Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki – organizacja zrzeszająca kluby i miłośników fantastyki, powstała w Warszawie w czerwcu 1981[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

PSMF powstało po rozpadzie Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction. Do czołowych działaczy PSMF należeli: Maciej Makowski, Marek Milewski, Sławomir Pikuła, wieloletnim prezesem był Andrzej Szatkowski.

Stowarzyszenie reprezentowało polski fandom w Europejskim Stowarzyszeniu Science Fiction.

W dniach 15-16 marca 1986 roku w Zielonej Górze odbył się 3 walny zjazd Stowarzyszenia. Wzięli w nim udział delegaci z oddziałów Stowarzyszenia, obserwatorzy z klubów PSMF i zaproszeni goście. Wybrano nowe władze. Prezesem został Andrzej Szatkowski, wiceprezesami Maciej Makowski i Jacek Rodek[2].

Oddziały[edytuj | edytuj kod]

Zrzeszało – jako oddziały wojewódzkie – kluby miłośników fantastyki, częstokroć istniejące wcześniej:

  • Warmiński Oddział "Stalker" w Olsztynie powstał w 1984 roku z połączenia dwóch klubów działających przy klubie studenckim "Docent" i obserwatorium astronomicznym. Inicjatorem powstania klubu Stalker był Wojtek Sedeńko. W latach 1985–1988 klub organizował imprezę dla fanów Stalcon[3]. Stalcon'85 odbył się w dniach 24–27 października 1985 roku. Oprócz pokazu filmów odbyło się spotkanie z Markiem Baranieckim i przedstawicielami redakcji pisma Fantastyka[4]. W dniach 4–7 września 1986 roku Stalcon 86 został zorganizowany w ośrodku wypoczynkowym PGR w Szyprach. W 1987 roku Wojtek Sedeńko utworzył niezależny od PSMF Warmiński Klub Fantastyki. Po tym jak przeszła do niego część działaczy klub przestał istnieć w 1988 roku[5].
  • Warszawski Klub "SFERA",
  • Oddział zielonogórski, Zielonogórski oddział PSMF we współpracy z Zaodrzańskimi Zakładami Przemysłu Metalowego „ZASTAL” zorganizował w dniach 12–14 września Bachanalia Fantastyczne. Oprócz pokazu filmów przygotowano konkurs wiedzy o literaturze SF, spotkania z pisarzami: Markiem Baranieckim, Markiem Oramusem i Maciejem Parowskim[6].
  • Oddział lubelski,
  • Klub PSMF w Pruszkowie „Sfinks”,
  • Klub PSMF w Staszowie,
  • Klub PSMF w Żyrardowie,
  • Klub PSMF w Opolu „Eden”,
  • Klub PSMF w Ostrołęce, W latach 80. XX wieku działał w Ostrołęce klub PSMF Avallon. W dniach 23–24 listopada 1986 klub zorganizował Dni Fantastyki. W pokazach filmowych wzięło udział około 300 osób. Podczas spotkania prezentowano gry komputerowe, wystawę prac graficznych członka klubu Radosława Jurkiewicza, zorganizowano giełdę książek SF i konkurs wiedzy o fantastyce[7].
  • Klub PSMF w Bydgoszczy „Maskon”,
  • Klub PSMF w Świnoujściu „Wąż Morski”. W latach 1984–1987 styczniu organizował Ogólnopolski Przegląd Filmów Fantastycznych. W 1986 roku przegląd odbył się w dniach 23–26 stycznia. W ramach imprez towarzyszących odbyło się spotkanie z Markiem Oramusem i przedstawicielami redakcji Fantastyki oraz pokaz gier komputerowych[8] W 1987 roku odbył on się w dniach 15–18 stycznia. Podczas imprezy odbyło się spotkanie z Bolesławem Hołdysem i Maciejem Parowskim[9].
  • Klub PSMF w Kielcach „Nadir”, Klub przystąpił do PSMF w grudniu 1985 roku[10]
  • Klub PSMF „Colaps” w Gdyni. W dniach 5–6 grudnia 1986 zorganizował on wspólnie ze Stoczniowym Klubem Fantastyki „SF-2001” Nordicon'86 jako konwent klubów północnej Polski. W imprezie zorganizowanej w Wieżycy wzięło udział około 190 osób. Oprócz pokazu filmów działało studio przegraniowe w którym nagrywano dla klubów filmy, konkurs wiedzy o filmie i literaturze fantastycznej oraz spotkanie w sprawie organizacji Polconu'87[11]

Po rozpadzie PSMF kluby podjęły działalność jako organizacje niezależne.

Oficjalnie w 1985 r. liczyło 1500 członków.

