Karina Skrzeszewska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karina Skrzeszewska
Ilustracja
Karina Skrzeszewska (2024)
Miejsce urodzenia

Wrocław

Typ głosu

sopran

Gatunki

opera

Zawód

śpiewaczka operowa

Aktywność

od 2007

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Strona internetowa

Karina Skrzeszewska (ur. we Wrocławiu) – polska śpiewaczka operowa, sopran koloraturowy dramatyczny (soprano drammatico d'agilità(inne języki)), specjalizująca się w partiach belcantowych.

Kariera artystyczna[edytuj | edytuj kod]

Ukończyła studia na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu pod kierunkiem prof. Felicji Jagodzińskiej-Langer, a następnie doskonaliła umiejętności wokalne podczas kursów mistrzowskich w Polsce i za granicą, m.in. u Krystyny Szostek-Radkowej, Dariusza Grabowskiego, Paulosa Raptisa, Ingrid Kremling-Domanski(inne języki) i Renaty Scotto.

Pierwsze sceniczne kroki postawiła w przedstawieniu dyplomowym realizowanym przy współpracy z Operą Dolnośląską, w roli Pierwszej Damy w Czarodziejskim flecie Mozarta, a następnie w operetce Karla Zellera Ptasznik z Tyrolu na deskach Operetki Wrocławskiej.

W marcu 2007 roku debiutowała partią Musetty w Cyganerii Pucciniego na scenie Opery Bałtyckiej w Gdańsku, a w czerwcu tego samego roku wystąpiła w roli Donny Anny w Don Giovannim Mozarta na Festiwalu Operosa w Warnie(inne języki). Pod koniec 2007 roku podjęła współpracę z Mazowieckim Teatrem Muzycznym Operetką w Warszawie, debiutując w roli Rozalindy, w reżyserowanej przez Wiesława Ochmana Zemście nietoperza Straussa.

W latach 2008–2011 artystka brała udział w tournée operowych po Holandii, Belgii i Hiszpanii wykonując role: Łucji w Łucji z Lammermooru, Gildy w Rigoletcie, Dziewczyny w kantatach Carmina Burana i Catulli Carmina Carla Orffa oraz Donny Anny w Don Giovannim.

Od 2008 roku współpracowała z Operą Śląską w Bytomiu, gdzie debiutowała w tytułowej partii premierowego spektaklu Łucja z Lammermooru Donizettiego[1]. Za ten występ oraz za późniejszą rolę Dziewczyny w widowiskowej realizacji Carmina Burana została uhonorowana Złotą Maską w kategorii najlepszej roli wokalno-aktorskiej 2008 roku[2][3] (nagranie Carmina Burana z jej udziałem pod dyrekcją Tadeusza Serafina ukazało się na płycie pod koniec 2011 roku). Zaowocowało to współpracą z Peterem Dvorskim, który zaprosił artystkę do udziału w nowej produkcji Łucji z Lammermooru w Koszycach, a następnie do Narodowego Teatru w Bratysławie, gdzie kreowała partię Donny Anny w Don Giovannim Mozarta, a także brała udział w koncertach verdiowskich.

W 2010 roku debiutowała w Teatrze Wielkim w Poznaniu w koncertowym wykonaniu Carmina Burana. W następnym roku w bydgoskiej Operze Nova dołączyła do swojego repertuaru partię Królowej Nocy w Czarodziejskim flecie.

W roku 2011, na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu oraz Opery Śląskiej, debiutowała podwójnie jako tytułowa Maria Stuarda. W polskiej prapremierze dzieła Donizettiego, „Skrzeszewska zachwyciła koloraturowym sopranem o pięknej barwie i zdecydowanym brzmieniu. Jej śpiew górował nad dobrze brzmiącym chórem”, pisał Dziennik Teatralny[4], „Karina Skrzeszewska zdominowała właściwie całe przedstawienie, a już na pewno akt II należał wyłącznie do niej. Skupiona, w pełni kontrolując głos, zachwycała ciepłą barwą, płynnym prowadzeniem frazy, przepięknymi pianami, zwłaszcza w górnym rejestrze", donosił Portal Katowicki[5].

