Hizmet ekonomisi - Vikipedi

GSYİH Sektöre Göre Kompozisyon ve Mesleğe Göre İşgücü

Hizmet ekonomisi son zamanlardaki iki ekonomik gelişmeden birine veya her ikisine birden atıfta bulunabilir:

Günümüzde ürünlerin önceki on yıllara göre daha çok hizmet payı vardır. Yönetim literatüründe buna ürünlerin hizmetleştirilmesi veya ürün-hizmet sistemi denir. Günümüzde hemen hemen her ürünün bir hizmet bileşeni vardır.

Ürün ve hizmet arasındaki eski ikiliğin yerini bir Hizmet hizmet-ürün sürekliliği [1] 22 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. almıştır. Pek çok ürün hizmete dönüştürülmektedir.

Örneğin, IBM işini hizmet işi olarak ele almaktadır. Hala bilgisayar üretmesine rağmen, fiziksel ürünleri "iş çözümleri" endüstrisinin küçük bir parçası olarak görür. "İş çözümleri" için talep fiyat esnekliği'nin donanımdan çok daha az olduğunu bulmuşlardır. Bir abonelik fiyatlandırma modeli'ne uygun bir geçiş olmuştur. Üretilen bir ekipman parçası için tek bir ödeme almak yerine, birçok üretici artık devam eden sözleşmeler için düzenli bir gelir akışı almaktadır.

Tam maliyet muhasebesi ve çoğu muhasebe reformu ve para reformu önlemlerinin genellikle iyi bir hizmet ekonomisi modeli olmadan elde edilmesinin imkansız olduğu düşünülür.

1950'lerden bu yana küresel ekonomi yapısal bir dönüşüm geçirdi. Bu değişim için Amerikalı iktisatçı Victor R. Fuchs 1968'de bunu “hizmet ekonomisi” olarak adlandırdı. Amerika Birleşik Devletleri'nin Batı ülkelerinde hizmet ekonomisine ve topluma girmesinde başı çektiğine inanıyor. Deklarasyon, Amerika Birleşik Devletleri'nde küresel ölçekte başlayan bir hizmet ekonomisinin gelişinin habercisiydi. Bilgi teknolojisindeki hızlı gelişmeyle birlikte hizmet ekonomisi de yeni gelişme eğilimleri gösterdi.[1]

Hizmet ekonomisinin çevresel etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, özellikle yeşil ekonomi ve onun içindeki Doğal Kapitalizm gibi daha özel teorilerde şu faydaları olduğu görülmektedir:

  • Doğa hizmetleri için muhasebe ile çok daha kolay entegrasyon
  • Küreselleşme altında kamu hizmetleri ile çok daha kolay entegrasyon, örn. et muayenesi, bir ürün fiyatı içinde kabul edilen ancak bazı ciddi etkilerle birlikte, yetki alanına göre oldukça büyük ölçüde değişebilen bir hizmettir.
  • Hammadde ve enerji piyasalarındaki mal hareketlerinin ilgili olumsuz çevresel etkilerle (emisyonları veya diğer çevre kirliliğini, biyoçeşitlilik kaybını, biyogüvenlik riskini temsil eden) kamu zararları arasında ilişkilendirilmesi, böylece çıkarılması, işlenmesi, nakliyesi, ticareti ve satışı - kapsamlı sonucu nedeniyle oluşan zararın sorumluluğu üstlenilmeden hiçbir emtianın ticareti yapılamaz.
  • Kent ekolojisi ve endüstriyel ekoloji modellemesi ile daha kolay entegrasyon
  • Hizmetle ilgili varsayımlara dayalı olarak insanlar tarafından verilen gerçek yaşam kalitesi kararlarının Deneyim Ekonomisi ile ilişki kurmayı kolaylaştırmak ve ekonomi ile ilgili pazarlama teorisini daha iyi bütünleştirmek marka değeri örn. ürünler bilinen bazı işlemlerde varsayılan güvenilirlikleri için satın alınır. Bu, kullanıcının markayla ilgili deneyiminin (bekledikleri bir hizmeti ima ederek) teknik özelliklerinden çok daha önemli olduğunu varsayar.

Ürün yönetimi veya ürün geri alımı, atık imha hizmetinin bir endüstriyel ürünün dağıtım zincirine dahil edildiği ve satın alma sırasında ödendiği belirli bir gereklilik veya önlem için kullanılan sözcüklerdir. Yani, ürün için ödeme yaptığınızda güvenli ve uygun şekilde elden çıkarma için ödeme yapar ve ürünü size satanlara güvenirsiniz.

