Migel Dias-Kanel — Vikipediya

Migel Mario Dias-Kanel Bermudes
isp. Miguel Mario Díaz-Canel Bermúdez
Kuba Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi
19 aprel 2021 – h.h
Əvvəlki	Raul Kastro
Kuba Respublikasının Prezidenti
10 oktyabr 2019 – h.h
Əvvəlki	vəzifə təsis edilib
Dövlət Şurasının sədri
19 aprel 2018 – 10 oktyabr 2019
Əvvəlki	Raul Kastro
Sonrakı	Esteban Lazo Ernandes
Nazirlər Şurasının sədri
19 aprel 2018 – 21 dekabr 2019
Əvvəlki	Raul Kastro
Sonrakı	vəzifə ləğv edilib
Dövlət Şurası sədrinin birinci müavini
24 fevral 2013 – 19 aprel 2018
Əvvəlki	Xose Ramon Maçado Ventura
Sonrakı	Salvador Valdes Mesa
Ali Təhsil Naziri
8 may 2009 – 21 mart 2012
Əvvəlki	Xuan Vela Valdes
Sonrakı	Rodolfo Alarkon Ortis
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Miguel Mario Díaz-Canel Bermúdez
Doğum tarixi	20 aprel 1960 (63 yaş)
Doğum yeri	Plasetas, Kuba
Partiya	Kuba Kommunist Partiyası
Fəaliyyəti	mühəndis, mühazirəçi, siyasətçi
Həyat yoldaşı	Marta Vilyanueva Lis Kuesta Perasa
Uşağı	2
Dini	ateizm
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Migel Mario Dias-Kanel Bermudes (isp. Miguel Mario Díaz-Canel Bermúdez; 20 aprel 1960^[1], Plasetas^[d], Vilya-Klara əyaləti^[d]) — 2019-cu ildən etibarən Kuba Prezidenti, 2021-ci ildən etibarən isə Kommunist Partiyasının birinci katibi vəzifəsini icra edən Kuba siyasətçisi.

Daha öncə 2018–2019-cu illərdə Kuba Dövlət Şurasının Prezidenti, 2013-cü ildən 2018-ci ilədək isə birinci vitse-prezident olmuşdur. 2003-cü ildən Kommunist Partiyası Siyasi Bürosunun üzvüdür və 2009-cu ildən Ali Təhsil Naziri vəzifəsində çalışmışdır. 2012-ci ildə Nazirlər Şurasının sədr müavini vəzifəsinə yüksəldi. Bir il sonra, 24 fevral 2013-cü ildə Dövlət Şurasının birinci vitse-prezidenti seçildi. O, 18 aprel 2018-ci ildə Raul Kastrodan sonra Dövlət Şurası və Nazirlər Şurası Prezidentliyinə namizəd olaraq seçildi və Milli Məclisin onun namizədliyinə səs verməsinin ertəsi gün and içdi. Postundakı iki sələfi qan qardaşları olub.

Dias-Kanel 1976-cı ildə Osvaldo Dortikosdan bəri Kastro ailəsi üzvü olmayan ilk prezidentdir və 1959-cu ildə Xose Miro Kardonadan bu yana Kastro olmayan ilk hökumətin lideridir. Fidel Kastronun qardaşı Raul Kastronun yerinə Kuba Kommunist Partiyasının birinci katibi postuna 19 aprel 2021-ci il tarixində təyin olundu və Kubada Kastro dövrünü sona çatdırdı.^[2]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dias-Kanel 20 aprel 1960-cı ildə Vilya-Klara əyalətini Plasetas şəhərində məktəb müəllimi Aida Bermudes və Santa-Klara şəhərində zavod işçisi Migel Dias-Kanelin ailəsində anadan olmuşdur. Atası ispan mənşəlidir, ulu babası Ramon Dias-Kanel 19-cu əsrin sonlarında Kastropoldan Havanaya köçdü.^[3]

1982-ci ildə Las Vilyas Mərkəzi Universitetini elektronika mühəndisi olaraq bitirdi və Kuba İnqilabçı Silahlı Qüvvələrinə qoşuldu. 1985-ci ilin aprel ayından başlayaraq ali təhsil müəssisəsində mühəndislikdən dərs demişdir. 1987-ci ildə Vilya-Klara Gənc Kommunist Liqasının birinci katibi olaraq Nikaraquada beynəlxalq missiyanı tamamladı.^[4]

Dias-Kanelin birinci həyat yoldaşı Martadan iki övladı var. Hal-hazırda ikinci həyat yoldaşı Lis Kuesta ilə birlikdə yaşayır.^[5]

Dias-Kanel 23 mart 2021-ci ildə "Kubada Davamlı İnkişaf üçün Elmə və Yeniliyə əsaslanan Hökumət İdarəetmə Sistemi" adlı tezisi müdafiə edərək texniki elmlər namizədi alimlik dərəcəsi aldı.^[6]

