Zbigniew Farmus – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zbigniew Farmus (ur. 1949 w Bytomiu) – polski działacz polonijny z Kanady, polityk AWS, doradca Romualda Szeremietiewa w Ministerstwie Obrony Narodowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Bytomiu, był wychowankiem domu dziecka[1]. Absolwent studiów socjologicznych na Uniwersytecie Warszawskim[1], które ukończył w 1972 roku[2]. W latach 1972–1973 pracował jako ładowacz w Przedsiębiorstwie Transportu i Sprzętu Budowlanego we Wrocławiu, następnie był zatrudniony jako starszy asystent w Zakładzie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego do 1979 roku[2].

Emigracja[edytuj | edytuj kod]

W 1979 wraz z żoną Grażyną[3] i dziećmi wyemigrował z PRL do Austrii[2]. W 1982 osiedlił się w Kanadzie, uzyskał obywatelstwo kanadyjskie i przebywał tam do 1992 roku. Wydawał największy tygodnik polonijny „Echo Tygodnia” i działał w międzynarodowej organizacji popierającej „Solidarność” o nazwie Conference Solidarity Support Organisation. Był członkiem pro-solidarnościowej kanadyjsko-polonijnej organizacji o nazwie Polish-Canadian Action Group (PCAG)[3]. Jako przedstawiciel PCAG uczestniczył w międzynarodowych konferencjach na rzecz poparcia Solidarności w Nowym Jorku, Los Angeles, Edmonton, Toronto, Caracas, Lund, Paryżu i Londynie. Był też przedstawicielem Polskiej Partii Niepodległościowej na terenie Kanady.

Od połowy lat 80. XX w. aż do samorozwiązania, był członkiem Rady Narodowej RP na Uchodźstwie i wiceprzewodniczącym jej oddziału w Kanadzie.

Delegat Kongresu Polonii Kanadyjskiej na Pierwsze Spotkanie Kraj – Emigracja – Polonia Wschód-Zachód w 1990, zorganizowane pod patronatem marszałka Senatu RP Andrzeja Stelmachowskiego. Delegat Rady Narodowej RP – Oddział w Kanadzie na uroczystość przekazania w Warszawie insygniów władzy przez Prezydenta RP Ryszarda Kaczorowskiego wybranemu prezydentowi Lechowi Wałęsie.

Działalność polityczna w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Prom, na którym zatrzymano Zbigniewa Farmusa

W roku 1992 wrócił do Polski. Był współorganizatorem Ruchu dla Rzeczypospolitej. Działał na rzecz zjednoczenia prawicy w Przymierzu dla Polski i Obozie Patriotycznym. Był współorganizatorem AWS. W wyborach parlamentarnych 1997 startował w Warszawie z listy AWS zdobywając ponad 4000 głosów, mimo to nie został posłem.

Był członkiem Rady Politycznej RS AWS. Został zatrudniony w 1998 jako doradca Wiceministra Obrony Narodowej Romualda Szeremietiewa w pionie uzbrojenia i sprzętu wojskowego[3], pracował tam do zatrzymania przez funkcjonariuszy UOP, którzy desantowali się ze śmigłowca w lipcu 2001 r. w czasie rejsu promem MF Rogalin do Szwecji[3][4].

Afera WSI i Ministra ON B.Komorowskiego[edytuj | edytuj kod]

Oskarżony najpierw na łamach dziennika „Rzeczpospolita” z 7 lipca 2001 roku w artykule Kasjer z Ministerstwa Obrony[3] autorstwa Anny Marszałek i Bertolda Kittela[5] o bezprawny dostęp do tajemnicy i praktyki korupcyjne został aresztowany. Istotny wpływ na jego zatrzymanie miał ówczesny minister obrony narodowej, Bronisław Komorowski, który zlecił Wojskowym Służbom Informacyjnym inwigilację Romualda Szeremietiewa[3]. Po kilkuletnim śledztwie Prokuratura Apelacyjna w Warszawie postawiła Zbigniewowi Farmusowi zarzuty żądania 150 tysięcy USD i otrzymanie 20 tysięcy USD łapówek od producentów uzbrojenia oraz zapoznawanie się z tajnymi informacjami bez wymaganego zezwolenia. W areszcie śledczym spędził dwa i pół roku[2].