Bunu savunanlar, ürün yaşam döngüsünün sonraki aşamaları ve tüm üretim sürecinin kapsamlı sonucu ile ilgilenirler. (Kurgusal, ulusal, yasal) "meta" ve "ürün" ilişkilerinin katı bir hizmet ekonomisi yorumuna ön koşul olarak kabul edilir.

Genellikle uygun şekilde bertaraf edilmediği takdirde zehirli atık haline gelen boya, lastik ve diğer mallara uygulanır. En bilineni, bir depozito şişesi için alınan kap depozitosudur. Şişeyi satın almak için, içindekileri satın almak için ödenen ücretten ayrı bir ücret ödenir. Şişe iade edilirse ücret iade edilir ve tedarikçinin şişeyi yeniden kullanım veya geri dönüşüm için iade etmesi gerekir. Değilse, kişi ücreti ödemiştir ve muhtemelen bu, çocuk bezlerini veya kırık bir şişeyi ortadan kaldıran atık depolama veya çöp kontrol önlemlerini karşılayabilir. Ayrıca şişeyi bulan ve iade eden herkes aynı ücreti alabildiğinden insanların küçük bir gelir elde etmek için bunları toplayıp iade etmesi yaygındır. Bu, örneğin ABD şehirlerindeki evsiz insanlar arasında oldukça yaygındır. Yasal gereklilikler değişiklik gösterir: Şişenin kendisi, içeriği satın alan kişinin mülkiyetinde kabul edilebilir veya alıcının, geri dönüştürülebilmesi veya yeniden kullanılabilmesi için şişeyi bir depoya iade etme yükümlülüğü olabilir.

Almanya gibi bazı ülkelerde kanun, bir ürünün çıkarılması, üretimi, dağıtımı, kullanımı ve israfının tamamının kapsamlı sonucuna dikkat edilmesini gerektirir. Hukuk, bu süreçte oluşan herhangi bir sonuçtan yasal olarak bunlardan kazanç sağlayanları sorumlu tutar. Bu aynı zamanda Birleşik Krallık ve genel olarak AB'deki eğilimdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, ürün vekilharçlığı yükümlülüğü anlamına gelen -şirketleri ürünün yaptığı ve asla reklamının yapılmadığı şeylerden sorumlu tutan- birçok toplu dava açılmıştır.

Birçok muhasebe reformu çabası, bu sorunların sorumluluğunun kamu sektörü tarafından üstlenilmesine veya her seferinde bir konunun şirketlere gelişigüzel bir şekilde dava yoluyla devrine izin vermek yerine, tam maliyet muhasebesini gerçekleştirmeye odaklanır. Bu, yalnızca yatırım yapan veya satın alan taraflar için değil, ilgili tüm taraflar için kazanç ve kayıpların belirtilmesi anlamına gelen kapsamlı sonucun mali bir yansıması'dır. Bu tür hareketler, sorumluluktan ve gelecekteki davalardan kaçındığı için etik satın almayı daha çekici yapmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı, "ürünlerin yaşam döngüsü çevresel etkilerini azaltmak" için ürün yönetimi savunucusudur. EPA Web sitesinde, 2004 yılında EPA tarafından yönetilen ideal ürün yönetiminin "işletmelerin, tüketicilerin, hükümetlerin ve diğerlerinin ortak yaratıcılığına ve sorumluluğuna dokunduğunu" belirtir.

Hizmet ekonomisinin gelişmedeki rolü[değiştir | kaynağı değiştir]

Hizmetler, az gelirli ülkelerde GSYİH'nın %50'sinden fazlasını oluşturur ve ekonomileri gelişmeye devam ederken, ekonomide hizmetlerin önemi artmaya devam eder.[2]

Hizmet ekonomisi de büyümenin anahtarıdır örneğin 2000–2005 döneminde hizmet ekonomisi Sahra-altı Afrika'da ekonomik büyümenin %47'sini oluşturdu (aynı dönemde sanayi %37 ve tarım %16 katkıda bulundu).[2] Bu, Afrika'daki son ekonomik büyümenin, birincil ve ikincil mallardaki ticaret tercihlerinden yararlanan ülkelerin çoğuna rağmen, doğal kaynaklar veya tekstil ürünleri kadar hizmetlere de dayandığı anlamına gelir. Sonuçta, istihdam da değişikliklere uyum sağlar ve insanlar hizmet ekonomisinde iş bulmak için tarım sektöründen ayrılır. Bu istihdam yaratma, genellikle turizm ve perakende sektörlerinde düşük vasıflı işgücüne istihdam sağladığı, böylece özellikle yoksul kesime fayda sağladığı ve istihdamda genel net artışı temsil ettiği için özellikle yararlıdır.[2] Gelişmekte olan ülkelerde hizmet ekonomisi çoğunlukla aşağıdakilerden oluşur:

