Adolf Butenandt — Vikipediya

Adolf Butenandt
Adolf Friedrich Johann Butenandt
Doğum tarixi	24 mart 1903
Doğum yeri	Bremerhaven Almaniya
Vəfat tarixi	18 yanvar 1995 (91 yaşında)
Vəfat yeri	Münhen Almaniya
Vətəndaşlığı	(alm.)
Milliyyəti	Alman
Elm sahələri	Üzvi kimya, Biokimya
İş yerləri	Tübingen Universiteti, Münhen Lüdviq-Maksimilian Universiteti, Humboldt adına Berlin Universiteti, Kayzer Uilhelm Cəmiyyəti[d], Göttingen Universiteti[1], Marburq Universiteti
Təhsili	Göttingen Universiteti
Elmi rəhbəri	Adolf Vindaus
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti, Prussiya Elmlər Akademiyası[d], Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası, Fransa Elmlər Akademiyası, Bavariya Elmlər Akademiyası[d]
Mükafatları	Kimya üzrə "Nobel" mükafatı (1939) Döyüş ləyaqət xaçı (1942)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adolf Friedrich Johann (24 mart 1903^[2][3][…] – 18 yanvar 1995^[2][3][…], Münxen^[1])— Alman biokimyaçısı

Uğurları[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, cinsi hormonlar üzərində işinə görə 1939-cu ildə Lavoslav Ruziçka ilə birlikdə Kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülüb. İkinci Dünya Müharibəsi səbəbindən mükafatını 1949-cu ildə–müharibədən sonra ala bilib.

Təhsili[redaktə | mənbəni redaktə et]

Marbur Universiteti və Göttingen Universitetində təhsil alıb.

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1927-ci ildə Göttingen Universitetində doktorluq dərəcəsi almışdır. Daha sonra bu məktəbdə və Danziq Texniki Universitetində dərs demişdir. 1936-cı ildə Kayzer Vilhelm İnstitutunun, daha sonra Maks Plank İnstitutunun direktoru oldu. 1960-1972-ci illərdə Maks Plank Elmin İnkişafı Assosiasiyasının prezidenti olub.^[4]

Kəşfləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Butenandt qadınlarda cinsi inkişafı və funksiyaları tənzimləyən estron hormonunu, daha sonra isə kişi cinsi hormonlarından biri olan androsteronu və qadınlarda progesteronu müəyyən edə bildi. Bu gün kortizonun genişmiqyaslı istehsalı Butenandtın bu mövzudakı işindən irəli gəlir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

1. ↑ ^{1 2 3} Butenandt , Adolf Friedrich Johann // Annuaire prosopographique : la France savante.
2. ↑ ^{1 2} Adolf Butenandt // Encyclopædia Britannica (ing.).
3. ↑ ^{1 2} Adolf Friedrich Johann Butenandt // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
4. ↑ "Butenandt". 2023-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-28.