Oldza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Oldza[1]
Ilustracja
Ujście Oldzy do Kwisy na pierwszym planie Kwisa
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Sudety Zachodnie

Potok
Długość ok. 17 km
Spadek

5,88‰

Powierzchnia zlewni

52,34[2] km²

Źródło
Miejsce południowe obrzeża wsi Wojciechów.
Wysokość

ok. 435 m n.p.m.

Współrzędne

50°58′58,4″N 15°34′06,9″E/50,982889 15,568592

Ujście
Recypient Kwisa
Miejsce

w miejscowości Gryfów Śląski

Wysokość

ok. 335 m n.p.m.

Współrzędne

51°01′35,0″N 15°24′57,6″E/51,026403 15,415992

Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Oldza – potok w południowo-zachodniej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Zachodnich[3][4][5].

Ciek IV rzędu o długości ok. 17 km, prawy dopływ Kwisy, należący do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Rzeka w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim w Obniżeniu Lubomierskim. Źródło rzeki położone jest na południe od miejscowości Wojciechów koło osady Zalesie. Rzeka położona jest na obszarze Obniżenia Lubomierskiego.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Potoki wyżynny krzemianowy[6]. Źródło rzeki położone jest na podmokłej łące na poz. ok. 435m n.p.m. na Wzniesieniach Radoniowskich, na północ od osady Zalesie. W początkowym biegu przez niewielki odcinek strumień płynie na wschód szeroką płaską doliną w kierunku drogi nr 297. Za drogą skręca na północ w kierunku Wojciechowa, gdzie przyjmuje kilka bezimiennych dopływów. Po kilku km biegu rzeka opuszcza Wojciechów i wpływa do miejscowości Milęcice, gdzie płynie wśród zabudowań wzdłuż lokalnej drogi w kierunku północno-zachodnim. Po opuszczeniu miejscowości Milęcice, rzeka meandrując płynie w kierunku Lubomierza, gdzie na północnych obrzeżach przyjmuje lewy dopływ Lubomirkę i za kilkaset metrów wpływa do miejscowości Oleszna Podgórska. Za Oleszną rzeka skręca na zachód i płynie w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 335 m n.p.m., w południowej części miejscowości Gryfów Śląski uchodzi do Kwisy[7]. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki północno-zachodni. Rzeka przez teren Obniżenia przepływa głęboką doliną o płaskim dnie w obrębie którego, koryto rzeki wytworzyło liczne meandry. Naturalny meandrujący charakter rzeki częściowo się zachował. Podobnie zachowane są liczne odcinki o naturalnym meandrującym charakterze na mniejszych potokach stanowiących dopływy Oldzy. Rzeka odwadnia Obniżenie Lubomierskie, południowo-zachodnią część Wzgórz Radomickich i północno-wschodnią część Wzniesień Radoniowskich. Rzeka w większości uregulowana[8]. W większości swojego biegu płynie wśród terenów zabudowanych, obok lokalnej drogi Wojciechów-Oleszna Podgórska. Brzegi w nieznacznym stopniu zadrzewione. Rzeka charakteryzuje się wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk, sprawiają wezbrania wody i stwarzają zagrożenie podtopień.

Budowa geologiczna[edytuj | edytuj kod]

Podłoże koryta rzeki stanowią skały blok karkonosko-izerskiego, przykryte osadami plejstoceńskimi – gliny i piaski.

Dopływy[edytuj | edytuj kod]

  • P. Rybnik
  • L. Młyńska Struga, Lubomierka

oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.

Miejscowości nad rzeką[edytuj | edytuj kod]

Inne[edytuj | edytuj kod]

  • Rzeka narażona na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych[9].
  • Na rzece planowana jest budowa zbiornika suchego między Lubomierzem a Oleszną Podgórną o pojemności 3500 tys. m³[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Oldza mapa RZGW Wrocław
  2. ↑ Zlewnia
  3. ↑ - mapa: Oldza dopływ Kwisy
  4. ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 193, ISBN 83-239-9607-5.
  5. ↑ Rzeka Oldza
  6. ↑ RZGW Wrocław str. 9, lp. 289
  7. ↑ Oldza przed ujściem w Gryfowie ul. Rzeczna
  8. ↑ Oldza–odbudowa koryta cieku
  9. ↑ ROZPORZĄDZENIE NR 1/2017DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU Poz. 670 Str. 8 Lp 211
  10. ↑ Program małej retencji wodnej w woj dolnośląskim str. 311

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, tom 2 (M-Ż), Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6, ss. 423-431
  • Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004 r., wyd. II, ISBN 83-88049-02-X
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oldza&oldid=69962084”