Od 2012 roku, na zaproszenie Michała Znanieckiego, artystka uczestniczyła w trzech edycjach projektu Głos wykluczonych[6][7] w ramach programu Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, którego finał odbył się w lipcu 2016 w ogrodach Zamku w Leśnicy. W ramach projektu wystawiono m.in. Królową wróżek: sen nocy letniej Purcella. W spektaklu uczestniczyły osoby ze środowisk mniejszości narodowych i etnicznych Wrocławia, ukraińsko-łemkowski zespół taneczny i podopieczni Miejskiego Centrum Usług Socjalnych i Wrocławskiego Centrum Opieki i Wychowania[8].

W roku 2013 debiutowała na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi, tytułową partią Anny Boleny Donizettiego, do roli tej wracając jeszcze dwukrotnie, w 2015 w Łodzi i w 2018 w Operze Krakowskiej. Ten artystyczny sukces zapisał się całą serią wyśmienitych recenzji[9][10][11][12], „nikt nie mógł równać się z głosem tytułowej królowej – Kariny Skrzeszewskiej. Cały jej występ aż do dramatycznego końca – był wspaniały. Finał (Coppia iniqua) przyprawiał o ciarki i wgniatał w fotel. Zostało to uhonorowane największymi brawami jakie słyszałem w operze Krakowskiej”[13], ... jest to śpiewaczka, która posiada niezwykłe możliwości wokalne. Dysponuje zjawiskowym sopranem z brzmiącymi dołami, pięknymi średnicami i wręcz piorunującymi górami”[14], Karina Skrzeszewska wykreowała na scenie postać niezwykle złożoną, dzięki czemu autentyczną. Co więcej, zaśpiewaną z prawdziwą wirtuozerią. Włoskie belcanto w jej wykonaniu, na poziomie najlepszych europejskich teatrów operowych, to czysta rozkosz dla słuchaczy"[15]. W tym samym, 2013 roku, debiutowała jako Violetta Valery w Traviacie Verdiego, w Teatrze Wielkim w Łodzi, wykonując tę partię wielokrotnie: na deskach Opery Śląskiej (2014, 2015), Teatru Muzycznego w Lublinie (2015, 2023), Opery na Zamku w Szczecinie (2016, 2017) oraz Opery Bałtyckiej (2016, 2017, 2018), jak donosił portal Maestro, „W obsadzie dominowała Karina Skrzeszewska, która partię Violetty wykonała z prawdziwą pasją i wokalnym mistrzostwem ... mamy tutaj do czynienia z kreacją subtelnie liryczną, a zarazem wstrząsającą siłą dramatycznego wyrazu"[16].

W następnym roku wróciła do tytułowej Łucji z Lammermooru otwierając jubileuszowy, 70-ty sezon Opery Ślaskiej, Łucja w wykonaniu Kariny Skrzeszewskiej jest niesamowita ... Głosem od pierwszej nuty pewnym, stanowczym i wspaniale brzmiącym Skrzeszewska maluje postać kolorowo i bogato ... śpiew, który słuchacza wbija w fotel. Koloratura podparta fletem jest perfekcyjna ... wydawało się, że oszalała także publika ... 'Brawo, brawo!!!'", relacjonowano[17]. Wiosną 2016 wcieliła się w rolę Elżbiety w Don Carlosie Verdiego w Operze Nova w Bydgoszczy, na inaugurację Bydgoskiego Festiwalu Operowego, rolą w której występowała również na deskach Teatru Państwowego w Cottbus (2017, 2018). Nawiązała także współpracę z Sinfonią Varsovią oraz z Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu. Kolejny rok rozpoczęła koncertami z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia (NOSPR) w Katowicach pod batutą José Maria Florêncio.

