Spoorlijn 25

Spoorlijn 25
Brussel-Noord - Antwerpen-Luchtbal
Spoorlijn 25 op de kaart
Totale lengte47,6 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorBelgische Staat
Geopend
Brussel Groendreef - Mechelen: 5 mei 1835
Mechelen - Antwerpen C.: 3 mei 1836
Antwerpen C. - Antwerpen-Luchtbal: 25 maart 2007
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerd1935
Aantal sporen2
Baanvaksnelheid160 km/u
Treindienst doorNMBS
Traject
ddSHI2gldSHI2g+lrdSHI2gr lijn 0 van Brussel-Zuid
vSHI2+ldSHI2glrdSHI2g+rexv-STR straatspoor vanaf lijn 96 opgebroken
dvSHI2+ldSHI2grdSHI2glvSHI2+rexdBHF 0,0 Brussel-Groendreef
dvBHF-LvBHF-MvBHF-RexdSTR 0,0 Brussel-Noord
dvÜSTvSTRvSTRexdSTR
udSTRqdBRÜCKE1rvSTRvSTRdBRÜCKE1lexdSTR
dveABZgl+l-STRevKRZevKRZexdABZgr
v-STRvÜSTldSTRvÜSTrexdSTR
v-STRvSTR-SHI2gldSHI2g+lrvSHI2gr-STRexdSTR
v-STRvSTR-SHI2g+ldSHI2glrvSHI2g+r-STRexdSTR
v-STRvÜSTrdSTRvÜSTlexdSTR
dvSTRvSTRvSTR-STRlxdKRZ lijn 50 naar Gent-St-Pieters
dABZq+rvKRZodSTRrvSTRexv-STR Y Josaphat
lijn 161 van Namen
vSTRvSTR-SHI2+lvSHI2grexv-STR lijn 27D naar Schaarbeek-Vorming
vSTR-eABZg+levKRZevKRZexdSTRqexdSTRr
dABZgldBRÜCKE1rvSTRdSTRdBRÜCKE1lSTRq lijn 161/1 naar Y Zennebrug vanaf 1952
edABZgledKRZluedKRZmuedKRZmuedKRZmuedKRZruexSTRq lijn 161/1 naar Y Zennebrug tot 1952
dSTRvSTRvSTRdABZg+ldABZq+ld lijn 28 van Brussel-Zuid
mdKRZlumdKRZmumdKRZmumdKRZmumdKRZmumdKRZmumdKRZrud
dSKRZ-AludSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-Arud R21
dSTRvÜSTldSTRvÜSTvSTR-
vBHF-LdBHF-MvBHF-RvSTRd 2,4 Schaarbeek
v-SHI2g+rvSTRvSTRvSTR-
vÜSTlvÜSTrvSTR
dSTRvÜSTdSTRvSTR
vÜSTrvÜSTlvSTR
vSTRvSTR-DSTvSTR Schaarbeek-Vorming
dvSTRvSTRvSHI2gldSHI2+r Y Albertbrug
dvSTR-ABZgrovSTRvÜSTordSTR lijn 36 naar Luik-Guillemins spoor B
ddKRZludKRZmudKRZmudKRZrudSHI2r+lvSHI2gr lijn 36N naar Leuven
dvKRZudABZgrvSTRvSTR lijn 36 naar Luik-Guillemins spoor A
v-STRvSHI2g+l-vSTRvDST-STR Schaarbeek-Vorming
v-STRdSTRdSHI2+ldSHI2grxled-KRZ2+4oedSTR+c3dSTR lijn 27E naar Schaarbeek-Vorming
v-STR2dKRZc3ovDSTedKRZc1oedABZg+4dSTR Schaarbeek-Vorming
STRc1dKRZ2+4o-vSHI2g+rdSTRevÜSTl lijn 27F van Schaarbeek-Vorming
dKRZludKRZmudKRZrudSTRrevSTR lijn 25N naar Mechelen-Nekkerspoel
veABZg+lo-STRedABZgrdevSTR lijn 26B opgebroken
vKRZuxdABZqrexdSTRqexdABZqredABZgr lijn 26 naar Halle
dSTRrvSHI2l-dSTR lijn 27 naar Antwerpen-Centraal
dKRZuSTRqdSTRr lijn 26A naar Y Haren noord
deDST 7,0 Haren-Noord
dSTR+GRZq grens Brussel - Vlaams-Brabant
dBHF 7,3 Buda
dSKRZ-Au R0
vSTR+r-STR lijn 27 van Brussel-Noord
vÜSTr
vBHF 9,4 Vilvoorde
vÜSTl
vBHF 13,6 Eppegem
vABZgr-STR Y Weerde, lijn 27B naar Antwerpen-Zuid
vBHF 15,9 Weerde
vSKRZ-Ao A1E19
vSTR+GRZq grens Vlaams-Brabant - Antwerpen
vÜWBl
dABZq+rvABZg+r-STRd Y Abeelstraat, lijn 25N van Y Albertbrug
dSTRveHST-STRd 19,5 Mechelen-Kanaal
dSTRvSTRdSTR+l lijn 53 van Schellebelle
