Common Berthing Mechanism – Wikipedia, wolna encyklopedia

Schemat systemu CBM
HTV odłączany od CBM

Common Berthing Mechanism (CBM) – mechanizm dokowania statków kosmicznych, stosowany we wszystkich sekcjach Międzynarodowej Stacji Kosmicznej z wyjątkiem segmentu rosyjskiego (używającego systemów APAS-95 i SSWP-G4000). Został opracowany przez firmę Boeing w Centrum Lotów Kosmicznych imienia George’a C. Marshalla (MSFC) w Huntsville, Alabama w ramach kontraktu z NASA[1].

System CBM składa się z dwóch elementów: aktywnego (ACBM) i pasywnego (PCBM)[1]. Elementy te po zetknięciu i aktywowaniu tworzą połączenie hermetyczne. Systemy CBM wyposażone są we właz o średnicy 127 cm pozwalający na przejście załogi i transport ładunku. Rozmiar taki pozwala na przenoszenie pomiędzy zadokowanymi pojazdami prekonfigurowanych i załadowanych szaf systemu ISPR dostarczanych np. na pokładzie modułów MPLM, wyposażonych w porty CMB. Po otwarciu włazów załoga może dokonać manualnego podłączenia systemów przesyłu danych, elektryczności i płynów.

Pierwszymi modułami ISS wyposażonymi w system CBM były moduł Unity oraz PMA-1 i PMA-2. Wszystkie trzy zostały wyniesione jednocześnie na pokładzie wahadłowca Endeavour. Pierwszym użyciem mechanizmu na orbicie było cumowanie elementu Z1 kratownicy do modułu Unity[1].

CBM wykorzystywany jest jako system dokujący w japońskich H-II Transfer Vehicle (HTV), pojazdach SpaceX Dragon oraz Cygnus. Pojazdy te wyposażone są w komponent PCBM i cumowane są do jednego z węzłów ACBM stacji z użyciem ramienia Canadarm[2].

Każdy dołączany do stacji moduł wymaga PCBM cumowanego do znajdującego się już w strukturze węzła ACBM[1]. Moduły węzłowe ISS wyposażone są w cztery porty ACBM. Unity ma dwa porty ACBM w osi, natomiast Harmony i Tranquility po jednym PCBM i jednym ACBM w osi[3][4]. Laboratorium Destiny i Kibō również mają po jednym PCBM i jednym ACBM[5][6]

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d The common berthing mechanism (CBM) for International Space Station
  2. Commercial Crew and Cargo Program NASA facts
  3. Gualtieri, N, Rubino, S., Itta, A.: SM98-110/254 International Space Station Node 2 – Structure Design Analysis and Static Test Definition. European Space Agency, s. 174. ISBN 92-9092-712-7. (ang.).
  4. Node 3 Description. NASA. [dostęp 2015-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-21)]. (ang.).
  5. STS-98 Presskit. NASA, 2001-02-07. [dostęp 2010-02-08]. (ang.).
  6. Pressurized Module: About Kibo – Kibo Japanese Experimental Module. JAXA, 2008-08-29. [dostęp 2015-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-01)]. (ang.).