Ryan O’Neal – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ryan O’Neal
Ilustracja
Ryan O’Neal (1968)
Imię i nazwisko

Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III

Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1941
Los Angeles

Data i miejsce śmierci

8 grudnia 2023
Santa Monica

Zawód

aktor

Współmałżonek

Joanna Moore
(1963–1967; rozwód)
Leigh Taylor-Young
(1967–1974; rozwód)

Lata aktywności

1960–2017

Ryan O’Neal, właśc. Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III (ur. 20 kwietnia 1941 w Los Angeles, zm. 8 grudnia 2023 w Santa Monica) – amerykański aktor.

Nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i Złotego Globu jako najlepszy aktor dramatyczny za rolę Olivera Barretta IV w melodramacie Love Story (1970)[1].

12 lutego 2021 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7057 Hollywood Boulevard[2][3][4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Los Angeles w Kalifornii jako syn aktorki Patricii Ruth Olgi (z domu Callaghan; 1907–2003) i irlandzko-amerykańskiego hollywoodzkiego scenarzysty filmowego Charlesa Eldridge’a O’Neala (1904–1996)[5]. Jego babka ze strony matki była Żydówką pochodzenia niemieckiego i polskiego[6], dziadek ze strony matki był Irlandczykiem, a ojciec miał korzenie irlandzkie i angielskie[7][8].

Wychowywał się z bratem Kevinem[9]. Po ukończeniu University High School, w latach 1956–1957 był uznanym bokserem amatorem, który brał udział w turniejach Golden Gloves[10]. Znalazł zatrudnienie jako ratownik i kaskader. W 1959 ukończył amerykańską wojskową szkołę średnią w Monachium. Jego ojciec pracował dla znanego Radia Wolna Europa i uczęszczał do Munich American High School[11].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Karierę aktorską rozpoczął od gościnnego udziału w serialach, m.in. Opowieści wikingów (Tales of the Vikings, 1959), CBS Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater, 1960) z Ronaldem Reaganem czy sitcomie NBC Ojciec kawaler (Bachelor Father, 1961) z Johnem Forsythe oraz jednej z głównych ról jako Rodney Harrington w operze mydlanej ABC Peyton Place (1964-1966).

Ryan O’Neal (1962)

Swoją pierwszą rolę kinową zagrał w dramacie Nierówna ziemia (This Rugged Land, 1962) w reżyserii Arthura Hillera, który zaangażował go potem do przełomowej roli studenta prawa z Harvardu, syna starej arystokratycznej rodziny, zakochanego w umierającej na białaczkę córce włoskiego emigranta w głośnym melodramacie Love Story (1970). Za tę rolę był nominowany do nagrody Oscara i Złotego Globu. Sukces filmu sprawił, że nakręcono sequel Historia Olivera (Oliver’s Story, 1978), który przeszedł jednak bez echa[12]. Był brany pod uwagę do roli Michaela Corleone w Ojcu chrzestnym, która ostatecznie trafiła do Ala Pacino[13].

Krytycy chwalili jego nominowaną do Złotego Globu kreację oszusta opiekującego się dziewięcioletnią Addie (za rolę jego córka Tatum O’Neal odebrała Oscara za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą) w filmie Petera Bogdanovicha Papierowy księżyc (Paper Moon, 1973). Wcielił się potem w irlandzkiego młodzieńca bez perspektyw, wkradającego się w szeregi XVIII-wiecznej angielskiej arystokracji w melodramacie wojennym Stanleya Kubricka Barry Lyndon (1975). Znalazł się w obsadzie legendarnego dramatu wojennego Richarda Attenborough O jeden most za daleko (A Bridge Too Far, 1977)[14].

W latach 80. jego role kinowe w filmach: Jak świetnie (So Fine, 1981), Partnerzy (Partners, 1982) i Gorączka hazardu (Fever Pitch, 1985), Twardziele nie tańczą (Tough Guys Don't Dance, 1987), przyniosły mu w 1990 roku nominację do antynagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora dekady. Lepiej wiodło mu się na małym ekranie, gdzie zagrał m.in. u boku Farrah Fawcett w roli kochanka morderczyni swoich własnych dzieci we wstrząsającym dramacie ABC opartym na autentycznych wydarzeniach Małe ofiary (Small Sacrifices, 1989) oraz sitcomie CBS Dobre sporty (Good Sports, 1991).

W serialu Gotowe na wszystko (Desperate Housewives, 2005) zagrał ojca Toma Scavo (w tej roli Doug Savant) i teścia Lynette Scavo, Rodneya.

Był na okładkach magazynów takich jak „TV Guide”, „Vanity Fair”, „People” i „Bravo[15].

W 2015 O’Neal ponownie spotkał się z Ali MacGraw przy inscenizacji sztuki A.R. Gurneya Listy miłosne[16][17].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

3 kwietnia 1963 zawarł związek małżeński z aktorką Joanną Cook Moore, z którą miał córkę Tatum (ur. 5 listopada 1963) i syna Griffina (ur. 28 października 1964). Jednak w lutym 1967 rozwiódł się. 28 lutego 1967 poślubił aktorkę Leigh Taylor-Young, poznaną na planie opery mydlanej ABC Peyton Place. 13 marca 1974 r. rozstał się ze swoją drugą żoną, z którą miał syna Patricka (ur. 14 września 1967). W latach 1979–1997 i 2001–2009 był w nieformalnym związku z Farrah Fawcett[18], z którą miał syna Redmonda (ur. 30 stycznia 1985). Razem z jej przyjaciółką Alaną Stewart był przy łóżku Farrah Fawcett w szpitalu Św. Jana w Santa Monica aż do jej śmierci (zm. 25 czerwca 2009 na raka odbytu)[19][20], ich syn Redmond przebywał wówczas w więzieniu[21].