Bu ürünlerin birçoğunun ihracat potansiyeli zaten iyi anlaşılmıştır örn. turizm, finansal hizmetler ve ulaşımda ise sağlık sektörü gibi diğer sektörlerde yeni fırsatlar doğar. Örneğin:

  • ABD hastaneleri için tarama hizmetleri sağlayan Hintli şirketler
  • Güney Afrika cerrahi ve turizm paketleri için pazar geliştirmektedir
  • Hindistan, Filipinler, Güney Afrika ve Mauritius, çağrı merkezleri, arka ofis işlevleri ve yazılım geliştirme gibi BT hizmetlerinde hızlı bir büyüme yaşamıştır.

Hizmetleştirme sürücüleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleri GSYİH'sindeki hizmet paylarının 20 yıl öncesine göre büyümesine bakıldığında, hizmetleştirme eğilimi çok belirgindir. Tedarikçi, performansını artırmak için bunları çekirdek ürünle birlikte sunduğundan, hizmetler ürünün ayrılmaz bir bileşeni olur (IBM, 2010). Bununla birlikte, şirketin iş modelini yeniden şekillendirmek için temel itici güçler nelerdir?

Baines, Lightfoot, & Kay (2006), şirketleri hizmet sektörüne açılmaya iten şu üç faktör grubundan bahseder: finansal, stratejik ve pazarlama.

Finansal faktörler[değiştir | kaynağı değiştir]

Finansal itici güç, hizmetleştirmeyle birlikte gelen iyileştirilmiş kar paylarına ve düzenli gelire yansır. Ürün sunumlarında artan fiyat rekabetinde şirketler, kaybedilen olası geliri geri kazanmak için hizmetleri kullanabilir. GE'nin ulaşım bölümü, 1999 ve 2002 yılları arasında satılan lokomotif sayısında %60'lık azalmayla karşılaştı ancak bu, hizmetlerden elde edilen gelirin 1996'dan 2002'ye kadar üç katına çıkarak 500 milyon dolardan 1.5 milyar dolara çıkması nedeniyle herhangi bir felaketle sonuçlanmadı.[3] Bir AMR Araştırma (1999) raporuna göre şirketler, gelirlerin yalnızca %24'ünü temsil etmelerine rağmen, satış sonrası hizmetlerden %45'in üzerinde brüt kar elde etmektedir. Ayrıca GM'nin 2001'de 9 milyar dolarlık satış sonrası gelirden, araba satışlarından elde ettiği 150 milyar dolarlık gelirden daha çok kar elde ettiğini göstermektedir.[4] Ayrıca hizmetleştirme, ürünün mevsimselliğini dengeler ve karmaşık ürünlerin yaşam döngülerini artırır. Bunun örneklerini uçak endüstrisinde görebiliriz; bu sayede şirketler, saf ürün teslimatına odaklanmayı bırakıp bakım ve diğer satış sonrası faaliyetleri yapmaya başlar.[5]

Stratejik sürücüler[değiştir | kaynağı değiştir]

Stratejik sürücüler, esasen şirketin rekabet avantajı kazanmasına ve güvence altına almasına odaklanır. İşletmenin sürdürülebilir rekabet avantajı yakalayabilmesi için kaynaklarının değerli, nadir, taklit edilmesi zor ve düzenli olması gerekmektedir. Hizmetleştirme, şirketin bunu gerçekleştirmesinin nihai ve tek garantisi olmayabilir. Ancak birçok tedarikçi tarafından sağlanmadığı için değerli olduğunu göstermekte ve ürünün müşteri tarafından kullanımını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, üreticinin ürünün işleyişi konusunda daha iyi bilgi ve deneyime sahip olması nedeniyle çok fazla şirketin müşteriye hizmet verme yeteneği olmadığından taklit edilmesi nadir ve zordur. Bunun yanı sıra, hizmetin daha az görünür olması ve daha çok emek gerektirmesi nedeniyle taklit edilmesi daha zordur. Son olarak, metalaştırma fiyatları aşağı çekerek şirketleri sürekli yenilik yapmaya zorlar. Ancak, ürüne hizmetlerin eklenmesi, müşteri için değerini artırır. Hizmet sunumu, müşteri ihtiyaçlarına daha geçici bir şekilde yanıt vererek daha bireysel olarak yapılabileceğinden ürünü daha değerli ve özelleştirilmiş olarak algılatır.