Siyasi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1993-cü ildə Dias-Kanel Kuba Kommunist Partiyası ilə işə başladı və bir il sonra Vilya-Klara Əyaləti Partiya Komitəsinin birinci katibi seçildi. Bu vəzifədə populyarlıq qazandı və bu müddət ərzində əyalətin bir çoxlarının homoseksuallığa biganə qaldığı bir zamanda LGBT hüquqlarını müdafiə etdi. 2003-cü ildə Holquin əyalətində eyni vəzifəyə seçildi. Elə həmin il Kuba Kommunist Partiyası Siyasi Bürosunun üzvü oldu.^[7]

Dias-Kanel 2009-cu ilin may ayında Ali Təhsil Naziri təyin edildi və 22 mart 2012-ci ilədə Nazirlər Kabinetinin sədr müavini vəzifəsinə təyin olundu. 2013-cü ildə Dövlət Şurasının birinci vitse-prezidenti təyin olundu.^[8]

Prezident fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dias-Kanel Dövlət Şurasının birinci vitse-prezidenti olaraq, Raul Kastronun müavini olaraq vəzifəsini icra etdi. 2018-ci ildə Kuba Kommunist Partiyasının birinci katibi və Kuba İnqilabçı Silahlı Qüvvələrinin baş komandanı vəzifəsini qoruyub saxlasa da, 86 yaşında olan Kastro prezidentlikdən istefa verdi. Dias-Kanel 18 aprel 2018-ci ildə Kastrodan sonra prezidentliyə yeganə namizəd olaraq seçildi. Aprelin 19-da Milli Məclisdə keçirilən səsvermə ilə təsdiqləndi və həmin gün and içdi. Prezident olmamışdan öncə ictimaiyyət tərəfindən az tanınan partiya texnokratı idi. Siyasi mütəxəssislər onun ölkənin sosial quruluşunu qoruyaraq sələflərinin kommunist iqtisadi siyasətlərində ehtiyatlı islahat aparacağını gözləyirdilər. 1959 Kuba inqilabından sonra doğulan ilk və 1976-cı ildən sonra Kastro ailəsinin üzvü olmayan ilk prezidentdir.^[9]

O, andiçmə mərasimindən cəmi iki gün sonra Venesuela Prezidenti Nikolas Maduronu ziyarət etdi. Maduro ilə 2018-ci ilin may ayında dövlət başçısı olaraq ilk rəsmi xarici səfəri zamanı Karakasda görüşdü. Prezident olduqdan sonra ilk çoxmillətli siyasi səfərində 2018-ci ilin noyabr ayında Kubanın bütün Avrasiya müttəfiqlərini ziyarət etdi. Rusiya, Şimali Koreya, Çin, Vyetnam və Laosda diplomatik görüşlər keçirildi. İngiltərə və Fransada qısamüddətli görüşlər ingilis millət vəkilləri və Fransa liderləri ilə görüşləri də əhatə etdi. 2019-cu ilin mart ayında həyat yoldaşı ilə birlikdə adanı ziyarət edən ilk krallıq nümayəndəsi Uels şahzadəsi Çarlzı qəbul etdi.^[10]

Dias-Kanel 2019-cu ilin oktyabr ayında bir sıra konstitusiya islahatlarının konstitusiya referendumunda təsdiqlənməsindən sonra fevral ayında yenidən qurulan postu, Kuba Respublikasının Prezidenti postunu tutdu. Bu ofis Dövlət Şurasının sədri postunu əvəz etdi. Dövlət Şurasının sədri vəzifəsi daha az önəmli vəzifəyə çevrildi. Dias-Kanelin islahatları prezidentlik müddətini iki ardıcıl beş illik müddətlə məhdudlaşdırdı və əlillik, cinsiyyət, cinsi kimlik, irqi və ya cinsi oriyentasiyaya görə ayrı-seçkiliyi qadağan etdi.^[11]

Kuba Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

19 aprel 2021-ci ildə Raul Kastronun istefasından sonra Kuba hakim partiyanın ən ali postu olan Kommunist Partiyasının birinci katibi oldu. 1959-cu il Kuba inqilabından sonra bu vəzifədə Kastro ailəsinin üzvü olmayan ilk şəxs oldu. "BBC News" Dias-Kanelin Kastro ideologiyalarına sadiq olduğunu bildirdi. 2020-ci ildə Kuba iqtisadiyyatı ABŞ-nin davam etdirdiyi embarqo və COVID-19 pandemiyası səbəbindən 11% azaldı.^[12]

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

• "Dr. Antoniu Aqostino Neto" ordeni (2019)^[13]
• Birinci dərəcəli "Azadlıq" ordeni (2018)^[14]
• "Ho Şi Min" ordeni (2018)^[15]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]