Karl Gebhardt – Wikipedia, wolna encyklopedia

Karl Gebhardt
Karl Franz Gebhardt
Ilustracja
SS-Gruppenführer SS-Gruppenführer
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1897
Haag

Data i miejsce śmierci

2 czerwca 1948
więzienie Landsberg

Przebieg służby
Formacja

Schutzstaffel

Stanowiska

osobisty lekarz Heinricha Himmlera

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Krzyż Rycerski Krzyża Zasługi Wojennej z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej I klasy z mieczami (III Rzesza) Krzyż Zasługi Wojennej II klasy z mieczami (III Rzesza) Czarna odznaka za rany (III Rzesza)
[1]

Karl Gebhardt (ur. 23 listopada 1897 w Haag, zm. 2 czerwca 1948 w Landsbergu) – osobisty lekarz Heinricha Himmlera i ostatni prezes niemieckiego Czerwonego Krzyża, zbrodniarz nazistowski, skazany na karę śmierci przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Haag, w bawarskim dystrykcie Mühldorf[3]. W 1919 rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Monachium, a habilitował się w 1935. W 1936 otrzymał posadę profesora nadzwyczajnego w Berlinie i od 1937 kierował katedrą zajmującą się operacjami ortopedycznymi. Gebhardt wstąpił do NSDAP 1 maja 1933 (numer legitymacji partyjnej 1 723 317[4]) oraz do SS (numer ewidencyjny 265 894[4]) w 1935 (osiągnął stopień SS-Gruppenführera), zostając głównym lekarzem sanatorium w Hohenlychen. Początkowo sanatorium to zostało przekształcone z kliniki zajmującej się leczeniem gruźlicy w klinikę ortopedyczną, by ostatecznie (w trakcie II wojny światowej) stać się szpitalem dla Waffen-SS. W 1936 został naczelnym lekarzem igrzysk olimpijskich w Berlinie. Oprócz tego, od 1938, Gebhardt sprawował niezwykle prestiżową funkcję osobistego lekarza Himmlera.

Karl Gebhardt był jednym z niemieckich lekarzy najbardziej uwikłanych w zbrodnicze eksperymenty pseudomedyczne dokonywane na więźniach hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Nie tylko rozkazywał i nadzorował ich wykonywanie, ale i osobiście je przeprowadzał na więźniarkach obozu Ravensbrück (który mieścił się niedaleko Hohenlychen). Jest też bezpośrednio odpowiedzialny za niektóre eksperymenty przeprowadzane w Auschwitz-Birkenau. Nie miały one bardzo często żadnego medycznego uzasadnienia, a skutkiem ich dokonywania była śmierć lub trwałe okaleczenie wielu więźniów. Gebhardt zajmował się zwłaszcza eksperymentami chirurgicznymi[5][6]. W trakcie wojny należał także do sztabu generalnego Waffen-SS i był jednym z najwierniejszych towarzyszy i doradców Himmlera. Na kilka dni przed upadkiem III Rzeszy, po samobójstwie Ernsta Roberta Grawitza, Hitler mianował go prezesem niemieckiego Czerwonego Krzyża.

Po zakończeniu wojny został osądzony przez Amerykański Trybunał Wojskowy w tzw. procesie lekarzy (jeden z 12 procesów norymberskich), wraz z 22 innymi członkami hitlerowskich służb medycznych. Postawiono mu zarzuty zbrodni wojennych i przeciw ludzkości (w szczególności przeprowadzanie wspomnianych wyżej eksperymentów) oraz przynależności do SS, jako organizacji przestępczej. Karl Gebhardt został uznany za winnego wszystkich zarzutów i skazany na karę śmierci 20 sierpnia 1947. Wyrok wykonano przez powieszenie 2 czerwca 1948 w więzieniu Landsberg.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gebhardt, Karl Franz - TracesOfWar.com [online], tracesofwar.com [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  2. Karol Grünberg, SS - czarna gwardia Hitlera. Książka i Wiedza 1984, s.418.
  3. Dr Karl Gebhardt. findagrave.com. [dostęp 2018-01-09]. (ang.).
  4. a b Moja dusza. Rozwój, życie i przeżycia. W: Rudolf Höss: Wyznania spod szubienicy autobiografia Rudolfa Hössa komendanta KL Auschwitz spisane w krakowskim więzieniu Montelupich. Kraków: Wydawnictwo Mireki, 2012, s. 278. ISBN 978-83-89533-98-2.
  5. Karl Gebhardt i Josef Mengele. Zbrodniarze w lekarskich fartuchach [online], Radio Gdańsk, 18 lutego 2019 [dostęp 2023-05-20] (pol.).
  6. Eksperymenty w FKL Ravensbrück [online], www.majdanek.com.pl [dostęp 2023-05-20].