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

PSMF ustanowiło jedną z pierwszych polskich nagród literackich w dziedzinie fantastyki – Złotą Sepulkę, która była przyznawana w latach 1983-1986. Po raz ostatni za rok 1986 podczas Falkconu'87, który odbył się w dniach 7–10 maja 1987 w Chańczy koło Staszowa[12].

PSMF ustanowiło również, przyznawaną do dnia dzisiejszego, Nagrodę im. Janusza A. Zajdla.

Stowarzyszenie ustanowiło Fundusz im. Stefana Grabińskiego, z którego finansowano zapomogi i stypendia dla autorów fantastyki oraz który ułatwiał debiuty młodym twórcom.

Imprezy[edytuj | edytuj kod]

Stowarzyszenie zorganizowało konwent "Polcon" (niemający nic wspólnego z późniejszymi "Polconami") w ramach Dni Fantastyki w Dzierżoniowie w 1983. W dniach 10–12 października 1985 roku odbył się kolejny Polcon w Błażejewku. Oprócz pokazów filmów odbyło się spotkanie z Poulem Andersonem, a warszawski klub przygotował wystawę grafik[4]. Polcon 1987 został zorganizowany w dniach 10–13 czerwca w Warszawie. Większość imprez zorganizowano w klubie Stodoła[13].

Prezes PSMF, Andrzej Szatkowski w latach 1984-1989 prowadził Redakcję Fantastyki w Studenckiej Oficynie Wydawniczej "ALMA-PRESS". Pod patronatem PSMF redakcja wydała kilkanaście pozycji książkowych science-fiction i fantasy.

Czasopisma[edytuj | edytuj kod]

Wydawało dwa periodyki:

  • SFera – magazyn ukazujący się nieregularnie w latach 1984-1988.
  • Feniks – kwartalnik literacko-krytyczny ukazujący się w latach 1985-1986

Wydało następujące pozycje książkowe:

  • Sposób na wszechświat (zbiór opowiadań) PSMF, ŚKF, 1982
  • Grzegorz DrukarczykReguła baśniowego mroku PSMF, "Alma-Press", 1986

Klub Twórców PSMF[edytuj | edytuj kod]

Klub powstał podczas zjazdu założycielskiego w Golejowie koło Staszowa, który odbył się w dniach 9–12 maja 1985 roku. Prezesem został wybrany Rafał A. Ziemkiewicz, a wiceprezesem Krzysztof Kochański. Klub powstał z inicjatywy Andrzeja Szatkowskiego. Decyzję o przyjęciu do klubu na okres kandydacki podejmowała Komisja Kwalifikacyjna w składzie: Robert Azembski, Jarosław Grzędowicz i Katarzyna Urbanowicz. Celem klubu była promocja twórczości członków klubu poprzez promocję ich twórczości w kraju i zagranicą. Rozwojowui członków słuzyły organizowane warsztay i seminaria. Klub miał swoją siedzibę w Warszawie na ul. Barcelońskiej[14]. W 1987 roku klub ogłosił konkurs Short Stories na niepublikowane opowiadanie o objętości maksymalnie 2 strony maszynopisu[15].

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki przestało istnieć ok. 1989.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Została zarejestrowana w Urzędzie Administracyjnym m. st. Warszawy 15 czerwca 1981 r pod nr 1047
  2. Zjazd PSMF, „Fantastyka” (7), 1986, s. 61.
  3. Klub Fantastyki "Stalker", [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2023-01-20].
  4. a b Wśród "fanów', „Fantastyka” (1), 1986, s. 65.
  5. Stalcom 86, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59.
  6. P.Z. M., Bachanalia Fantastyczne -II, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59.
  7. Mak, Ostrołęckie Dni fantastyki, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64.
  8. Trzeci ogólnopolski Przegląd filmów Fantastycznych, „Fantastyka” (4), 1986, s. 64.
  9. P.M.Z., Świnoujście po raz czwarty, „Fantastyka” (4), 1987, s. 64.
  10. Nowy klub, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64.
  11. Nordicon 68, „Fantastyka” (3), 1987, s. 60.
  12. Folkcon'87, „Fantastyka” (7), 1987, s. 61.
  13. Imprezy, „Fantastyka” (1), 1987, s. 64.
  14. Klub Twórców PSMF, „Fantastyka” (9), 1985, s. 62.
  15. Konkurs na short stories, „fantastyka” (1), 1987, s. 64.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Niewiadowski: Polska fantastyka naukowa: przewodnik: 1945-1985. Warszawa: Iskry, 1987, s. 101-102. ISBN 83-207-0999-7.