Sceniczny rok 2017 przyniósł trzy wielkie partie. Debiutowała w Mocy przeznaczenia Verdiego w Operze Śląskiej, „jej Leonora może bez wątpienia dołączyć do galerii najznakomitszych ról wykreowanych przez tę artystkę ... Jej Pace, pace mio Dio, na długo pozostanie w pamięci”[18], pisał Portal Teatralny. Następnie w roli Abigaille w Nabucco w Operze Bałtyckiej, „Gwiazdą gdańskiej premiery była wielka, polska sopranistka Karina Skrzeszewska, która nie tylko doskonale poradziła sobie z bardzo trudnymi partiami Abigaille, ale dodatkowo uwiarygodniła dramat postaci”[19], „finałowe wyznanie „Su me… morente… esamine”, zaśpiewane długimi delikatnymi frazami, zabrzmiało prawdziwie przejmująco, a Abigaille, kreślona zazwyczaj grubą kreską, nabrała nowych, ocieplających ją cech"[20], „Trudno oprzeć się wrażeniu, że scenę skradła Karina Skrzeszewska ... Jej arie za każdym razem spotykały się z owacjami ze strony publiczności"[21], komentowały portale teatralne i muzyczne. Do roli tej wracała jeszcze wielokrotnie, w latach 2017–2021 dając kilkadziesiąt spektakli, m.in. w Operze Śląskiej, Wrocławskiej, Bałtyckiej, a także w Teatrze Państwowym Dolnej Bawarii(inne języki). Trzecim z kolei debiutem w roku 2017 była tytułowa Norma Belliniego w Operze Krakowskiej, „rewelacją okazała się Karina Skrzeszewska śpiewająca z pełnym powodzeniem wirtuozowską partię tytułowej bohaterki. Obdarzona sopranem o pięknej barwie, wyrównanym w każdym rejestrze brzmieniu, imponowała maestrią i subtelnością prowadzenia belcantowej frazy”[22], „Bezsprzeczną bohaterką drugiej premiery okazała się obdarzona sopranem dramatycznym Karina Skrzeszewska. Posiadająca greckie korzenie artystka przedstawiła nie tylko wysoką kulturę wokalną, lecz także interpretację przepełnioną prawdą oraz prawdziwie gorącymi emocjami”[23], pisała muzyczna prasa. W tym samym roku zaprezentowała swój autorski projekt – Callas jakiej nie znacie..., koncert zrealizowany z pianistką Katarzyną Neugebauer, ilustrowany narracją Marcina Marii Bogusławskiego[24]. W roku 2019 debiutowała w roli Hrabiny w Weselu Figara Mozarta w Warszawskiej Operze Kameralnej gdzie, wg Portalu Teatralnego, brylowała urodą i pięknem sopranu”[25]. W październiku na kilka miesięcy udała się do Teatru Państwowego Dolnej Bawarii(inne języki), aby wystąpić w Nabucco w Pasawie i Landshut, a zaraz potem, wróciwszy do włoskiego belcanta, debiutować tam w Marii Stuardzie, tym razem w roli Królowej Elżbiety, w Teatrze Miejskim w Pasawie(inne języki)[26].

Rok 2020 upłynął w cieniu ogólnoświatowej pandemii COVID-19. Przed zamknięciem teatrów w marcu udało się dokończyć serię przedstawień w Pasawie i zaśpiewać w Weselu Figara w Warszawie. Jesienią, gdy restrykcje sanitarne zelżały wróciła do Opery Wrocławskiej aby kolejny raz wcielić się w rolę Abigaille, jednak w trakcie prób doszło do zakażenia członków zespołu i spektakle zostały odwołane. Wiosną następnego roku wzięła udział w 30. Festiwalu Mozartowskim w Warszawskiej Operze Kameralnej, gdzie po ośmiu latach wróciła do roli Donny Elwiry w Don Giovannim, jak relacjonowano, „Karina Skrzeszewska sportretowała Donnę Elvirę z charakterystycznym dla siebie ogniem. Kreacji scenicznych tej artystki wprost nie da się potraktować obojętnie, gdyż w każdą z nich wkłada ona potężną dawkę emocji i wielki kunszt interpretacyjny. Co doskonale idzie w parze z kunsztem wokalnym”[27]. Sezon zakończyła na tejże scenie, po raz trzeci tutaj w roli Hrabiny, w zamykającym festiwal, Weselu Figara[28][29]. W kolejnym roku oprócz powrotu do ról Donny Elviry i Hrabiny w WOK, debiutowała w roli Halki w Londynie na zaproszenie Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego[30]. Wiosną 2023, wróciła na deski Teatru Muzycznego w Lublinie jako Violetta Valery w Traviacie[31], gdzie jak relacjonowano, przybyli widzowie z różnych części Kraju, a jej kreacja została nagrodzona wielominutowymi owacjami na stojąco.

Karina Skrzeszewska brała udział w licznych spektaklach i koncertach za granicą – w USA, Belgii, Holandii, Hiszpanii, Grecji, Słowacji, Bułgarii, Niemczech, Szwecji i na Ukrainie.

