آوار چوبی درشت - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آوار چوبی درشت در جنگل بیاوویسکا، لهستان

آوار چوبی درشت (انگلیسی: Coarse woody debris)، یا زیستگاه چوبی درشت به درختان خشکیده افتاده و بقایای شاخه‌های بزرگ روی زمین در جنگل‌ها[۱] و در رودخانه‌ها یا تالاب‌ها اشاره دارد.[۲] یک درخت ایستاده مرده - که به‌عنوان گیر شناخته می‌شود - بسیاری از عملکردهای مشابه آوار چوبی درشت را انجام می‌دهد. حداقل اندازه مورد نیاز برای تعریف آوار چوبی به‌عنوان درشت بر اساس نویسنده متفاوت است و از قطر ۲.۵ تا ۲۰ سانتی‌متر متغیر است.[۳]

از دهه ۱۹۷۰، مدیران جنگل‌ها در سرتاسر جهان[by whom?] تشویق شدند تا اجازه دهند درختان مرده و بقایای چوبی در جنگل‌ها باقی بمانند، مواد مغذی به دام افتاده در چوب را بازیافت کنند و غذا و زیستگاه را برای طیف وسیعی از موجودات فراهم کنند و در نتیجه تنوع زیستی را بهبود بخشند. مقدار آوار چوبی درشت[by whom?] معیار مهمی برای ارزیابی و احیای جنگل‌های خزان‌پذیر معتدل است.[۱] آوار چوبی درشت نیز در تالاب‌ها، به‌ویژه در دلتاهایی که زباله‌های چوبی انباشته می‌شوند، مهم است.[۲]

منبع‌ها[ویرایش]

لارو سوسک هیوهیو مصرف کننده آوار چوبی درشت، نیوزیلند

آوار چوبی درشت از مرگ و میر طبیعی درختان، بیماری‌ها و حشرات و همچنین رویدادهای فاجعه‌بار مانند آتش‌سوزی، طوفان و سیل به دست می‌آیند.[نیازمند منبع]

جنگل‌های باستانی یا جنگل کهن‌رشد، با درختان مرده و بقایای چوبی که برای تغذیه پوشش گیاهی جدید افتاده‌اند، جنگل‌های ایدئال را از نظر بازیافت و بازسازی تشکیل می‌دهند. در جنگل‌های معتدل سالم، چوب مرده سی درصد از کل زیست‌توده چوبی را تشکیل می‌دهد.

در مطالعات اخیر بریتانیایی، چوب‌هایی که برای الوار مدیریت می‌شوند، بین یک سوم تا یک هفتم کمتر از چوب‌های مدیریت نشده که برای سال‌ها دست‌نخورده مانده بودند، وجود داشت، در حالی که در جنگل‌هایی که اخیراً کف‌بری داشته‌اند، مقدار آوار چوبی درشت تقریباً صفر بود.[نیازمند منبع]

در جنگل‌های صنوبر داگلاس قدیمی در شمال غربی اقیانوس آرام آمریکای شمالی، غلظت آوار چوبی درشت ​​از ۷۲ تن در هکتار در مناطق خشک‌تر تا ۱۷۴ تن در هکتار در مناطق مرطوب یافت شد.[۴] میانگین غلظت آوار چوبی درشت ​​در جنگل‌های بومی استرالیا (Forests of Australia) از ۱۹ تن در هکتار تا ۱۳۴ تن در هکتار، بسته به نوع جنگل است.[۵]

فواید[ویرایش]

چرخه مواد مغذی[ویرایش]

جوانه‌زدن قارچ از کنده درخت، آلمان

آوار چوبی درشت و تجزیه متعاقب آن مواد مغذی ضروری مانند، کربن، نیتروژن، پتاسیم و فسفر را برای موجودات زنده بازیافت می‌کند. قارچ‌های گندروی و جانوران پوده‌خوار مانند باکتری‌ها و حشرات مستقیماً چوب مرده را مصرف می‌کنند و با تبدیل آن‌ها به اشکال دیگر مواد آلی که ممکن است توسط موجودات دیگر مصرف شود، مواد مغذی آزاد می‌کنند. با این حال آوار چوبی درشت خود در مواد مغذی مهم فیزیولوژیکی بسیار کمیاب است. برای برآوردن نیازهای تغذیه‌ای مصرف کنندگان، آوار چوبی درشت باید ابتدا از نظر تغذیه‌ای با حمل و نقل مواد مغذی از خارج از آوار چوبی درشت غنی شود.[۶][۷] بنابراین آوار چوبی درشت بازیگر مهمی است که به چرخه مواد مغذی خاک کمک می‌کند. آوار چوبی درشت، در حالی که به خودی خود غنی از نیتروژن نیست، نیتروژن را با عمل به‌عنوان میزبان برای باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن زنده آزاد غیرهمزیست به بوم‌سازگان کمک می‌کند.[۸]

