Reja – Wikipedia, wolna encyklopedia

Reja żaglowca Stavros S Niarchos
Marynarze pracujący na rei
Marynarze sprzątający żagle na żaglowcu Garthsnaid
s/y Zawisza Czarny z bryfokreją na fokmaszcie

Reja (od niem. Rah, Raa lub Rahe)[1] – poziome drzewce na jednostce żaglowej przytwierdzone do masztu, do której przymocowany jest górny lik prostokątnego żagla rejowego. Współcześnie spotykane rzadko, w większości na żaglowcach szkoleniowych (np. STS Dar Młodzieży, STS Pogoria). W miejscu łączenia rei i masztu występuje okucie zwane rakiem, które umożliwia obracanie (brasowanie) rei wokół masztu w celu ustawienia żagla do optymalnej pracy zgodnie z kursem względem wiatru. Reja może być opuszczana lub podnoszona przy pomocy bejwutu.

Żagiel rejowy mocuje się do rei poprzez jaksztag przy pomocy bencli. Po przeciwnej stronie jaksztagu z rei zwisa perta, lina, na której stają marynarze sprzątający ożaglowanie. Dodatkowo czasami wzdłuż rei występuje lajflina, do której można wpiąć pasy bezpieczeństwa. Od noków do pokładu w kierunku rufy biegną brasy służące do obracania rei, natomiast w górę w kierunku masztu reje stabilizuje się topenantami. Podczas sprzątania ożaglowania wybiera się gejtawy przyciągające żagle do rei, a następnie gordingi.

W ożaglowaniu rejowym reje stanowią kolejne piętra żagli, przy czym na większych jednostkach może się zdarzyć, że najniższa reja ostatniego masztu jest pozbawiona własnego żagla, a służy jedynie do rozpinania dolnych rogów żagla piętra drugiego.

Spotyka się do ośmiu pięter rei. Ich nazwy wraz z nazwami żagli są następujące (od topu masztu):

  • 8. topreja (moonraker) – moonsel lub topsel
  • 7. trumselreja – trumsel lub skysel
  • 6. bombramreja – bombramsel lub trumsel
  • 5. bramreja górna – bramsel górny
  • 4. bramreja dolna – bramsel
  • 3. marsreja górna – marsel górny
  • 2. marsreja dolna – marsel
  • 1. reja – fok lub grot.

Rozróżnienie na bramreję górną i dolną oraz marsreję górną i dolną występują jedynie, gdy żaglowiec nosi kolejno dzielony marsel i bramsel.

Niekiedy na jednostkach o ożaglowaniu skośnym spotyka się pojedynczą reję zwaną bryfokreją służącą do podnoszenia bryfoka. Przykładem takiego żaglowca jest szkuner sztakslowy Zawisza Czarny.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jerzy W. Dziewulski: Wiadomości o jachtach żaglowych. Warszawa: Alma-Press, 2008, s. 359-360. ISBN 978-83-7020-358-0.
  • Jacek Czajewski: Manewrowanie dużymi żaglowcami. Warszawa: Alma-Press, 1997, s. 17-36. ISBN 83-7020-235-7.