Suriye'de LGBT hakları - Vikipedi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde LGBT hakları
Suriye
Suriye
StatüYasal değil
(Suriye Arap Cumhuriyeti)
Ceza:3 yıla kadar hapis cezası (Kanun de facto askıya alınmıştır)[1]
Cinsiyet ifadesiVar
AskerlikYok
Ayrımcılık karşıtı yasaYok
Birlikteliklerin
tanınması		Yok
Evlat edinmeYok

Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) kişiler, LGBT olmayan sakinlerin yaşamadığı yasal zorluklarla karşı karşıyadırlar. 1949 tarihli ceza kanununun 520. maddesi "doğa düzenine aykırı cinsel ilişki"yi yasaklamakta ve üç yıla kadar hapis cezası öngörmektedir.[2][3]

Suriye'nin yaklaşık %7'sini kontrol eden Heyetu Tahriru'ş Şam'ın kontrolündeki bölgelerde LGBT Suriyeliler tutuklandı, dövüldü ve idam edildi.[4][5]

Mavaleh adlı çevrimiçi dergiyi başlatan Suriyeli eşcinsel muhalif aktivist ve gazeteci Mahmud Hassino, iç savaşın sonucu ne olursa olsun, sivil haklar alanında sadece LGBT topluluğu için değil tüm Suriyeliler adına çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor. Suriye Yerel Koordinasyon Komitelerinin laik lideri Miral Bioredda, "Şahsen ben eşcinselliği özel bir mesele olarak görüyorum. Ancak eşcinseller haklarını talep etmek için ayağa kalksa Suriye toplumu 'olamaz' diyecektir. Bir sivil toplum geliştirmek zaman alacak." dedi. Beşşar Esad hükûmetini devirmek için çalışan Özgür Suriye Ordusu üyesi Nasreddin Ahmed, "Eğer ben sorumlu olsaydım eşcinsellere karşı daha sert yasalar uygulardım. Birisi İran ve Suudi Arabistan'da olduğu gibi eşcinsellerin taşlanarak öldürülmesi gerektiğini söylese itiraz etmem." dedi.[6]

Suriye'de LGBT tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: Orta Doğu'da LGBT

2003: LGBT haklarının ilk kez BM tarafından tanınması[değiştir | kaynağı değiştir]

2003 yılında Suriye, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonunda, insan hakları ve cinsel yönelimle ilgili bir Birleşmiş Milletler karar taslağının ertelenmesi yönünde oy kullandı. Oy 24-17 idi. Karar taslağı; Komisyonun dünyada cinsel yönelimleri nedeniyle kişilere karşı insan hakları ihlallerinin ortaya çıkmasından duyduğu derin endişeyi dile getirmesini sağlar, insan hakları ve temel özgürlüklerin tüm insanların doğuştan hakkı olduğunu ve bu hak ve özgürlüklerin evrensel doğasının sorgulanamaz olduğunu vurgular ve tüm devletleri cinsel yönelimleri ne olursa olsun tüm kişilerin insan haklarını geliştirmeye ve korumaya çağırır.

2004: Transseksüel haklarına ilişkin mevzuat[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye'de cinsiyet değiştirme ameliyatı yasal. 2004 yılında Hiba isimli Suriyeli bir kadın cinsiyet değiştirme operasyonu geçirmesine izin verilmiş trans bir kadın olarak öne çıktı.[7]

2010: Siyasi müdahale[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 yılında, Suriye polisi 25'ten fazla erkeğin tutuklanmasına yol açan bir baskı başlattı. Erkekler, eşcinsel eylemler ve yasadışı uyuşturucu kullanımından eşcinsel davranışları teşvik etmeye ve müstehcen partiler düzenlemeye kadar çeşitli suçlarla suçlandı.[8]

2011: Toplumsal hareketler ve sanal örgütlenme[değiştir | kaynağı değiştir]

2011 yılından sonra Suriye'deki LGBT topluluğu haklarını daha açık bir şekilde talep etmeye başlamış ve Suriye dışındaki kampanyalar LGBT hakları konusunda farkındalık yaratmaya başlamıştır. Bu, sesini duyurmak için daha fazla fırsat bulan Suriyeli göçmenlerin ve mültecilerin sayısının artmasından büyük ölçüde etkilendi.

