Staw piszczelowo-strzałkowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Staw piszczelowo-strzałkowy (łac. articulatio tibiofibularis) – w anatomii człowieka, górna część ścisłego, ale sprężystego, połączenia kości piszczelowej i strzałki. Na połączenie kości goleni składa się ponadto część dolna – więzozrost piszczelowo-strzałkowy oraz w części środkowej – błona międzykostna goleni.

Powierzchnie stawowe[edytuj | edytuj kod]

Obie powierzchnie stawowe są owalnego kształtu, płaskie („równe”), mniej więcej tej samej wielkości. Płaska powierzchnia stawowa strzałkowa (łac. facies articularis fibularis) zlokalizowana jest na kłykciu bocznym kości piszczelowej[1]. Powierzchnia stawowa strzałkowa skierowana jest ku dołowi, ku tyłowi i bocznie[1], i przylega do powierzchni stawowej głowy strzałki (łac. facies articularis capitis fibulae)[1][2].

Torebka stawowa[edytuj | edytuj kod]

Torebka stawowa przyczepia się przekraczając granicę chrząstki stawowej jedynie z przodu na kości piszczelowej, a z tyłu na strzałce. Na piszczeli torebka obejmuje fragment linii nasadowej, na strzałce linia nasadowa znajduje się poniżej przyczepu. Z tylną ścianą torebki styka się zachyłek podkolanowy, który tylko czasami (20%) łączy się z jamą stawową, tworząc wówczas potencjalną drogę szerzenia się np. stanów zapalnych z jamy stawowej stawu kolanowego.

Więzadła[edytuj | edytuj kod]

Na przedniej i tylnej powierzchni torebki stawowej biegną wzmacniające pasma tkanki włóknistej. Odpowiednio są to: więzadło przednie głowy strzałki (łac. ligamentum capitis fibulae anterius) i więzadło tylne głowy strzałki (łac. ligamentum capitis fibulae posterius). Śledząc kierunek przebiegu więzadeł od głowy strzałki: biegną one poprzecznie lub nieco skośnie do góry[a], przyśrodkowo, do odpowiednich miejsc kłykcia bocznego kości piszczelowej.

Ruchy[edytuj | edytuj kod]

Ruchomość w stawie jest niewielka. Na staw przenosi się odchylenie kostki bocznej w stawie skokowym górnym podczas zgięcia grzbietowego stopy. Przy zgięciu stawu kolanowego mięsień dwugłowy uda może przesuwać głowę strzałki do tyłu.

Strzałka, w tym staw piszczelowo-strzałkowy, nie bierze udziału w budowie stawu kolanowego i nie wpływa na jego ruchomość[2].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Na rycinie 388 (s. 592, op. cit.) przebieg włókien więzadła przedniego głowy strzałki zdecydowanie skośny; na rycinie 390 (s. 594, op. cit.) przebieg włókien więzadła tylnego głowy strzałki niemal pionowy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Michał Reicher: Kości goleni • Kość piszczelowa • Koniec bliższy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 557. ISBN 83-200-2110-3.
  2. a b Michał Reicher: Kości goleni • Strzałka • Koniec bliższy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 561. ISBN 83-200-2110-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Michał Reicher: Połączenia kości goleni • Staw piszczelowo-strzałkowy. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 600–1. ISBN 83-200-2110-3.