Fieofan Parchomienko – Wikipedia, wolna encyklopedia

Fieofan Parchomienko

Феофан Пархоменко

generał lejtnant
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1893 Jekatierinowka
Data i miejsce śmierci	7 czerwca 1962 Saratów
Przebieg służby
Lata służby	1914-1917 1918-1926 1927-1931 1931-1938 1939-1954
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Armia Czerwona
Stanowiska	d-ca 9 Armii, z-ca d-cy 24, 70 i 43 Armii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna domowa w Rosji II wojna światowa
Odznaczenia

Fieofan Agapowicz Parchomienko (ros. Феофан Агапович Пархоменко) (ur. 12 grudnia^?/24 grudnia 1893 w Jekatierinowce, zm. 7 czerwca 1962 w Saratowie) – radziecki wojskowy, generał lejtnant.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się we wsi Jekatierinowka (gubernia stawropolska) w rodzinie chłopskiej.

We wrześniu 1914 roku został powołany do armii rosyjskiej. Walczył na Froncie kaukaskim, początkowo jako szeregowy, a następnie podoficer. W 1916 roku ukończył szkołę chorążych. W grudniu 1917 roku został zdemobilizowany w stopniu chorążego.

W styczniu 1918 roku zorganizował oddział samoobrony z mieszkańców wsi Jekatierinowka i sąsiednich wsi. W lipcu 1918 roku oddział ten wcielony został do Armii Czerwonej – 1 Dońsko-Stawropolskiej Brygady, został wtedy zastępcą dowódcy tej brygady. W jej składzie wziął udział w walkach w rejonie Cerycyna. Od października 1918 roku służył w 21 Dońsko-Stawropolskim pułku kawalerii (4 Dywizja Kawalerii, 1 Armii Konnej) początkowo jako dowódca dywizjonu, pomocnika dowódcy i dowódcy pułku. W tym czasie brał udział w walkach na Froncie Południowym przeciwko wojską gen. Denikina, a następnie na Froncie Południowo-Zachodnim w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej w maju 1921 roku został skierowany do Wyższej Szkoły Kawalerii, którą ukończył w wrześniu 1924 roku. Następnie powrócił do 4 Dywizji Kawalerii, gdzie został dowódcą 19 pułku kawalerii, a potem przeszedł w grudniu 1925 roku na stanowisko dowódcy 9 pułku kawalerii (2 Dywizja Kawalerii), który stacjonował w Zasławiu. W lipcu 1926 roku został przeniesiony do rezerwy. Został wtedy komendantem okręgu milicji w Szepetówce^[1].

W lutym 1927 roku ponownie powołany do wojska, został dowódcą 87 Zabajkalskiego pułku kawalerii w składzie Dalekowschodniej Samodzielnej Brygady Kawalerii, stacjonującym w mieście Spassk-Dalnij. Jako dowódca pułku wziął udział w walkach z wojskami chińskimi o Kolej Wschodniochińską. W 1929 roku ukończył kurs doskonalący dowódców, a w 1930 roku wyższy akademicki kurs dowódców przy Akademii Wojskowej im. Frunzego.

W czerwcu 1931 roku został aresztowany i wydalony z wojska, a w dniu 2 lipca 1931 roku skazany na 3 lata więzienia za niezastosowanie się do zarządzenia Rewolucyjnej Rady Wojskowej ZSRR i okręgu o szczególnym starannym przechowywaniu broni. Jednak już w październiku 1931 roku objęła go amnestia^[1]. Powrócił wtedy do wojska będąc w dyspozycji Zarządu Kadr Armii Czerwonej i oddelegowaniem do Samodzielnej Armii Dalekiego Wschodu. W marcu 1932 roku został mianowany dowódcą 74 pułku kawalerii (15 Dywizja Kawalerii), a w lipcu 1936 roku został pomocnikiem dowódcy, a następnie p.o. dowódcy 22 Dywizji Kawalerii w Chada-Bułak (Kraj Zabajkalski).

21 października 1938 roku został aresztowany przez NKWD i przebywał w więzieniu jako „wróg narodu”. Zwolniony z wojska 3 listopada 1938^[2].W dniu 7 grudniu 1939 roku został uniewinniony i zrehabilitowany, a w marcu 1940 roku^[2] został pomocnikiem dowódcy 4 Dywizji Kawalerii, a marcu 1941 roku dowódcą 210 Dywizji Zmotoryzowanej (20 Korpus Zmechanizowany) w składzie Zachodniego Specjalnego Okręgu Wojskowego.