Birçok Suriyeli LGBT mülteci, dünyanın dört bir yanındaki eşcinsel onur yürüyüşlerine katıldı.[9][10]

2015: Uluslararası kaygılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos 2015'te BM Güvenlik Konseyi, ABD ve Şili'nin ortak sponsorluğunda LGBT hakları konulu bir oturumda toplandı. Konsey, Suriye ve Irak'tan kaçan mültecilerin ifadelerini dinledi. Mülteciler, IŞİD'in elindeki bölgelerde kadınlara ve LGBT topluluğu üyelerine yönelik şiddetin arttığını bildirdi. IŞİD'in "sodomi" sebebiyle en az 30 kişiyi idam ettiğini iddia ettiğini bildirdiler.[11] BM Güvenlik Konseyi 70 yıllık tarihinde ilk kez LGBT endişelerini tartıştı.[12]

Suriye'de LGBT hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

1971'de Suriyeli şair Nizar Kabbani, iki kadın arasındaki cinsel ilişkiyi anlattığı "Şeytan Şiiri"ni yazdı.[13]

2011'den önce Bertho tarafından bir eşcinsel turu düzenlendi. Şam ve Halep'i Orta Doğu'daki ana destinasyonlarından biri olarak seçen bu tur, Orta Doğu'daki ilk ve tek gey turuydu. "Ve şimdiye kadarki en iyi yerdi" diyor. "Halep'te hamam turlarına giderdik ve Şam eşcinseller için bir cennetti. Hiç problem yaşamadık, asla."[14]

Lübnan, Suriye ve Ürdün'den geçtiler. İç savaşın başlamasından bu yana tur, İslami aşırılık yanlılarının neden olduğu terörizmin artması nedeniyle Suriye'deki faaliyetlerini durdurdu.[15]

Ayrıca, daha önce LGBT'lerin buluşacağı yeraltı merkezleri olan ve Suriye'de yeraltı LGBT sahnesinin var olabileceği tek yer olan Şam bölgeleri, iç savaş başladığından beri ortadan kaldırıldı ve çoğu kültürel arayış durdu.[16]

LGBT filmleri ve dizileri

19 Ekim 2017'de Bay Gey Suriye yayınlandı. Ayşe Toprak'ın yazıp yönettiği film, hayatlarını yeniden kurmaya çalışan iki Suriyeli eşcinsel mülteciyi konu alıyor.[17]

Bir Lezbiyen Hikayesi kısa filmi Suriye'de çekildi. Maxim Diyab tarafından 16 Ocak 2014 tarihinde yayınlandı.[18]

Sosyal[değiştir | kaynağı değiştir]

Modernleşmenin gelişmesiyle birlikte toplum çekirdek aile olmaya doğru ilerliyordu ve 2011'de Suriye iç savaşının patlak vermesine kadar LGBT bireylere yönelik toplumsal hoşgörü giderek azalıyordu. Savaşın ortaya çıkması nedeniyle toplum LGBT bireylere karşı daha hoşgörülü hale geldi. Güvenlik, su ve gıda onların öncelikli kaygıları, gelirleri ve gereklilikle takip edilen eğitimdir.

HIV/AIDS sorunları[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk bildirilen HIV enfeksiyonu vakaları 1987'deydi.[19]

2005 yılında Diyanet İşleri Bakan Yardımcısı, HIV/AIDS'in zina ve eşcinsellik yapan insanlar için ilahi bir ceza olduğunu açıkça belirtti. Aynı yıl Sağlık Bakanlığı, Suriye'de sadece 369 kişinin HIV ile enfekte olduğunu ve hükûmetin bu kişilere "bu hastalıkla özgürce savaşmak için güncel ilaçlar" sunduğunu belirtti.[20] Sivil toplum kuruluşları bunun gerçekten en az beş katı olduğunu tahmin ediyor ve Birleşmiş Milletler, hükûmeti etkisiz önleme yöntemleri nedeniyle azarladı.[21][22]

Hükûmet, bazı STK'lerin çalışmalarını hoş görmenin ötesinde, HIV/AIDS testi yapabilecek ve bazı eğitim broşürleri dağıtabilecek gönüllü klinikler kurdu, ancak özellikle LGBT bireyler için kapsamlı bir halk eğitimi mevcut değil.[23]

Bunun yerine hükûmet, orta öğretimdeki gençler için sınırlı bir HIV/AIDS eğitim programı başlattı.[24]

Siyasi destek[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürgündeki Haklar Programının bir parçası olarak Uluslararası Mülteci Hakları Girişimi, Suriye Arap Cumhuriyeti LGBTİ vatandaşları için bir kaynak sayfası hazırladı.[3]

