Murray Halberg – Wikipedia, wolna encyklopedia

Murray Halberg
Data i miejsce urodzenia	7 lipca 1933 ; Eketahuna
Data i miejsce śmierci	30 listopada 2022 ; Auckland
Wzrost	178 cm
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Nowa Zelandia
	Igrzyska olimpijskie
	Igrzyska Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Brytyjskiej
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Murray Gordon Halberg (ur. 7 lipca 1933 w Eketahuna^[1], zm. 30 listopada 2022 w Auckland^[2]) – nowozelandzki lekkoatleta średnio- i długodystansowiec, mistrz olimpijski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W młodości grał w rugby. Doznał kontuzji, której skutkiem było trwale uszkodzenie lewej ręki. W następnym roku zajął się wyczynowo bieganiem, zmotywowany przez swoje inwalidztwo. Trenował pod okiem Arthura Lydiarda^[1].

W 1954 zwyciężył w mistrzostwach Nowej Zelandii i wystąpił na igrzyskach Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Brytyjskiej w Vancouver, gdzie zajął 5. miejsce w biegu na 1 milę^[3]. Na igrzyskach olimpijskich w 1956 w Melbourne zajął 11. miejsce w finale biegu na 1500 metrów^[1]. W 1958 zwyciężył w igrzyskach Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Brytyjskiej w Cardiff w biegu na 3 mile oraz zajął 5. miejsce w biegu na milę^[3]. W tym samym roku jako pierwszy nowozelandzki przebiegł 1 milę poniżej 4 minut^[1]. Osiągnięcia te dały Halbergowi tytuł Nowozelandzkiego Sportowca Roku.

Przed igrzyskami olimpijskimi w 1960 w Rzymie skoncentrował się na bieganiu na dłuższych dystansach. Zdobył na igrzyskach złoty medal w biegu na 5000 metrów, wyprzedzając Niemca Hansa Grodotzkiego i Polaka Kazimierza Zimnego. Zajął również 5. miejsce w biegu na 10 000 metrów^[1]. W 1961 ustanowił trzy rekordy świata, wszystkie na dystansach milowych: w biegach na 2 mile (8:30,0 7 lipca w Jyväskylä, na 3 mile (13:10,0 25 lipca w Sztokholmie) oraz w sztafecie 4 × 1 mile (16:23,8 17 lipca w Dublinie)^[4]. Na Igrzyskach Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Brytyjskiej w 1962 w Perth obronił tytuł w biegu na 3 mile^[3].

Na igrzyskach olimpijskich w 1964 w Tokio zajął 7. miejsce w biegu na 10 000 metrów, a w biegu na 5000 metrów odpadł w przedbiegach^[1].

Halberg zdobył 11 tytułów mistrza Nowej Zelandii^[5]:

bieg na milę – 1953/1954, 1954/1955, 1955/1956, 1956/1957 i 1959/1960
bieg na 3 mile – 1957/1958, 1958/1959, 1959/1960, 1960/1961 i 1961/1962
bieg przełajowy – 1953

Dwa razy był rekordzistą Nowej Zelandii w biegu na 1500 metrów do czasu 3:38,8 (5 września 1958 w Oslo), cztery razy w biegu na 5000 metrów do wyniku 13:35,2 (25 lipca 1961 w Sztokholmie) i dwa razy w biegu na 10 000 metrów do rezultatu 28:32,8 (23 lutego 1964 w Auckland)^[6].

Otrzymał Order Imperium Brytyjskiego w 1961, a w 1988 został uszlachcony. w 2008 otrzymał Order Nowej Zelandii, najwyższy order Nowej Zelandii. W 1963 założył fundusz wspomagający dzieci z upośledzeniami.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Murray Halberg [online], olympedia.org [dostęp 2021-07-05] (ang.).
↑ Olympic great Sir Murray Halberg dies, aged 89
↑ ^a ^b ^c Murray Gordon Halberg [online], thecgf.com [dostęp 2021-07-05] (ang.).
↑ Progression of IAAF World Records. 2015 Edition [online], IAAF, s. 80, 84, 152 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
↑ Athletics New Zealand. National Champions 1887–2019 [online], anzrankings.org.nz, s. 18, 43, 45 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
↑ Janusz Waśko, John Brant, Györgyi Csiki, Andrzej Socha: Golden Century of IAAF Records. National Records Evolution 1912-2012. Zamość: 2013, s. 45, 52 i 58. ISBN 978-83-62033-30-0. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Murray Halberg w bazie World Athletics (ang.) [dostęp 2021-07-05].
Murray Halberg [online], Track and Field Statistics [dostęp 2021-07-05] (ang.).