Współpracowała z wieloma dyrygentami m.in.: Janem Ślękiem, Andrzejem Straszyńskim, Andrzejem Knapem, Markiem Traczem, Piotrem Wajrakiem, Łukaszem Borowiczem, Warcisławem Kuncem, Willem Crutchfieldem(inne języki), Jose Ferreira Lobo, Gaetano d’Espinosą, Naydenem Todorovem(inne języki), Vladimirem Kiradijevem czy José Maria Florêncio, oraz reżyserami: Robertem Skolmowskim, Dieterem Kaegi(inne języki), Henrykiem Konwińskim, Janiną Niesobską, Danielem Kustosikiem, Tomaszem Janczakiem, Wiesławem Ochmanem, Mariánem Chudovským(inne języki), Frankiem-Berndtem Gottschalkiem, Bertem Bijnenem, Michałem Znanieckim, Waldemarem Zawodzińskim, Włodzimierzem Nurowskim, Tomaszem Koniną, Laco Adamikiem i in[32].

Działalność na rzecz kultury greckiej[edytuj | edytuj kod]

Karina Skrzeszewska pochodzi z rodziny polsko-greckiej (jej matka jest Greczynką z Pontu, która znalazła się w Polsce w wyniku wojny domowej w Grecji). Od dziecka obcowała z grecką kulturą. W swoim repertuarze (oprócz partii operowych i operetkowych), ma też klasyczne pieśni greckie Manosa Chadzidakisa(inne języki), Apostolosa Kaldarasa(inne języki)[33][34] i Mikisa Theodorakisa. Jest ambasadorem kultury greckiej w Polsce, działając we Wrocławskim Towarzystwa Greków w Polsce „Odysseas”. Jest inicjatorką i realizatorką przedsięwzięć artystycznych propagujących kulturę i sztukę Grecji[35] (prowadziła m.in. warsztaty tańców greckich[36]). W 2004 roku, z okazji Olimpiady w Atenach wystąpiła z koncertem muzyki greckiej w Klubie Olimpijskim w Warszawie. Jej koncert uświetnił również wydarzenie „Spotkania Rodzin Olimpijskich” na warszawskim Towarze w 2004 roku oraz narodowe święto Grecji w październiku 2006 roku.

Repertuar[edytuj | edytuj kod]

Partie operowe[edytuj | edytuj kod]

Kompozytor Rola Tytuł Miejsce
V. Bellini Norma Norma 2019 – Opera Krakowska

2018 – Opera Krakowska

2017 – Opera Krakowska

G. Donizetti Anna Boleyn Anna Bolena 2018 – Opera Krakowska

2015 – Teatr Wielki w Łodzi

2013 – Teatr Wielki w Łodzi

Łucja Łucja z Lammermooru 2014 – Opera Śląska w Bytomiu

2010 – Teatr Państwowy w Koszycach

2009 – Teatr Państwowy w Koszycach

2009 – XIX Festiwal im. Adama Didura w Sanoku[37]

2008 – Opera Śląska w Bytomiu

Elisabetta Maria Stuarda 2020 – Teatr Miejski w Pasawie

2019 – Teatr Miejski w Pasawie

Maria Stuarda 2011 – Teatr Wielki w Poznaniu

2011 – Opera Śląska w Bytomiu

G. Verdi Abigaille Nabucco 2021 – Opera Wrocławska

2020 – Opera Wrocławska

2019 – Opera Wrocławska

2019 – Teatr Miejski w Pasawie

2019 – Teatr Miejski w Landshut

2018 – Opera Wrocławska

2018 – Opera Bałtycka w Gdańsku

2018 – Opera Śląska w Bytomiu

2018 – Opera Bałtycka w Gdańsku

2018 – Opera Śląska w Bytomiu

2017 – Opera Bałtycka w Gdańsku

Leonora Moc przeznaczenia 2017 – Opera Śląska w Bytomiu
Elżbieta de Valois Don Carlo 2018 – Staatstheater Cottbus[38]

2017 – Staatstheater Cottbus

2016 – Opera Nova w Bydgoszczy

Violetta Traviata 2023 – Teatr Muzyczny w Lublinie

2018 – Opera Bałtycka w Gdańsku

2017 – Opera na Zamku w Szczecinie

2017 – Opera Bałtycka w Gdańsku

2016 – Opera Bałtycka w Gdańsku

2016 – Opera na Zamku w Szczecinie

2015 – Teatr Muzyczny w Lublinie

2015 – Opera Śląska w Bytomiu

2014 – Opera Śląska w Bytomiu

2013 – Teatr Wielki w Łodzi

Gilda Rigoletto (potrzebna informacja)
G. Puccini Mimì Cyganeria 2017 – Opera Śląska w Bytomiu