vSTRvÜST
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKE Kanaal Leuven-Dijle
dSHI2+ldSHI2r+ldSHI2r+lvSHI2gr-STRd
dBHF-LvBHF-MvBHF-Rd 20,4 Mechelen
dSTRvSTRvÜSTd
dKRZodKRZodSTRrvSTRd lijn 53A naar Muizen
dKRZodKRZodSTRqvSTRr-STRd lijn 53 naar Leuven
dSHI2lvSHI2+rv-SHI2rd
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEd Dijle
eSPLa+r + v-SHI2l
vSHI2+r- + vSTR
+
lijn 27B van Y Weerde
exdDSTvSTRdSTR Mechelen-Goederen
exdSTRdSKRZ-AodSKRZ-AodSKRZ-Ao N15
exdSTRledKRZoedKRZoedKRZoexdKBSTeqd industrielijn keerdok opgebroken
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEd Dijle
vBHF-LvBHF-R- 22,0 Mechelen-Nekkerspoel
dSHI2g+ldSHI2glrdSHI2g+rd
vSTRevSHI2gl-
edSHI2gled-KRZ2+4oedKRZc3oexdSTR 23,8 Y Vrouwvliet
dSTRedKRZc1oedKRZ2+4o-exdSHI2g+r
dSHI2gld-KRZ2+4odKRZc3oexdSTRl lijn 27B naar Antwerpen-Zuid opgebroken
edABZgrdKRZc1odKRZ2+4o-dSHI2+r lijn 278 naar St-Katelijne-Waver Fort opg.
dSKRZ-AludSKRZ-AmudSKRZ-AmudSKRZ-Aru R6
vSTRvSHI2g+l- Y Otterbeek
dSTRvÜWBrd
v-SHI2g+rvSTR- Y Sint-Katelijne-Waver
vBHF 26,5 Sint-Katelijne-Waver
veABZgr-STR Strategische spoorlijn Sint-Katelijne-Waver - Lier
vWBRÜCKE1 Nete
vBHF 28,9 Duffel
evKRZ strategische spoorlijn Boom - Stabroek
vABZgr-STR Y Duffel
lijn 13/1 naar Y Lint
vABZg+r-STR lijn 13 van Lier
vÜSTrxl
vBHF 33,8 Kontich-Lint
vÜST
vSTR-eABZgl lijn 61 naar Aalst opgebroken
vBHF 36,2 Hove
vSTRr-STR lijn 27 naar Antwerpen-Centraal
deABZg+l lijn 61 van Aalst opgebroken
dtSTRa Tunnel van Mortsel 252 m
dtSKRZ-A N10 tram
dtBHF 38,1 Mortsel-Oude-God
dtSTRe
dSKRZ-Au R11
dekABZg2
deKRZu+xk12exkABZq+34 lijn 27A, Bundel Rhodesië - Hoboken-Kapelstraat opg.
dekABZg+1
dBHF 39,7 Mortsel-Deurnesteenweg
vSTR+r-STR lijn 27 van Brussel-Noord
vÜST Y Stadion
vABZg+r-STR Y N-Groenenhoek lijn 27/2 van Y Z-Groenenhoek
vSKRZ-Ao R1
dSTR+rvSTRd lijn 27A van Hoboken-Kapelstraat
dSTRvSTR+l-vKRZod lijn 59 van Gent-Sint-Pieters
vSTRvSHI2+ldKRZod lijn 59/1 van Y West Berchem
vÜSTu+lvÜSTu+lvSTR-
vBHF-LdBHF-MvBHF-Rd 41,8 Antwerpen-Berchem
vSHI2g+l-dSHI2g+ldSHI2gr+ldSHI2grd Y Oost Berchem
dSTRv-SHI2grvSTRd
dBRÜCKE1rdSTRvÜSTdBRÜCKE1ludSTRq tram
dSTRrdSTRvÜSTorvSTR- lijn 27A naar Bundel Rhodesië
vSTRr-STRtvSTRa Y Noord Berchem lijn 27/1 naar Y Antwerpen-Oost
v-STRtvSTR noord-zuidverbinding 1200m
vSTR+r-STRtvSTR lijn 12 van Lage Zwaluwe
vÜSTtvÜSTl Y Arendstraat
vKBHFetdKBHFetdBHF 43,8 Antwerpen-Centraal
(level +1, -1, -2)
dmtKRZt tram
dmtKRZ tram
dmtKRZt tram
dmtKRZ tram
dSTR+rtdSTRe lijn 12 van Antwerpen-Centraal
dSTR+rvSTRd lijn 27A van Y Liersesteenweg
dWBRÜCKEadWBRÜCKEadWBRÜCKEad Spoorbrug
Albertkanaal
ehdKRZeehdKRZeehdKRZed lijn 220, Merksem - Y Noorderlaan opgebroken
udSTRqdBHF-LvBHF-RudSTRqd 47,6 Antwerpen-Luchtbal
tram
vSTRvSTR- lijn 27A naar Bundel Rhodesië
vSTR lijn 12 naar Lage Zwaluwe
v-STR HSL 4 naar Schiphol

