French
DeutschJacques du Clercq
Jacques du Clercq (Rijsel, 1420 – Arras, 21 september 1501) was een kroniekschrijver in het graafschap Artesië in de Bourgondische periode.
Leven[bewerken | brontekst bewerken]
De weinige biografische gegevens die van hem bekend zijn, komen hoofdzakelijk uit zijn kroniek. Zijn gelijknamige vader was een licentiaat in de rechten die raadsheer van de Bourgondische hertogen was en advocaat in Rijsels-Vlaanderen. De jonge Jacques trouwde in 1446 met een dochter van een Rijselse patriciër, Baudouin de la Lacherie. Ze verhuisden naar Arras en betrokken er het Maison de la Monnaie. Hij leek zich schildknaap te noemen en heer van Beauvoir in de Ternois.
Werk[bewerken | brontekst bewerken]
De kroniek van Du Clercq bestrijkt de jaren 1448-1467, overeenstemmend met het einde van de regeerperiode van Filips de Goede, voor wie hij grote bewondering toonde. Tussen de "grote geschiedenis" door verweefde de auteur lokale Artesische gebeurtenissen, vooral criminaliteit. In het vierde van de vijf boeken beschreef hij de Vauderie d'Arras. Daarmee is hij de voornaamste bron over het eerste grote heksenproces in de Bourgondische Nederlanden.
Voor het schrijven putte Du Clercq uit de kroniek van de benedictijner monnik Jean Chartier († 1464) uit de abdij van Saint-Denis. Doordat hij op een minder verheven niveau werkte dan hofchroniqueurs als Jean Froissart, Philippe de Commynes, Enguerrand de Monstrelet, Olivier de la Marche en Georges Chastelain, biedt hij een ander perspectief, eerder vanuit de waarden van de stedelijke burgerklasse. Zijn kroniek was een van de bronnen van Johan Huizinga's Herfsttij der Middeleeuwen. Het voornaamste manuscript is een 16e-eeuwse kopie uit de abdij van Sint-Vaast bij Atrecht (thans bewaard in de Médiathèque municipale).
Uitgaven en vertalingen[bewerken | brontekst bewerken]
- Mémoires de J. Du Clerq sur le règne de Philippe le Bon, duc de Bourgogne, ed. Reiffenberg, Bruxelles, Lacrosse, 1835-1836, 4 dln.
- Jacques du Clercq, Mémoires d'un magistrat d'Arras, 1448–1467, 2006. ISBN 9782849092231 (hertaling in modern Frans)
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Franck Mercier, "À distance du Prince. L'ambivalence des rapports à la violence et aux normes judiciaires dans la Chronique de Jacques Du Clercq (XVe siècle)" in: Valeurs et justice. Écarts et proximités entre société et monde judiciaire du Moyen Âge au XVIIIe siècle, 2011, p. 103-116. DOI:10.4000/books.pur.123357
- Jean Devaux, "Les chroniqueurs bourguignons et la Guerre du Bien public" in: 'Quant l'ung amy pour l'autre veille'. Mélanges de moyen français offerts à Claude Thiry, ed. Tania Van Hemelryck en Maria Colombo Timelli, 2008, p. 313-322. ISBN 9782503522838
- Franck Mercier, La vauderie d'Arras. Une chasse aux sorcières à l'automne du Moyen Âge, 2006. DOI:10.4000/books.pur.21474
- Éric Bousmar, "Les emprunts de Jacques du Clercq à Jean Chartier. Note sur l'historiographie franco-bourguignonne au 15e siècle" in: Serta Devota in memoriam Guillelmi Lourdaux, vol. 2, 1995, p. 115-148. ISBN 9789061866923
- Gabriele Barner, Jacques du Clercq und seine Mémoires. Ein Sittengemälde des 15. Jahrhunderts, doctoraal proefschrift, Düsseldorf, 1989
- Jean Stengers, "Sur trois chroniqueurs. Note sur les rapports entre Monstrelet, Jacques du Clercq et Jean de Wavrin" in: Annales de Bourgogne, 1946, p. 122-130
- Jean Stecher, "Duclercq (Jacques)" in: Biographie Nationale, vol. 6, 1878, kol. 234-236
- E. Dupont, "Jacques du Clercq" in: Bulletin de la Société de l'histoire de la France, 1857, p. 104-107
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
- F. baron De Reiffenberg. Mémoires de Jacques du Clercq sur le règne de Philippe-le-Bon, duc de Bourgogne. 1835, (sec. éd.) 1, 18-19.
- Constant Serrure, L'histoire de la littérature flamande et française dans le comté de Flandre, jusqu'à la fin du règne de la Maison de Bourgogne, en 1482. [1]