مطالعات علمی نشان می‌دهد که آوار چوبی درشت می‌توانند نقش مهمی در ترسیب کربن بیولوژیکی (Biosequestration) داشته باشند. درختان با استفاده از فتوسنتز کربن اتمسفر را در چوب خود ذخیره می‌کنند. هنگامی که درختان می‌میرند، قارچ‌ها و سایر گندروی‌ها مقداری از کربن را از آوار چوبی درشت به خاک منتقل می‌کنند. این جداسازی می‌تواند صدها سال در جنگل‌های قدیمی ادامه یابد.[۹][۱۰]

زیستگاه[ویرایش]

سمندر کاجستان، یک گونه سمندر مرتبط با آوار چوبی درشت در غرب آمریکای شمالی

آوارهای چوبی درشت با فراهم کردن غذا و زیستگاه های کوچک برای بسیاری از گونه‌ها، به حفظ تنوع زیستی بوم‌سازگان جنگلی کمک می‌کند. تا چهل درصد از کل جانوران جنگل به آوار چوبی درشت وابسته است. مطالعات در غرب آمریکای شمالی نشان داد که تنها پنج درصد از درختان زنده از نظر حجمی از سلول‌های زنده تشکیل شده‌اند، در حالی که در چوب‌های مرده حجم آن به چهل درصد می‌رسد، عمدتاً قارچ‌ها و باکتری‌ها.[۱۱] ارگانیسم‌های استعماری که بر روی بقایای کامبیوم (Cambium) و درون‌چوب درختان مرده زندگی می‌کنند به تجزیه و جذب شکارچیانی که آنها را شکار می‌کنند کمک می‌کنند و بنابراین زنجیره سوخت‌وساز زیست توده را ادامه می‌دهند.[نیازمند منبع]

فهرست موجودات وابسته به آوار چوبی درشت برای زیستگاه یا به‌عنوان منبع غذایی شامل، باکتری‌ها، قارچ‌ها، گلسنگ‌ها، خزه‌ها و سایر گیاهان است و در قلمرو جانوران، بی‌مهرگانی مانند موریانه‌ها، مورچه‌ها، سوسک‌ها و حلزون‌ها،[۱۲] دوزیستان مانند سمندرها،[۱۳] خزندگانی مانند کلمره و همچنین پرندگان و پستانداران کوچک می‌باشد. یک سوم پرندگان جنگلی در حفره‌های تنه درختان مرده زندگی می‌کنند. دارکوب‌ها، چرخ‌ریسک‌ها، جوجه‌ها (Chickadee) و جغدها همه در درختان مرده زندگی می‌کنند و در پشت بقایای چوبی پناه می‌گیرند.[نیازمند منبع]

برخی از گیاهان از آوار چوبی درشت به‌عنوان زیستگاه استفاده می‌کنند. خزه‌ها و گلسنگ‌ها ممکن است کنده‌ها را بپوشانند، در حالی که سرخس‌ها و درختان ممکن است در بالای کنده‌ها دوباره تولید شوند. قطعات بزرگ آوار چوبی درشت که چنین زیستگاهی را برای گیاهان، درختچه‌ها و درختان فراهم می‌کنند، کنده‌های دایه نامیده می‌شوند.[۸] آوار چوبی درشت همچنین می‌تواند از گیاهان جوان در برابر آسیب گیاه‌خواری با عمل به‌عنوان مانعی برای حیوانات در حال جستجو محافظت کند. تداوم آوار چوبی درشت می‌تواند موجودات زنده را در طول یک اختلال بزرگ در بوم‌سازگان مانند آتش‌سوزی یا قطع درختان پناه دهد.

