French
DeutschIrena Adamowicz – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 11 maja 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 12 sierpnia 1973 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | pedagożka |
| Stanowisko | działaczka harcerska |
| Odznaczenia | |
   | |
_01.jpg)
Irena Adamowicz (ur. 28 kwietnia?/11 maja 1910 w Petersburgu, zm. 12 sierpnia 1973 w Warszawie) – polska pedagożka, harcerka, jedna z naczelnych Związku Harcerstwa Polskiego oraz sprawiedliwa wśród Narodów Świata
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką inżyniera technologa Henryka i lekarki Stanisławy z Piekarskich[1]. Maturę zdała w Gimnazjum Żeńskim im. Cecylii Plater-Zyberkówny w roku 1927[1]. W latach 1928–1934 studiowała na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w czerwcu 1934 uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie pedagogiki ze specjalnością psychologii wychowawczej[1]. W latach 1934–1935 uzupełniała studia na Studium pracy społeczno-oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej i jednocześnie uczyła przedmiotów pedagogicznych w Seminarium dla wychowawczyń przedszkoli w Warszawie[1]. W latach 1928–1934 pracowała jako kierowniczka świetlic dla dzieci i młodzieży a następnie w latach 1935–1941 jako opiekunka przyzakładowa, instruktorka szkolenia matek i kierowniczka działu wychowawczego w Domu Boduena w Warszawie[1]. Przed II wojną światową była związana z żydowską organizacją Haszomer Hacair, działała w żeńskich władzach ZHP.
Podczas okupacji hitlerowskiej, od 1941 do 1944 była lustratorką domów dziecka i młodzieży Wydziału Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego Zarządu miasta stołecznego Warszawy[1]. Jako wizytator domów dziecka lub w przebraniu niemieckiej zakonnicy wielokrotnie przedostawała się do gett żydowskich m.in. w Wilnie, Kownie, Szawlach i Białymstoku, wielokrotnie do getta warszawskiego. Członek Armii Krajowej, była łączniczką między ŻOB a AK[2]. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim jako sanitariuszka[3].
Po 1945 pracowała w Polskim Biurze Repatriacyjnym we Frankfurcie jako tłumaczka, następnie wizytator domów dziecka, a później pracowała w Bibliotece Narodowej.
Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera E-IX-3-8-2)[4].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Krzyż Zasługi (11 lipca 1955)[5]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[6]
- Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1985)[7]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Życie i działalność Ireny Adamowicz przedstawiła Larissa Cain w swojej książce „Irena Adamowicz. Sprawiedliwa wśród Narodów Świata”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Irena Adamowicz - Memoriał Generał Marii Wittek [dostęp 8.08.2023].
- ↑ Tadeusz Władysław Świątek, Rafał Chwiszczuk, Od Sawy do Kamy czyli kobiecy ruch społecznikowski, Wydawca Fundacja Cultus, Warszawa 2011, s. 30.
- ↑ Larissa Cain, Irena Adamowicz. Sprawiedliwa wśród Narodów Świata, wyd. W Drodze, Poznań 2011, ISBN 978-83-7033-754-4. s. 128.
- ↑ Irena Adamowicz. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2018-03-04].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Adamowicz Irena – Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. [dostęp 2011-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-12)].