[ol-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Murray Halberg [online], olympedia.org [dostęp 2021-07-05] (ang.).

[2] Olympic great Sir Murray Halberg dies, aged 89

[cg-3] Murray Gordon Halberg [online], thecgf.com [dostęp 2021-07-05] (ang.).

[4] Progression of IAAF World Records. 2015 Edition [online], IAAF, s. 80, 84, 152 [dostęp 2021-07-05] (ang.).

[5] Athletics New Zealand. National Champions 1887–2019 [online], anzrankings.org.nz, s. 18, 43, 45 [dostęp 2021-07-05] (ang.).

[6] Janusz Waśko, John Brant, Györgyi Csiki, Andrzej Socha: Golden Century of IAAF Records. National Records Evolution 1912-2012. Zamość: 2013, s. 45, 52 i 58. ISBN 978-83-62033-30-0. (ang.).

[:mi-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h W latach 1930–1966 zawodnicy rywalizowali na dystansie 3 mil.

[nr-8] Nie rozegrano

[Amerykanin-9] Najlepszy Amerykanin w biegu finałowym, w mistrzostwach występowali też zawodnicy z innych krajów

[igrzyska-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Oznacza lata, w których mistrzostwa były również eliminacjami do igrzysk olimpijskich, w innych latach były to odrębne imprezy

[C-19-11] Zawody przeniesiono na kolejny rok z powodu pandemii COVID-19

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[A]

[A]

[B]

[C]

[D]

1876–1878 New York Athletic Club	1878: Duffey
1879–1888 NAAAA	1879: McDonald 1880–1988^[A]
1888–1979 Amateur Athletic Union	1888–1894^[A] 1895: Bean 1896: Hjertberg 1897–1902^[A] 1903: Grant 1904: Grant 1905: Lyon 1906–1932^[A] 1933: Follows 1934: Crowley 1935: McCluskey 1936: Lash 1937: McCluskey 1938: Rice 1939: Rice 1940: Rice 1941: Rice 1942: Rice 1943: Hägg , Rice^[B] 1944: Rafferty 1945: Kandl 1946: Martin 1947: Stone 1948: Stone 1949: Wilt 1950: Wilt 1951: Wilt 1952: Stone 1953: Capozzoli 1954: Ashenfelter 1955: Ashenfelter 1956: Hart 1957: Macy 1958: Henderson 1959: Dellinger 1960: Dellinger 1961: Tábori , Truex^[B] 1962: Halberg , Truex^[B] 1963: Clohessy , Keefe^[B] 1964: Schul 1965: Schul 1966: Young 1967: Lindgren 1968: Day 1969: Smith 1970: Shorter 1971: Prefontaine 1972: Keough , Buerkle^[B] 1973: Prefontaine 1974: Buerkle 1975: Liquori 1976: Buerkle 1977: Liquori 1978: Liquori 1979: Centrowitz
1980–1992 The Athletics Congress	1980: Centrowitz 1981: Centrowitz 1982: Centrowitz 1983: Padilla 1984: Maree 1985: Padilla 1986: Padilla 1987: Maree 1988: Padilla 1989: Hacker 1990: Padilla 1991: Trautmann 1992: Trautmann^[C]
od 1993 Mistrzostwa USA	1993: Giusto 1994: Giusto 1995: Kennedy 1996: Kennedy^[C] 1997: Kennedy 1998: Davis 1999: Goucher 2000: Goucher^[C] 2001: Kennedy 2002: Culpepper 2003: Broe 2004: Broe^[C] 2005: Broe 2006: Lagat 2007: Lagat 2008: Lagat^[C] 2009: Tegenkamp 2010: Lagat 2011: Lagat 2012: Rupp^[C] 2013: Lagat 2014: Lagat 2015: Hill 2016: Lagat^[C] 2017: Chelimo 2018: Chelimo 2019: Lomong 2020: C-19^[D] 2021: Chelimo^[C]