W 2006 wygrał walkę z białaczką. W 2012 u aktora zdiagnozowano raka prostaty[22] w czwartym stadium[23].

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 8 grudnia 2023 w Saint John’s Health Center w Santa Monica w Kalifornii w wieku 82 lat[24][25]. Przyczyną śmierci była zastoinowa niewydolność serca, a jako przyczyna wymieniono kardiomiopatię[26]. O’Neal został pochowany obok Farrah Fawcett w Pierce Brothers Westwood Village Memorial Park and Mortuary w Westwood[27].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Ryan O’Neal (2007)

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]

Seriale TV

[edytuj | edytuj kod]
  • 1959: Opowieści wikingów (Tales of the Vikings)
  • 1960: Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater) jako Art Anderson
  • 1960: Nietykalni (The Untouchables) jako Bellhop
  • 1961: Ojciec kawaler (Bachelor Father) jako Marty Braden
  • 1961: The Nanette Fabray Show jako Larry
  • 1962: Moi trzej synowie (My Three Sons) jako Chug Williams
  • 1962: Imperium (Empire) jako Tal Garret
  • 1963: Wirgińczyk (The Virginian) jako Ben Anders
  • 1964: Perry Mason jako John Carew
  • 1964: Gunsmoke
  • 1964-69: Peyton Place jako Rodney Harrington
  • 1991: Dobre sporty (Good Sports) jako Bobby Tannen
  • 1992: 1775 jako Jeremy Proctor
  • 2000: Magia sukcesu (Bull) jako Robert 'Bobby' Roberts II, ojciec 'Ditto'
  • 2003: Mów mi swatka (Miss Match) jako Jerry Fox
  • 2005: Gotowe na wszystko (Desperate Housewives) jako Rodney Scavo
  • 2007: Kości (Bones) jako Max Keenan, ojciec Temperance Brennan
  • 2009: Chirurdzy (Grey’s Anatomy) jako pacjent
  • 2010–2013: 90210 jako Spence Montgomery, ojciec Teddy’ego Montgomery

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
Rok Nagroda Kategoria Film
1971 David di Donatello Najlepszy aktor zagraniczny[28] Love Story (1970)
1972 Bravo Otto Najlepszy aktor[28]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ryan O’Neal Awards. AllMovie. (ang.).
  2. Ryan O’Neal. Hollywood Walk of Fame. (ang.).
  3. Malina Saval: ‘Love Story’ Stars Ryan O’Neal and Ali MacGraw Honored With Stars on the Hollywood Walk of Fame. „Variety”, 2021-02-11. (ang.).
  4. Liz McNeil: Ryan O’Neal Gets Hollywood Star Next to Love Story Costar Ali MacGraw—and Late Longtime Love Farrah Fawcett. „People”, 2021-02-12. (ang.).
  5. Charles O’Neal Biography (1904-1996). Film Reference. (ang.).
  6. Ryan O’Neal What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. (ang.).
  7. Birth Registry. CaliforniaBirthIndex.org. [dostęp 2022-07-18]. (ang.).
  8. Ryan O’Neal. FamilySearch. (ang.).
  9. Ryan O’Neal Biography (1941-). Film Reference. (ang.).
  10. David Mayo (2008-04-14): Eight West Michigan boxers off to Gloves nationals. Michigan Golden Gloves. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  11. Ryan-O’Neil Bio. MTV. (ang.).
  12. Sandra Brennan: Ryan O’Neal Biography Biography. AllMovie. (ang.).
  13. Ryan O’Neal Biography. „TV Guide”. [zarchiwizowane z tego adresu].
  14. Ryan O’Neal. Rotten Tomatoes. (ang.).
  15. Ryan O’Neal Magazines. FamousFix. (ang.).
  16. Deborah Wilker: From ‘Love Story’ to ‘Love Letters’: Ryan O’Neal and Ali MacGraw Bring Chemistry to the Stage. „The Hollywood Reporter”, 2015-07-23. (ang.).
  17. Jessica Davis: Exclusive Interview with Ryan O'Neal Honored Today with a Star on the Hollywood Walk of Fame. Lux&Ent, 2021-02-12. (ang.).
  18. Farrah Fawcett biografia. MYmovies.it. (wł.).
  19. Beautiful People, Ugly Choices. Vanity Fair. (ang.).
  20. Farrah Fawcett Dies. TMZ.com. (ang.).
  21. Ryan and Redmond O’Neal on Losing Farrah Fawcett and Winning Warhol Portrait Battle. ExtraTV.com. (ang.).
  22. Ryan O’Neal ma raka. onet.pl, 16 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2012)].
  23. Aktor „Love story” walczy z rakiem. tvn24.pl, 16 kwietnia 2012. [dostęp 2012-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 maja 2012)].
  24. Love Story actor Ryan O’Neal dies at 82 [online], Al Jazeera [dostęp 2023-12-09] (ang.).
  25. Jenna Amatulli, Ryan O’Neal, Hollywood actor and star of Love Story, dies aged 82 [online], „The Guardian”, 8 grudnia 2023 (ang.).
  26. Jakub Izdebski: Znamy przyczynę śmierci aktora. Od lat miał problemy zdrowotne. Interia.pl, 2023-12-23. [zarchiwizowane z tego adresu].
  27. Caroline Frost: Ryan O’Neal Buried Next To Longtime Love Farrah Fawcett. Deadline, 2023-12-24. (ang.).
  28. a b Ryan O’Neal Awards. FamousFix. [dostęp 2022-07-18]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kinorama: Najpopularniejsi. „Film”. nr 12/1973 (I), s. 12−13, 1973-04-22. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]