Jan Wyrowiński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Wyrowiński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1947
Brusy

Zawód, zajęcie

polityk, inżynier

Alma Mater

Politechnika Gdańska

Stanowisko

poseł na Sejm X, I, II, III i V kadencji (1989–2001, 2005–2007), senator VII i VIII kadencji (2007–2015), wicemarszałek Senatu VIII kadencji (2011–2015), prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (od 2019)

Partia

UD, UW, PO

Dzieci

2

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności
Jan Wyrowiński prowadzący 82. posiedzenie Senatu VIII kadencji (2015)

Jan Alfons Wyrowiński (ur. 27 sierpnia 1947 w Brusach) – polski polityk i inżynier. Poseł na Sejm w latach 1989–2001 i 2005–2007 (X, I, II, III i V kadencji), w latach 2007–2015 senator VII i VIII kadencji, w latach 2011–2015 wicemarszałek Senatu VIII kadencji, od 2019 prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1965 do 1971 należał do Zrzeszenia Studentów Polskich. Ukończył w 1971 studia w dziedzinie automatyki przemysłowej na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej. Od tego samego roku był pracownikiem naukowym Resortowego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Automatyki Chemoautomatyka w Toruniu. Od lat 70. działacz Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu (przez pewien czas kierował jego sekcją turystyczną)[1]. W latach 80. był działaczem jawnej, a następnie podziemnej „Solidarności” i redaktorem regionalnej prasy niezależnej. W czasie stanu wojennego był internowany w Potulicach i Strzebielinku. Organizował lokalny Komitet Obrony Więzionych za Przekonania, pełniąc w nim w latach 1985–1990 funkcję wiceprezesa.

W latach 1989–2001 sprawował mandat posła na Sejm X, I, II i III kadencji, kolejno z ramienia Komitetu Obywatelskiego, Unii Demokratycznej i Unii Wolności[2][3][4][5]. W 2001 nie uzyskał ponownie mandatu (UW nie osiągnęła progu wyborczego).

W latach 1991–1999 był przewodniczącym UD i UW w Toruniu. Objął też stanowisko przewodniczącego rady Fundacji Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Kobiet. Od 2002 do 2005 był stałym ekspertem sejmowej Komisji Skarbu Państwa.

W 2002 wstąpił do Platformy Obywatelskiej i z ramienia komitetu Obywatele Torunia startował na urząd prezydenta miasta Torunia. Zajął drugie miejsce z wynikiem 49% poparcia, przegrywając w drugiej turze z Michałem Zaleskim. W wyniku wyborów parlamentarnych w 2005, z listy PO, ponownie został wybrany na posła z okręgu toruńskiego[6]. 13 stycznia 2006 objął funkcję rzecznika w gabinecie cieni PO odpowiedzialnego za skarb państwa. Był przewodniczącym PO w Toruniu.

Objął funkcję prezesa oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Toruniu, w latach 1994–1998 był prezesem zarządu głównego ZKP w Gdańsku[7].

W wyborach parlamentarnych w 2007 uzyskał mandat senatorski, otrzymując 112 966 głosów[8]. W wyborach w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, w okręgu nr 11 dostał 47 641 głosów[9]. 9 listopada 2011 został wicemarszałkiem Senatu VIII kadencji[10]. W 2015 nie kandydował w kolejnych wyborach parlamentarnych. W październiku 2016 wystąpił z PO, doszło do tego po postawieniu przez partię postulatu likwidacji Instytutu Pamięci Narodowej[11].

30 listopada 2019 został wybrany na prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego[7].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W 2023 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[12].

W 2001 uhonorowany został odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, a w 2009 nadawanym przez marszałka województwa kujawsko-pomorskiego medalem „Unitas Durat Cuiaviano-Pomeraniensis”[13][14]. W 2011 uhonorowany został Krzyżem Wolności i Solidarności[15]. Otrzymał odznakę honorową „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych”; został powołany w skład Rady do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michał Białkowski: Oaza na Mostowej. KIK w Toruniu (1957–2007). Toruń-Gdańsk: Oficyna Wydawnicza Finna, 2008.
  2. Strona sejmowa posła X kadencji. [dostęp 2021-01-18].
  3. Strona sejmowa posła I kadencji. [dostęp 2021-01-18].
  4. Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2021-01-18].
  5. Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2021-01-18].
  6. Strona sejmowa posła V kadencji. [dostęp 2021-01-18].
  7. a b Kaszubi wybrali w Gdańsku: Jan Wyrowiński nowym prezesem ZKP. gdansk.pl, 30 listopada 2019. [dostęp 2019-12-01].
  8. Biogram na stronie Senatu (VII kadencja). [dostęp 2021-01-18].
  9. Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-08-18].
  10. Biogram na stronie Senatu (VIII kadencja). [dostęp 2021-01-18].
  11. Wyrowiński odchodzi z PO. „Jestem zbulwersowany”. interia.pl, 3 października 2016. [dostęp 2016-10-03].
  12. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 lipca 2023 r. nr rej. 345/2023 o nadaniu orderów (M.P. z 2023 r. poz. 986).
  13. Warto pamiętać o Solidarności. kujawsko-pomorskie.pl. [dostęp 2015-08-18].
  14. O senatorze. wyrowinski.pl. [dostęp 2015-08-18].
  15. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 grudnia 2011 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2012 r. poz. 414).
  16. Rada do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych. kombatanci.gov.pl. [dostęp 2023-11-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]