Abdurrahman Akkad'ın Hikayesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 2017'de Almanya'da ikamet eden Abdurrahman Akkad adlı Suriyeli bir genç, Facebook'ta canlı yayınladığı bir videoda cinsel yönelimini açıklamış ve ailesinin kendisine istemediği halde evlenmesi için baskı yaptığını anlatmıştı.[25][26]

Temmuz 2020'de Abdurrahman Akkad ailesiyle bir araya gelirken çekilmiş bir fotoğrafını yayınlayarak cinsel yönelimini kabul ettiklerini ve ailesinin onu koşulsuz sevdiğini resmen açıkladı, Akkad'ın ailesi eşcinsel oğullarını açıkça kabul eden ilk Suriyeli ailedir.[27] Akkad'ın hikâyesi birçok Arap ve Alman medyasında yer aldı[28][29] ve Alman filozof David Berger tarafından 2020'de Alman Parlamentosundaki insan hakları oturumunda[30] dile getirildi.[31][32]

İçinizden biri (2020)[değiştir | kaynağı değiştir]

"Biriniz" veya Arapça "واحد منكن", ilk olarak 2020'de Facebook'ta başlayan, daha sonra daha kolay tanınmak için Twitter'a taşınan bir sosyal medya hareketidir. Mart ayı civarında Suriye'de başladı ve ardından bütün Arap toplumuna yayıldı.[33] Daha sonra bir ay boyunca devam etti, ancak o sırada çoğunlukla COVID-19 pandemisi ile ilgili olan son olaylar nedeniyle, trend öldü.

Üniversite öğrencilerinin ellerinde #oneofyou hashtag'iyle LGBT bayrağı renklerini parmaklarına boyamaları, fakülte binasında el kaldırarak fotoğraf çekmeleri ve çeşitli hesaplardan paylaşmalarıyla başladı. Trendi başlatan çoğu kişi tanınma korkusuyla kişisel sosyal medya hesaplarından paylaşım yapmadı; resmi kendi adlarına yayınlamak için sahte hesaplardan çeşitli sayfalara gönderdiler.

Tepkiler; trendi savunanlardan, kan vadedenlere ve sonrasında katılanlara kadar çeşitlilik gösterdi.

Trend devam ederken hiçbir olay olmadı, can kaybı yok, sadece çevrimiçi tartışmalar yaşandı. Bazıları hararetli tartışmalara dönüştü, ancak eğilim öldüğünde hiçbir şey olmadı.

Özet tablosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Sağ Hukuki durum
Aynı cinsiyet arasında cinsel aktiviteler legal mi? Numara Suriye Arap Cumhuriyeti'nde 3 yıla kadar hapis cezası var.
(Kanun fiilen askıya alınmıştır)[1][daha iyi kaynak gerekli]
Cinsel rüşt yaşı aynı mı? Numara
Ayrımcılık karşıtı yasalar var mı? Numara
Aynı cinsiyetten kişiler evlenebiliyorlar mı? Numara
Eşcinsel çiftler tanınıyor mu? Numara
Aynı cinsiyetten çiftler çocuk evlat edinebiliyor mu? Numara
Geyler ve lezbiyenler orduya katılabiliyor mu? Numara[34]
Resmî olarak cinsiyet değiştirmek mümkün mü? Trans bireylerin yasal cinsiyetlerini değiştirmelerine izin verilir. Cinsiyeti belirsiz olan veya fiziksel özellikleri fizyolojik, biyolojik ve genetik özellikleriyle uyuşmayan kişilerde cinsiyet değiştirme ameliyatına izin verilir, ilk vaka 2004 yılında bildirilmiştir.[7]
Lezbiyenler için IVF'ye erişim var mı? Numara
Eşcinsel erkek çiftler için ticari taşıyıcı annelik var mı? Numara (Heteroseksüel çiftler için bile yasal değil).[35]
Erkeklerle seks yapan erkekler kan bağışında bulunabiliyor mu? Numara