Spoorlijn 25 is een Belgische spoorlijn, die de twee grootste steden van het land, Brussel en Antwerpen, met elkaar verbindt.

Het deel tussen Brussel en Mechelen was de allereerste spoorweg in België. Op 5 mei 1835 vertrokken drie treinen met 900 passagiers vanuit het toenmalige station Brussel-Groendreef naar het station Mechelen. De treinen werden getrokken door de Britse locomotieven "De Pijl", "De Olifant" en "Stephenson" (genoemd naar de leverancier, Robert Stephenson uit Newcastle). Het traject werd afgelegd in 45 tot 55 minuten. Het was de eerste door stoom aangedreven publieke spoorlijn op het Europese vasteland. Publieke spoorlijnen met paardentractie bestonden reeds tussen Saint-Étienne en Lyon en tussen Roanne en Andrézieux.[1] Het volgde een traject buiten de stadswallen van Brussel, Vilvoorde en Mechelen, om het betalen van tolgeld te vermijden.

Mechelen werd aangeduid als het centrum van het nieuw te bouwen spoorwegennet: treinen zouden van hieruit in alle windrichtingen kunnen vertrekken. Zuidwaarts naar Brussel en Frankrijk, noordwaarts naar Antwerpen (en de haven), westwaarts naar Oostende (via Dendermonde, Gent en Brugge) en oostwaarts naar Leuven, Luik en Verviers.