2016 – Opera Śląska w Bytomiu

Musetta 2007 – Opera Bałtycka w Gdańsku
W.A. Mozart Hrabina Wesele Figara 2022 – Warszawska Opera Kameralna

2021 – Warszawska Opera Kameralna

2020 – Warszawska Opera Kameralna

2019 – Warszawska Opera Kameralna

Donna Elwira Don Giovanni 2023 – Warszawska Opera Kameralna

2022 – Warszawska Opera Kameralna 2021 – Warszawska Opera Kameralna

2013 – Opera Krakowska

2011 – Opera Krakowska

2009 – Opera Krakowska

Donna Anna 2014 – Opera Śląska w Bytomiu

2011 – Opera Narodowa w Bratysławie

2007 – Festiwal Operosa(inne języki) w Warnie

Królowa Nocy Czarodziejski Flet 2011 – Opera Nova w Bydgoszczy
Pierwsza Dama 2011 – Opera Nova w Bydgoszczy

– Opera Wrocławska

J. Strauss Saffi Baron cygański (operetka) 2013 – Teatr Muzyczny w Poznaniu

2012 – Opera Śląska

Rozalinda Zemsta Nietoperza (operetka) 2007 – Mazowiecki Teatr Muzyczny w Warszawie
S. Moniuszko Halka Halka 2022 – Polski Ośrodek Społeczno Kulturalny w Londynie
Hanna Straszny Dwór (potrzebna informacja)
H. Purcell Wróżka Królowa wróżek: Sen nocy letniej 2013 – Teatr Muzyczny w Poznaniu

2012 – Opera Śląska

Inne

Oratoria i dzieła symfoniczne

Autorskie projekty muzyczne

  • Callas jakiej nie znacie..., koncert zrealizowany z pianistką Katarzyna Neugebauer, ilustrowany narracją Marcina Marii Bogusławskiego, 2017 – Warszawa, 2018 – Kraków, Krynica Zdrój, 2019 – Kraków, Sanok