رودخانه‌ها و تالاب‌ها[ویرایش]

آوار افتاده و درختان در نهرها با تغییر جریان آب و رسوب، پناهگاهی برای ماهی‌ها، دوزیستان و پستانداران فراهم می‌کنند.[۱۴][۱۵] لاک‌پشت‌های بسیاری از گونه‌ها نیز ممکن است از آوار چوبی درشت برای گرم کردن استفاده کنند.[۱۶] لاک‌پشت‌های مشک (Sternotherus) ممکن است تخم‌های خود را زیر کنده‌های نزدیک تالاب‌ها بگذارند.[۱۷]

خاک[ویرایش]

آوار چوبی درشت، به‌ویژه در شیب‌ها، با کند کردن حرکت مواد آلی و خاک معدنی به سمت پایین شیب، خاک را تثبیت می‌کند. برگ‌ها و سایر آوارها در پشت آوار چوبی درشت جمع می‌شوند و امکان تجزیه را فراهم می‌کنند. نفوذ بارش نیز بهبود یافته است. در طول هوای خشک، آوار چوبی درشت تبخیر رطوبت خاک را کند می‌کند و ریززیستگاه‌های مرطوب را برای جاندارهای رطوبت‌خواه فراهم می‌کند.[۸]

آتش‌سوزی[ویرایش]

آوارهای چوبی درشت ممکن است به شدت آتش‌سوزی کمک کنند.

در جنگل‌های مستعد آتش‌سوزی، آوارهای چوبی درشت می‌تواند سوخت قابل توجهی در طول آتش‌سوزی باشد. مقادیر زیاد سوخت می‌تواند منجر به افزایش شدت و اندازه آتش‌سوزی شود. آوار چوبی درشت ممکن است برای کاهش سطح سوخت مدیریت شود، به‌ویژه در جنگل هایی که طرد آتش منجر به تجمع سوخت شده است. کاهش آوار چوبی درشت برای ایمنی در برابر آتش باید با حفظ آوار چوبی درشت برای زیستگاه و مزایای دیگر متعادل شود. آوار چوبی درشت توسط مدیران آتش‌نشانی به‌عنوان سوخت ۱۰۰۰ ساعته طبقه‌بندی می‌شود و به‌میزان زمان مورد نیاز برای واکنش سطح رطوبت در چوب به محیط اطراف اشاره دارد.

نمونه‌های منطقه‌ای[ویرایش]

مگس کاج، بلژیک

در گلن افریک (Glen Affric)، اسکاتلند، گروه درختان برای زندگی دریافتند که سوسک قارچ سیاه‌پوست (Bolitothorus reticulatus) وابسته به یک قارچ خاص (Fomes fomentarius) است که خود فقط روی توس مرده رشد می‌کند. یکی دیگر از حشرات، مگس کاج (Blera fallax)، برای تولید مثل نیاز به پوسیدگی کاج اسکاتلندی دارد.[۱۱]

در جنگل برگ‌ریز معتدله شرق آمریکای شمالی، آوارهای چوبی درشت زیستگاهی برای سمندر تا سرخس فراهم می‌کنند. شاخص مهمی برای ارزیابی و احیای این نوع جنگل است.[۱]

در مناطق جنب‌مدارگان خاصی مانند استرالیا که آتش‌سوزی در بوته‌ها (Bushfires) خطر بزرگی را تشکیل می‌دهد، میزان آوار چوبی درشت که در حالت ایستاده یا خوابیده باقی می‌ماند، بر اساس مواردی که ممکن است در مسیر پیشگیری منطقی از آتش‌سوزی ایمن در نظر گرفته شود، تعیین می‌شود. با این حال، هنگامی که آتش‌سوزی رخ می‌دهد، بی‌مهرگان در داخل یا زیر درختان مرده پناه می‌گیرند.[نیازمند منبع]