Bijna een jaar later, op 3 mei 1836, kon de trein vanuit Mechelen verder rijden tot in Antwerpen, tot het toenmalige station Borgerhout, waar nu het Centraal Station staat. Op 26 september 1841 werd de lijn in de andere richting 1 km verlengd tot aan het huidige station Brussel-Noord.

Tussen Berchem en Mortsel, net voor spoorlijn 27 wegdraait van spoorlijn 25

In het Interbellum werd de tweesporige lijn tussen Brussel en Antwerpen geëlektrificeerd. Tegelijkertijd werd de lijn tot 4 sporen uitgebreid. De oorspronkelijke lijn behield het nummer 25, de naastliggende lijn kreeg nummer 27. In de omgeving van Mechelen werd het spoor verhoogd en tussen Hove en Berchem werd het spoor in een uitgraving gelegd. Net voorbij Hove werden de nieuwe sporen (van spoorlijn 27) omgeleid. Door deze maatregelen werd spoorlijn 25 een expresslijn, dit wil zeggen kruisingsvrij tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal.

Exact 100 jaar na de eerste treinrit, op 5 mei 1935, reed de eerste elektrische trein (type 1935), met Koning Leopold III aan boord, op deze lijn onder 3000 volt. Hij haalde een snelheid van 120 km/u en legde het traject af in 31 minuten, met halte in Mechelen.

Op 25 maart 2007 werd de noord-zuidverbinding onder Antwerpen officieel geopend. Dit traject maakt vanaf dan ook deel uit van spoorlijn 25, die verlengd is tot station Antwerpen-Luchtbal, waar de lijn aansluit op HSL 4 en spoorlijn 12.

Spoorlijn 25 is dubbelsporig uitgevoerd met signalisatie om op tegenspoor te rijden. Er rijden enkel passagierstreinen op deze lijn. Het goederenvervoer rijdt over spoorlijn 27, die over bijna de hele lengte parallel loopt met lijn 25. Wisselen kan in Antwerpen, Kontich, Mechelen, Vilvoorde en Brussel. De maximumsnelheid bedraagt 160 km/u.

Alle stations zijn voorzien van een hoog perron. Dit dateert uit de tijd van de eerste elektrische treinstellen, die nog geen uitstaptrede hadden om op een laag perron te kunnen uitstappen. Sinds 29 juni 2013 is het loket van het station Mortsel-Oude God gesloten, het is vervangen door een ticketautomaat. Ook de loketten van het station Duffel zijn sinds 1 juli 2015 dicht.

Treindiensten

[bewerken | brontekst bewerken]

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC, L-, Piekuurtreinen. Daarnaast wordt de route gebruikt door internationale diensten van Eurostar.

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 05 Intercity (NMBS) Charleroi-CentraalBrussel-ZuidAntwerpen-CentraalAntwerpen-Luchtbal Rijdt alleen op werkdagen.
IC 07 Intercity (NMBS) Charleroi-CentraalBrussel-ZuidAntwerpen-CentraalEssen Rijdt alleen op werkdagen.
IC 08 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalMechelenBrussels Airport-ZaventemHasselt
IC 11 Intercity (NMBS) BincheLa Louvière-CentrumBrussel-ZuidSchaarbeek [ – MechelenTurnhout ] Rijdt in het weekend tussen Binche en Schaarbeek.
IC 15 Intercity (NMBS) Antwerpen-CentraalNoorderkempen
IC 22 Intercity (NMBS) Brussel-ZuidMechelenAntwerpen-Centraal
IC 31 Intercity (NMBS) [ Charleroi-Centraal – ] Brussel-ZuidMechelenAntwerpen-Centraal In het weekend vanaf Charleroi-Centraal.
Eurostar 9100 Eurostar (Eurostar) Amsterdam CentraalRotterdam CentraalBrussel-ZuidLille-EuropeLondon St Pancras International Lille-Europe wordt onregelmatig bediend. Calais-Fréthun, Ashford, Ebbsfleet worden niet bediend in 2020-2023 (minstens).
9200 IC 35 Intercity direct, Beneluxtrein (NS International) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalBredaNoorderkempenAntwerpen-CentraalMechelenBrussels Airport-ZaventemBrussel-NoordBrussel-CentraalBrussel-Zuid Via HSL, tussen Schiphol en Rotterdam is bij een reis binnen Nederland een toeslag verschuldigd.
Eurostar 9300 Eurostar (Eurostar) Amsterdam CentraalSchiphol AirportRotterdam CentraalAntwerpen-CentraalBrussel-ZuidParis-Nord Diverse ritten alleen tussen Amsterdam en Brussel
P 7255/8265 Piekuurtrein (NMBS) NoorderkempenAntwerpen-Centraal Rijdt alleen op werkdagen.
P 7720/8720 Piekuurtrein (NMBS) Jemeppe-sur-SambreCharleroi-CentraalBrussel-ZuidSchaarbeek Rijdt alleen op werkdagen.
P 8220 Piekuurtrein (NMBS) [ Hamont – ] / [ EssenAntwerpen-Centraal – ] LeuvenHeverlee Een trein op zondagavond.