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrania[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Łukasz Karkoszka, „Łucja z Lammermoor” w Operze Śląskiej w Bytomiu [online], dziennikteatralny.pl, 18 marca 2008 [dostęp 2021-06-22].
  2. Henryka Wach-Malicka, Teatr rozpala wyobraźnię, „Dziennik Zachodni Polskatimes.pl” [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  3. Tomasz Zakrzewski, Łucja z Lammermoor [online], cojestgrane.pl, 23 grudnia 2014 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
  4. Wiesława Konopelska, Wielkie wejście [online], dziennikteatralny.pl, 25 lutego 2012 [dostęp 2021-06-22].
  5. Karina Skrzeszewska zdominowała premierę Stuardy w Bytomiu [online], Portal Katowicki - informacje kulturalne, 21 grudnia 2011 [dostęp 2022-05-04] (pol.).
  6. SZUKAJĄC LEARA: VERDI [online], wroclaw2016.pl [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  7. Głos wykluczonych – finał [online], wroclaw2016.pl [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  8. Królowa wróżek: sen nocy letniej, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2018-01-11].
  9. DOROTA SZWARCMAN, Karina Bolena [online], Co w duszy gra, 26 maja 2018 [dostęp 2022-03-09] (pol.).
  10. JACEK MARCZYŃSKI, Alfabet polskiej opery: siła kobiecego głosu [online], Onet Kultura, 28 czerwca 2018 [dostęp 2022-03-09] (pol.).
  11. JULIUSZ TYSZKA, Monumentale, ma non troppo [online], teatralny.pl, 8 czerwca 2018 [dostęp 2022-03-07].
  12. Nadia Attavanti, ANNA BOLENA W KRAKOWIE [online], ANNA BOLENA W KRAKOWIE 29.05.2018 [dostęp 2022-03-09].
  13. Paweł Tondera, “Anna Bolena” Gaetano Donizetti [recenzja] [online], Kulturalne Media, 2018.
  14. Oskar Świtała, Anna Bolena w Operze Krakowskiej – Reżyserskie nieporozumienie, wspaniale zadyrygowane | Sympatycy Sztuki [online], 29 maja 2018 [dostęp 2022-03-07] (pol.).
  15. Beata Fischer, Destrukcyjna siła miłości. „Anna Bolena” w Operze Krakowskiej. [online], Vissi d'Arte, 28 maja 2018 [dostęp 2022-03-09] (pol.).
  16. Adam Czopek, MAESTRO - „Traviata”w Gdańsku [online], maestro.net.pl, 10 października 2018 [dostęp 2022-04-04].
  17. Adrian Nowak, Nowa Callas mieszka we Wrocławiu i śpiewa na Śląsku [online], prestoportal.pl, 9 października 2014 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
  18. Magdalena Figzał-Janikowska, Viva la guerra! [online], teatralny.pl, 5 maja 2017 [dostęp 2021-06-24].
  19. Piotr Wyszomirski, Opera bez reżysera to jednak ciągle opera, ale teatr jest gdzie indziej. e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, 29 maja 2017 [dostęp 2021-06-24] (pol.).
  20. Jacek Marczyński, Verdi z odcieniem belcanta, „Ruch Muzyczny”, dziennikteatralny.pl, 1 lipca 2017 [dostęp 2022-05-07].
  21. Aleksandra Wach, O historii w ujęciu eklektycznym (Nabucco) – Teatralia, „Internetowy Magazyn „Teatralia””, 262/2018, 22 października 2018 [dostęp 2022-05-07] (pol.).
  22. Adam Czopek, MAESTRO – Wzruszająca „Norma” w Krakowie [online], maestro.net.pl, 30 października 2017 [dostęp 2021-06-24].
  23. Mateusz Borkowski, Dwie twarze Normy, „Ruch Muzyczny”, 10 stycznia 2018.
  24. Marcin Maria Bogusławski, ProjekTranswersalny: CALLAS JAKIEJ NIE ZNACIE. W 40 ROCZNICĘ ŚMIERCI [online], ProjekTranswersalny, 17 września 2017 [dostęp 2021-07-08].
  25. Grzegorz Chrapkiewicz, To, co dawne – jakże nowe [online], teatralny.pl, 17 lipca 2019 [dostęp 2021-06-24].
  26. Michael Atzinger, Kritik – Donizettis „Maria Stuarda” in Passau: Lebendiges Historiendrama mit Tiefenwirkung | BR-Klassik [online], br-klassik.de, 11 listopada 2019 [dostęp 2021-07-04] (niem.).
  27. Beata Fisher, Wyszydzić bon-vivanta. „Don Giovanni” w Warszawskiej Operze Kameralnej. [online], Vissi d’Arte, 4 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-25] (pol.).
  28. Organizator, „Wesele Figara” W. A. Mozart [online], Warszawska Opera Kameralna, 29 czerwca 2021 [dostęp 2021-07-04] (pol.).
  29. Marcin Bogusławski, ProjekTranswersalny, czyli okiem Bogusławskiego [online], marcinboguslawski.blogspot.com, 1 lipca 2021 [dostęp 2021-07-04] (pol.).
  30. DKAmedia, “Halka” by Stanisław Moniuszko – Polish Opera in London [online], BritishPoles.uk, 27 października 2022 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  31. Beata Fischer, Teatr Muzyczny w Lublinie wznawia „Traviatę” Giuseppe Verdiego [online], Orfeo, 19 stycznia 2023 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
  32. Alan Misiewicz, Karina Skrzeszewska: Człowiek do szczęścia potrzebuje muzyki, tańca i słońca [online], katowice.wyborcza.pl [dostęp 2018-01-11].
  33. Muzyka Narodów – Grecja – Karina Skrzeszewska i ZORBA [online], wherevent.com [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  34. 6. Festiwal Kalejdoskop Kultur [online], kalejdoskopkultur.pl [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  35. XVII Międzynarodowy Festiwal Europa-Toruń 2013, WIECZÓR GRECKI – Toruńska Orkiestra Symfoniczna [online], tos.art.pl [dostęp 2018-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-12] (pol.).
  36. Wrocław. Warsztaty tańców greckich [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  37. Redakcja, Program – Festiwal im. A. Didura 2010 [online], Sanocki Dom Kultury, 27 września 2009 [dostęp 2021-07-08] (pol.).
  38. Don Carlos, Staatstheater Cottbus [online], planet-opera.com, 4 lutego 2018 [dostęp 2021-05-18].
  39. Piotr Sionko, Zaproszenie na Oratorium Papieskie [online], sanktuariumjp2.pl [dostęp 2018-01-11] (pol.).
  40. Tomasz Żak, Święto ludzi teatru [online] [dostęp 2018-01-11] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]