Uniewinnienie[edytuj | edytuj kod]

W tym czasie pojawiły się wątpliwości, czy te zarzuty są prawdziwe[6]. Ukazały się artykuły podważające wiarygodność oskarżeń[7][8][9][10][11][12]. Po wielomiesięcznym procesie został uniewinniony z zarzutów łapownictwa przez sąd w grudniu 2006 r., ale jednocześnie został uznany winnym nieuprawnionego dostępu i ujawniania tajemnic państwowych. Sąd skazał go na dwa i pół roku więzienia zaliczając w poczet kary czas spędzony w areszcie. Proces odbył się przy drzwiach zamkniętych, a uzasadnienie wyroku zostało utajnione[13][14]. Po 16 latach tułania się po sądach, 2 lutego 2017 roku Z. Farmus został uniewinniony także od zarzutów korupcyjnych i ujawnienia tajemnicy służbowej[15]. Planował wystąpić ze skargą do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ze względu na fałszywe oskarżenia o korupcję, areszt, który trwał 2,5 roku, trwające 16 lat śledztwo, poniesione z tego tytułu straty wizerunkowe i uszczerbek na zdrowiu[2].

Twórczość i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem ponad 1500 artykułów publicystycznych i komentarzy politycznych, w istotnej części na tematy wojskowe zamieszczane głównie na łamach „Echa”, także w innych tytułach prasy polskiej, polonijnej oraz zagranicznej[2]. Był współautorem programu AWS w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obronności. W 1999 podjął pracę nad doktoratem w Akademii Obrony Narodowej.

Za zasługi dla niepodległości odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta RP na uchodźstwie w 1988 oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta RP w 1999[16]. Minister Obrony Narodowej Janusz Onyszkiewicz awansował go na stopień porucznika rezerwy SZ RP i odznaczył Medalem MON za wzorowe wykonywanie obowiązków (1999)[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Zbigniew Farmus – sylwetka. Grupa WP, 2001-07-11. [dostęp 2019-01-22].
  2. ↑ a b c d e f g Romuald Szeremietiew: Szarża ślepego konia. [w:] tysol.pl Alfa [on-line]. Tysol, 2018-03-24. [dostęp 2019-02-03].
  3. ↑ a b c d e f pm: Po 16 latach Zbigniew Farmus prawomocnie uniewinniony. [w:] Bejsment.com [on-line]. 2017-09-15. [dostęp 2019-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-04)].
  4. ↑ Facebook [online], facebook.com [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  5. ↑ Oświadczenie Anny Marszałek i Bertolda Kittla. [w:] Press [on-line]. 2009-09-08. [dostęp 2019-02-03].
  6. ↑ „Był raz niewinny minister” Dariusz Cychol, Andrzej Rozenek, NIE, nr 23/2009.
  7. ↑ „Głupota „NIE” i desant lotniczy”, Dariusz Cychol, NIE, nr 27/2004 [martwy link]
  8. ↑ Farmusony redaktor Marszałek Michał Gracki, NIE, nr 43/2004.
  9. ↑ „Opluty, zaszczuty, skompromitowany”, Tomasz Gawiński, Tygodnik Angora, nr 39/2005.
  10. ↑ „Zrobiony na szaro, Piotr Nisztor”. prawica.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-02)]., Gazeta Polska, nr 4/2006.
  11. ↑ „Zahaczony”, Piotr Pytlakowski, Polityka, nr 12/2006.
  12. ↑ „Operacja Szary Mietek”, Leszek Szymowski, Polskie Radio, dn. 2007.02.07.
  13. ↑ „2,5 roku więzienia dla byłego asystenta Szeremietiewa”, Dariusz Rembelski, Dziennik, dn. 2006.12.18.
  14. ↑ „Komentarz do wyroku”. szeremietiew.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-22)]..
  15. ↑ Były asystent Szeremietiewa niewinny, niezalezna.pl, http://niezalezna.pl/93768-byly-asystent-szeremietiewa-niewinny.
  16. ↑ Postanowienie Prezydenta RP z dnia 25 stycznia 1999 r. o nadaniu odznaczeń. (M.P. z dnia 20 kwietnia 1999 r.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zbigniew_Farmus&oldid=73624695”