Po ataku Niemiec na ZSRR dalej dowodził 210 Dywizją Zmotoryzowaną, wzięła ona udział w walkach w rejonie Mińska, następnie w w rejonie Smoleńska i w obronie linii rzek Soż, Sudost’ i Desna.

W dniu 1 września 1941 roku został dowódcą 60 Dywizji Kawalerii wchodzącej w skład 57 Armii Północnokaukaskiego OW.W dniu 16 grudnia 1941 roku został dowódcą Samodzielnego Korpusu Kawalerii (od 14 stycznia 1942 roku 1 Korpusu Kawalerii). Na czele tego korpusu wziął udział w obronie miasta Izium, a następnie w operacji barwienkowsko-łozowskie i wyzwoleniu miasta Barwinkowe.

W czerwcu 1942 roku został zastępca dowódcy 38 Armii (Front Południowo-Zachodni), a w lipcu 1942 roku dowódcą 5 Korpusu Kawalerii, na czele którego walczył w obronie Donbasu i linii rzeki Don.

W okresie do 14 lipca do 7 sierpnia 1942 roku był dowódcą 9 Armii, a następnie zastępcą dowódcy 24 Armii i na tym stanowisku uczestniczył w bitwie stalingradzkiej.

W marcu 1943 roku mianowany dowódcą 18 Korpusu Kawalerii (Front Dalekowschodni), a po jego rozwiązaniu w styczniu 1944 roku został dowódcą 125 Korpusu Strzeleckiego.

We wrześniu 1944 roku został zastępcą dowódcy 70 Armii i na tym stanowisku wziął udział w operacji wschodniopruskiej, pomorskiej i berlińskiej.

Po zakończeniu wojny w Europie pozostał na stanowisku zastępcy dowódcy 70 Armii, a od października 1945 roku w dyspozycji kadr Ludowego Komisariatu Obrony ZSRR. W styczniu 1946 roku został zastępca dowódcy 43 Armii (Północna Grupa Wojsk). W sierpniu 1946 roku zwolniony ze stanowiska i był w dyspozycji wydziału kadr wojsk lądowych i w lutym 1947 roku został komisarzem wojskowym obwodu saratowskiego i pełnił tę funkcję do lipca 1954 roku, gdy przeniesiony został do rezerwy.

Po przeniesieniu do rezerwy mieszkał w Saratowie, gdzie zmarł i pochowany został na cmentarzu woskriesieńskim w Saratowie.

Awanse[edytuj | edytuj kod]

• pułkownik (Полковник) (17.02.1936 rozkaz nr 0736)^[3]
• kombrig (Комбриг) (31.03.1940)
• generał major (Генерал-майор) (07.08.1941 rozkaz nr 1939)
• generał lejtnant (Генерал-лейтенант) (19.04.1945 rozkaz nr 803).

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

• Order Lenina (dwukrotnie - 21.02.1945^[4], 29.05.1945^[5])
• Order Czerwonego Sztandaru (pięciokrotnie – 1923^[3], 13.02.1930^[3], 01.04.1943^[6], 3.11.1944^[4], 24.06.1948^[4])
• Order Kutuzowa II st. (23.07.1944^[7])
• Order Czerwonej Gwiazdy (16.08.1936^[8])
• Medal „Za obronę Kaukazu” (08.10.1944^[9])
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”^[4]
• Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”^[10]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Praca zbiorowa: Великая Отечественная Командармы. Военный биографический словарь. Moskwa: Издательство Кучково поле, 2005, s. 168-169. ISBN 5-86090-113-5. (ros.).
• Владимир Спартакович Мильбах: Политические репрессии командно-начальствующего состава 1937–1938 Забайкальский Военный округ и 57-й особый стрелковый корпус. Sankt Petersburg: Издательство С.-Петербургского университета, 2014, s. 295, 360. ISBN 978-5-288-05508-9. (ros.).
• Денис Юрьевич Соловьёв: Командиры дивизий Красной Армии 1921-1941 гг. Военный биографический справочник. T. 24. ЛитРес: cамиздат, 2019, s. 13-14. ISBN 978-5-532-08872-6. (ros.).