Sebastian Girtler – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sebastian Girtler

Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1767[1] Kraków
Data i miejsce śmierci	15 sierpnia 1833 Krzeszowice
Profesor nauk medycznych[2]
Specjalność: medycyna sądowa, weterynaria, filozofia
Alma Mater	Szkoła Główna Koronna
Doktorat	1791 – filozofia Uniwersytet Jagielloński
Dziekan
Wydział	Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego
p.o. rektora[3]
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Okres spraw.	1821–1823
Poprzednik	Walenty Litwiński
Następca	Józef Załuski formalnie nieobecnego zastępował: Sebastian Gintler
Rektor
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Okres spraw.	1826–1831
Poprzednik	Józef Załuski
Następca	Alojzy Estreicher

Sebastian Girtler (ur. 18 stycznia 1767 w Krakowie, zm. 15 sierpnia 1833 w Krzeszowicach)^[1] – polski lekarz i filozof, naukowiec, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1826–1831 i prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego w latach 1821–1823 i 1826–1831.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1767 w Krakowie, w 1791 na Szkole Głównej Koronnej uzyskał doktorat z filozofii, a w 1795, na Uniwersytecie w Wiedniu, uzyskał tytuł doktora medycyny.

Od 1798 był wykładowcą w Szkole Głównej Koronnej, wykładał medycynę sądową i weterynarię. Pracował jako lekarz. Był prekursorem położnictwa na ziemiach polskich^[2].

W 1809 w świeżo przyłączonym do Księstwa Warszawskiego Krakowie brał aktywny udział w repolonizacji krakowskiej uczelni i został kierownikiem katedry medycyny sądowej i policji lekarskiej. Dzięki jego staraniom rok później powstała biblioteka Wydziału Lekarskiego UJ.

W latach 1818–1826 Girtler był dziekanem Wydziału Lekarskiego^[1]. W latach 1821–1823 pełnił obowiązki rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego^[3]. W latach 1823–1826 obowiązki rektora pełnił formalnie Józef Załuski, który był zwierzchnikiem wyższego szkolnictwa w całym Wolnym Mieście Krakowie^[1], ale nieobecnego w Krakowie zwykle zastępował Girtler. W 1826 objął już oficjalnie fotel rektora i pełnił funkcję do 1831^[3]. W 1831 wycofał się z życia akademickiego, kończąc również długą karierę wykładowcy.

W latach 1821–1823 oraz 1826–1831 jako rektor UJ był równocześnie prezesem Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.

Od 1831 był dożywotnim senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej. Zmarł w 1833 w Krzeszowicach, pochowano go w kościele farnym w Trzebini, dzieci ufundowały epitafium w kościele św. Anny w Krakowie^[4].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był synem Jana Ewangelisty (1729–1800) i Barbary z Mączeńskich (1742–1818)^[5]. Mąż Franciszki z domu Fuchs (1777–1858), z którą miał pięcioro dzieci, w tym Kazimierza (1804–1887) – jednego z najwybitniejszych pamiętnikarzy XIX wieku i Jakuba (1825–1887) – profesora i dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego^[6]. Był bliskim przyjacielem i współpracownikiem Hugona Kołłątaja^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Helena Wereszycka Sebastian Girtler (1767–1833) [w:] Polski Słownik Biograficzny tom VIII wyd. 1959−1960
• Lista Pamięci. Sebastian Girtler. uj.edu.pl. [dostęp 2015-07-31]. (pol.).
• Prezesi Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. tnk.krakow.pl. [dostęp 2015-07-31]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Dzieła Sebastiana Girtlera w bibliotece Polona