در کانادا، خرس‌ها به دنبال کنده‌های درختان مرده می‌گردند تا آن‌ها را پاره کنند و به دنبال مورچه‌ها و سوسک‌ها بگردند و از آن‌ها تغذیه کنند، واقعیتی که مقامات را تشویق کرده است تا مقدار کافی آوارهای چوبی درشت را برای این اهداف ذخیره کنند. در آمریکای شمالی نیز، آوار چوبی درشت اغلب به‌عنوان مانع برای جلوگیری از سرشاخه‌خواری گوزن و واپیتی به درختان جوان استفاده می‌شود.[نیازمند منبع]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Keddy, P.A.; Drummond, C.G. (1996). "Ecological properties for the evaluation, management, and restoration of temperate deciduous forest ecosystems". Ecological Applications. 6 (3): 748–762. doi:10.2307/2269480. JSTOR 2269480.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p, p. 225-227.
  3. Lofroth, Eric (1998), "The dead wood cycle", in Voller, J.; Harrison, S. (eds.), Conservation biology principles for forested landscapes, Vancouver, B.C.: UBC Press, pp. 185–214, archived from the original on 2008-05-01, retrieved 2007-12-06
  4. Spies, Thomas A.; Franklin, Jerry F.; Thomas, Ted B. (December 1988). "Coarse Woody Debris in Douglas-Fir Forests of Western Oregon and Washington". Ecology. 69 (6): 1689–1702. doi:10.2307/1941147. JSTOR 1941147.
  5. Woldendorp, G.; Keenan, R. J. (2005). "Coarse woody debris in Australian forest ecosystems: A review". Austral Ecology. 30 (8): 834–843. doi:10.1111/j.1442-9993.2005.01526.x.
  6. Filipiak, Michał; Weiner, January (2014-12-23). "How to Make a Beetle Out of Wood: Multi-Elemental Stoichiometry of Wood Decay, Xylophagy and Fungivory". PLOS ONE. 9 (12): e115104. Bibcode:2014PLoSO...9k5104F. doi:10.1371/journal.pone.0115104. ISSN 1932-6203. PMC 4275229. PMID 25536334.
  7. Filipiak, Michał; Sobczyk, Łukasz; Weiner, January (2016-04-09). "Fungal Transformation of Tree Stumps into a Suitable Resource for Xylophagous Beetles via Changes in Elemental Ratios". Insects (به انگلیسی). 7 (2): 13. doi:10.3390/insects7020013. PMC 4931425.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ Stevens, Victoria (1997), The ecological role of coarse woody debris: an overview of the ecological importance of CWD in B.C. forests (PDF), Working Paper 30/1997, Victoria, B.C.: Research Branch, B.C. Ministry of Forests
  9. Barford, CC; Wofsy, SC; Goulden, ML; Munger, JW; Pyle, EH; Urbanski, SP; Hutyra, L; Saleska, SR; Fitzjarrald, D; Moore, K (23 November 2001). "Factors Controlling Long- and Short-Term Sequestration of Atmospheric CO2 in a Mid-latitude Forest". Science. 294 (5547): 1688–1691. Bibcode:2001Sci...294.1688B. doi:10.1126/science.1062962. PMID 11721047. S2CID 20420952.
  10. Luyssaert, Sebastiaan; -Detlef Schulze, E.; Börner, Annett; Knohl, Alexander; Hessenmöller, Dominik; Law, Beverly E.; Ciais, Philippe; Grace, John (11 September 2008). "Old-growth forests as global carbon sinks". Nature. 455 (7210): 213–215. Bibcode:2008Natur.455..213L. doi:10.1038/nature07276. PMID 18784722. S2CID 4424430.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Puplett, Dan. "Ecological Features of the Caledonian Forest - Dead Wood". Trees For Life. Archived from the original on 2014-03-01. Retrieved 2011-01-26.
  12. Kappes, H. (2005). "Influence Of Coarse Woody Debris On The Gastropod Community Of A Managed Calcareous Beech Forest In Western Europe". Journal of Molluscan Studies. 71 (2): 85–91. doi:10.1093/mollus/eyi011.
  13. Butts, Sally R.; McComb, William C. (January 2000). "Associations of Forest-Floor Vertebrates with Coarse Woody Debris in Managed Forests of Western Oregon". The Journal of Wildlife Management. 64 (1): 95–104. doi:10.2307/3802978. JSTOR 3802978.
  14. Bilby, R. E.; Ward, J. (1991). "Characteristics and function of large woody debris in streams draining old-growth, clear-cut, and 2nd-growth forests in southwestern Washington". Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 48 (12): 2499–508. doi:10.1139/f91-291. S2CID 67789816.
  15. Crook, D. A.; Robertson, A. I. (1999). "Relationships between riverine fish and woody debris: implications for lowland rivers". Marine and Freshwater Research. 50 (8): 941–53. doi:10.1071/mf99072.
  16. Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. Figure 8.15.
  17. Ernst, C.H., R.W. Barbour, and J.E. Lovich. 1994. Turtles of the United States and Canada. Smithsonian Institution, Washington. p. 146.