French
DeutschArtigliere (1907) – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki | 24 lipca 1905 |
| Wodowanie | 18 stycznia 1907 |
 Regia Marina | |
| Wejście do służby | 18 września 1907 |
| Wycofanie ze służby | 14 czerwca 1923 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | normalna: 395 ton |
| Długość | |
| Szerokość | 6,1 m |
| Zanurzenie | 2,1 m |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 3 kotły moc 6000 KM 2 śruby | |
| Prędkość | 28,5 węzła |
| Zasięg | 1200 Mm przy prędkości 12 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 4 działa kal. 76 mm (4 x I) 10 min | |
| Wyrzutnie torpedowe | 3 x 450 mm (3 x I) |
| Załoga | 55 |
Artigliere – włoski niszczyciel z początku XX wieku, uczestnik I wojny światowej, jedna z jedenastu jednostek typu Soldato. Okręt został zwodowany 18 stycznia 1907 roku w stoczni Ansaldo w Genui, a do służby w Regia Marina wszedł we wrześniu 1907 roku. W 1921 roku jednostka została przeklasyfikowana na torpedowiec, a z listy floty została skreślona w czerwcu 1923 roku.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
„Artigliere” był jednym z jedenastu bliźniaczych niszczycieli – ostatniej serii jednostek tej klasy wzorowanych na projektach stoczni brytyjskich[1]. Okręty, zaprojektowane w stoczni Ansaldo, zbliżone były wielkością i parametrami do typu Nembo, lecz posiadały szereg udoskonaleń wynikających z doświadczeń eksploatacyjnych poprzedników[2][3].
Okręt został zbudowany w stoczni Ansaldo w Genui[2][4]. Stępkę niszczyciela położono 24 lipca 1905 roku, został zwodowany 18 stycznia 1907 roku, a do służby w Regia Marina przyjęto go 18 września 1907 roku[2][5]. Jednostka otrzymała znak taktyczny „AR”[2][5].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był niewielkim, pełnomorskim niszczycielem o długości całkowitej 65 metrów (64,4 metra na linii wodnej), szerokości 6,1 metra i zanurzeniu 2,1 metra[2][6]. Wyporność normalna wynosiła 395 ton, zaś pełna 412 ton[1][2]. Okręt napędzany był przez dwie czterocylindrowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 6000 KM (w praktyce maszyny osiągały moc pomiędzy 5954 a 6392 KM), do których parę dostarczały trzy kotły Thornycroft[2][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 28,5 węzła[2][6]. Okręt zabierał zapas 90 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 1200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 400 Mm przy prędkości 23,5 węzła)[1][2][a].
Niszczyciel był uzbrojony w cztery pojedyncze działa dwunastofuntowe kal. 76 mm (3 cale) QF L/40 Ansaldo M1897[2][5]. Masa działa wynosiła 625 kg, masa naboju 5,9 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +42°, prędkość wylotowa pocisku 674 m/s, donośność maksymalna 9850 metrów, zaś szybkostrzelność 15 strz./min[8]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm (17,7 cala), na jego pokładzie można było umieścić 10 min morskich[1][2].
Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 52 podoficerów i marynarzy[2][5].
Służba[edytuj | edytuj kod]
W latach 1910–1912 podwyższono tylny maszt, zrównując jego wysokość z masztem głównym[2]. 30 września 1912 roku, podczas pierwszego starcia morskiego w wojnie włosko-tureckiej, nieopodal Reşadiye „Artigliere” i „Corazziere” zatopiły ogniem artylerii osmańskie torpedowce „Alpagot” i „Hamidiye”[9]. 1 lipca 1921 roku niszczyciel został przeklasyfikowany na torpedowiec[2][5]. Jednostka służyła do 14 czerwca 1923 roku, kiedy została skreślona z listy floty[2][5].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 268.
- ↑ Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 182.
- ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 214.
- ↑ a b c d e f g Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 66.
- ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 617.
- ↑ T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1912. Portsmouth: 1912, s. 258.
- ↑ Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 281-282.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 392.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1912. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.).
- Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7.
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: "Soldati", 1st (ARTIGLIERE) group destroyers (1907-1910). Navypedia. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
| I grupa | |
|---|---|
| II grupa | |
| III grupa |
|