Pazarlama ve satış faktörleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hizmetler, tek seferlik satış yerine uzun vadeli olarak sağlandığından, müşterilerle ilişki kurmak için daha fazla zaman sunar ve tedarikçinin markayı yaratmasına olanak tanır. Ayrıca, satış ekibine ek ürün uzantısını veya ürünün diğer tamamlayıcı parçalarını satma fırsatı vererek satın alma kararlarını etkilemelerini sağlar.

B2B endüstrisinde hizmetlere yönelik artan ihtiyaçlar, müşteriden ve onun evrensel değil, özel yapım çözümlere olan ihtiyacından kaynaklanır. Bu durum onun iş kapsamını anlamayı gerektirir. Bu tür bir çalışma, zaman ve her iki taraf arasında güven ve anlayışın geliştirildiği toplantılar gerektirir, bu da sadakate yol açar.[6] Son olarak, müşteri ile yakın çalışmak ve farklı bir bakış açısından fikir sahibi olmak, tedarikçiye sektör hakkında değerli içgörüler sağlayarak daha müşteri odaklı bir yaklaşımla yenilik yapmasını sağlar.

Uygun bir pazara açılma stratejisi tasarlamak (operasyon stratejisiyle uyumlu), PSS'nin pazara başarılı bir şekilde sunulması için kilit başarı faktörüdür. 5Cs pazarlama çerçeve analizi şu durumlarda uygulanır:

  • Bağlam (PESTEL analizi)
  • Müşteri
  • Rekabet
  • İşbirlikçiler (tedarikçiler ve dağıtıcılar)
  • Şirket (Dahili yetenekler, örneğin VRIN testi ile)

Fiyatlandırma yaklaşımı özellikle önemlidir, başarılı olmak için müşteri tercihlerini ve fiyat hassasiyetini belirlemek üzere birleşik analiz tarafından desteklenen Toplam Ekonomik Değer yaklaşımını benimsemek gerekir. Hizmetleştirme sözleşmeleri genelde artan risk seviyeli sabit ücret şemalarına dayalıdır:

  • ürün odaklı PSS için sabit ücret, en az risk seviyelidir
  • kararlaştırılan bir çalışma süresi düzeyi fiyatlandırmanın temelini oluşturduğundan, risk düzeyi kullanıma dayalı PSS'ye göre taşımayı artırır
  • sonuca dayalı PSS için en çok riskler sabit ücretle yakalanır.

Toplam ekonomik değer analizi bu tür risklerin müşteriden tedarikçiye yeniden konumlandırılmasının müşteri için nasıl değer yarattığını belirleyecek ve fiyatlandırma stratejisinde kullanılacaktır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Victor R., Fuchs (18 Temmuz 2011). Who Shall Live?: Health, Economics and Social Choice. ISBN 9789814365642. 
  2. ^ a b c Massimiliano Cali, Karen Ellis and Dirk Willem te Velde (2008) The contribution of services to development: The role of regulation and trade liberalisation 23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. London: Overseas Development Institute
  3. ^ Sawhney, M. S., Balasubramaniam, S., & Krishnan, V. V. (2004). Creating Growth with Services. MIT Sloan Management Review. https://doi.org/10.1080/13552600410001470973
  4. ^ Cohen, M. A., & Agrawal, N. (2006). Winning in the Aftermarket. Harvard Business Review, 84, 129–138. https://doi.org/Article
  5. ^ Ward, Y., & Graves, A. (2007). Through-life management: the provision of total customer solutions in the aerospace industry. International Journal of Services Technology and Management, 8(6), 455. https://doi.org/10.1504/IJSTM.2007.013942
  6. ^ Vandermerwe, S., & Rada, J. (1988). Servitization of Business: Adding Value by Adding Services. European Management Journal, 6(4), 314–324. https://doi.org/10.1016/0263-2373(88)90033-3

Ek okuma kaynakları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Vandermerwe, S. and Rada, J. (1988) "Servitization of business: Adding value by adding services", European Management Journal, vol. 6, no. 4, 1988.
  • Christian Girschner, Die Dienstleistungsgesellschaft. Zur Kritik einer fixen Idee. Köln: PapyRossa Verlag, 2003.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Taslak madde  Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hizmet_ekonomisi&oldid=30502786" sayfasından alınmıştır