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Syria - GlobalGayz News Archive". archive.globalgayz.com. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Syrian Arabic Republic" (PDF). Equal Rights Trust. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  3. ^ a b "Syrian Arab Republic LGBTI Resources | Rights in Exile Programme". www.refugeelegalaidinformation.org. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2019. 
  4. ^ "Al-Qa`ida Uncoupling: Jabhat al-Nusra's Rebranding as Jabhat Fateh al-Sham". Combating Terrorism Center at West Point. 22 Ağustos 2016. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "[Letter from Damascus] | We Don't Have Rights, But We Are Alive, by James Harkin | Harper's Magazine - Part 3". Harper's Magazine. 1 Şubat 2016. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  6. ^ "Gays join the Syrian uprising | DW | 07.09.2012". DW.COM. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  7. ^ a b "Syria: Cleric saves transsexual". Gaymiddleeast.com. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  8. ^ "Syrian authorities crack down on gay men". Pink News. 23 Haziran 2010. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2010. 
  9. ^ Kassam (4 Temmuz 2016). "Syrian refugee marches beside Justin Trudeau in Canadian pride parade". The Guardian. 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  10. ^ "After Years of Repression in Syria, This Gay Refugee Just Celebrated His First Pride Parade". Huff Post. 6 Eylül 2016. 6 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Gay Refugees Addresses U.N. Security Council in Historic Meeting on LGBT Rights". Newsweek. 25 Ağustos 2015. 26 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "UN Security Council holds first meeting on LGBT rights". Al Jazeera. 24 Ağustos 2015. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Fetishization for the Sake of Representation: Poetry and Cis-Power". mykalimag.com. 10 Nisan 2018. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Meet 'the First and Only Gay Tour Guide in the Arab Middle East'". Vice. 24 Temmuz 2013. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Meet 'the First and Only Gay Tour Guide in the Arab Middle East'". www.vice.com (İngilizce). 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021. 
  16. ^ "LGBT community finds Damascus more open". Al-Monitor. 15 Aralık 2014. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Mr Gay Syria - Crowdfunding teaser - YouTube". www.youtube.com. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  18. ^ "A Lesbian Tale | حكاية مثلية "Short Film" - YouTube". www.youtube.com. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
  19. ^ "Syrian Arab Republic" (PDF). unaids.org. 2004. s. 2. 23 Şubat 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  20. ^ "369 infected with AIDS in Syria". Arabicnews.com. 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  21. ^ "gaymiddleeast.blogspot.com". gaymiddleeast.blogspot.com. 16 Haziran 2006. 26 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  22. ^ "EGYPT-SYRIA: Governments criticised for approach against HIV/AIDS". Irinnews.org. 7 Haziran 2006. 27 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  23. ^ "un.org.sy". United Nations .sy. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  24. ^ "asylumlaw.org" (PDF). 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011. 
  25. ^ "الحبّ انتصر!... شاب سوري مثليّ الجنس يُعلن تصالح والديه معه". رصيف 22. 27 Temmuz 2020. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  26. ^ "في فلك الممنوع - مـجتـمع الـميم/عين.. مــيــم تصرخ أنا مثلــكــم وعــيــن تعـجـب من عنفكم!". فرانس 24 / France 24 (Arapça). 3 Eylül 2021. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  27. ^ DW Stories - A five-year wait for acceptance after coming out | Facebook (İngilizce), 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Eylül 2021 
  28. ^ DW عربية - حوار حصري مع لاجئ سوري مثلي وقصة معاناته | Facebook (İngilizce), erişim tarihi: 29 Eylül 2021 
  29. ^ "Flüchtlinge: Angst vor anderen Flüchtlingen, weil sie sich für Frauen oder Schwule einsetzen". bild.de (Almanca). 1 Şubat 2020. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  30. ^ "Deutscher Bundestag - 14. Bericht der Bundesregierung über ihre Menschenrechtspolitik..." Deutscher Bundestag (Almanca). 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  31. ^ "Abdulrahman Akkad: Er floh aus Syrien, kritisierte den Islam und wird nun in Deutschland zensiert". Philosophia Perennis (Almanca). 21 Kasım 2019. 22 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  32. ^ "Islamophob? Instagram löscht Profil von atheistischem, homosexuellen Islamkritiker". Philosophia Perennis (Almanca). 1 Temmuz 2020. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  33. ^ "At home and abroad, LGBT Syrians fight to have their voices heard". Syria Direct (İngilizce). 11 Ekim 2020. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021. 
  34. ^ "'The Queer Insurrection': Coalition forces fighting Isis in Syria form first LGBT unit". The Independent (İngilizce). 25 Temmuz 2017. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019. 
  35. ^ "Surrogacy law: regulated, unregulated". 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Suriye%27de_LGBT_hakları&oldid=32221715" sayfasından alınmıştır