Gewestelijk Expresnet

[bewerken | brontekst bewerken]

Op het traject rijdt het Gewestelijk Expresnet de volgende routes:

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
S 1 S-trein Brussel (NMBS) Charleroi-Centraal – /NijvelBrussel-ZuidMechelenAntwerpen-Centraal Op zondag een deel Brussel-Noord - Nijvel en een deel Brussel-Zuid - Antwerpen-Centraal.
Tijdens de week eerste en laatste ritten van/naar Charleroi-Centraal.
S 32 2350 S-trein Antwerpen (NMBS) PuursAntwerpen-CentraalEssen Rijdt alleen op werkdagen.
S 32 2550 S-trein Antwerpen (NMBS) PuursAntwerpen-CentraalEssenRoosendaal

Aansluitingen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Brussel-Noord
Spoorlijn 0 tussen Brussel-Noord en Brussel-Zuid
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Spoorlijn 36 tussen Brussel-Noord en Luik-Guillemins
Spoorlijn 36N tussen Brussel-Noord en Leuven
Spoorlijn 50 Brussel-Noord en Gent-Sint-Pieters
Spoorlijn 161/2 tussen Brussel-Noord en Y Josaphat
Schaarbeek
Spoorlijn 26 tussen Schaarbeek en Halle
Spoorlijn 26A tussen Schaarbeek en Y Haren noord
Spoorlijn 26B tussen Schaarbeek en Y Haren noord
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Spoorlijn 27D tussen Brussel-Noord en Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27E in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27F in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 36 tussen Brussel-Noord en Luik-Guillemins
Spoorlijn 25N tussen Y Albertbrug en Y Abeelstraat
Spoorlijn 36N tussen Brussel-Noord en Leuven
Spoorlijn 161 tussen Schaarbeek en Namen
Vilvoorde
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Y Abeelstraat
Spoorlijn 25N tussen Y Albertbrug en Mechelen-Nekkerspoel
Mechelen-Nekkerspoel
Spoorlijn 25N tussen Y Albertbrug en Mechelen-Nekkerspoel
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Spoorlijn 27B tussen Y Weerde en Antwerpen-Zuid
Y Vrouwvliet
Spoorlijn 27B tussen Y Weerde en Antwerpen-Zuid
Kontich-Lint
Spoorlijn 13 tussen Kontich-Lint en Lier
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Hove
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Mortsel-Oude-God
Spoorlijn 27A tussen Hoboken-Kapelstraat en Bundel Rhodesië
Spoorlijn 61 tussen Mortsel/Kontich en Aalst
Antwerpen-Berchem
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Spoorlijn 59/1 tussen Antwerpen-Centraal en Y West Berchem
Antwerpen-Luchtbal
HSL 4 tussen Schiphol en Antwerpen-Luchtbal
Spoorlijn 12 tussen Antwerpen en Lage Zwaluwe