentarną.
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- 1986: Bazat e topologjisë së përgjithshme (Podstawy topologii ogólnej)
- 1988: Analiza funksionale (Analiza funkcjonalna)
- 1992: Probleme të analizës funksionale (Problemy analizy funkcjonalnej)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.
- ↑ a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 166-167. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ Skënder Gjinushi, ka bërë muze për babain e tij, Shtëpinë e Kulturës në Hormovë të Tepelenës [online], telegraf.al, 2017 (alb.).
- ↑ a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 845-846. (alb.).
- ↑ Biogram na stronie Albańskiej Akademii Nauk = 2018-05-11 [online], akad.gov.al (alb.).
- ↑ Akademia e Shkencave e Shqipërisë zgjodhi kryetarin e ri = 2020-03-11 [online], ashak.org (alb.).
- ↑ Skënder Gjinushi zgjidhet kryetar i Akademisë së Shkencave = 2020-07-20 [online], abcnews.al, 2019 (alb.).
- ↑ Ligjvenesit Shqiptare = 2017-02-02 [online], parlament.al, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-19] (alb.).
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Do 1998 jako przewodniczący Zgromadzenia Ludowego.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.
| Księstwo Albanii | |
|---|---|
| Republika Albanii | |
| Królestwo Albanii | |
| Królestwo Albanii (protektorat włoski i okupacja niemiecka) | |
| Ludowa Republika Albanii | |
| Republika Albanii |
