Zelandiya - Vikipedi

Zelandiya topoğrafyası

Zelandiya (İngilizce: Zealandia), dünyanın sekizinci kıtası olarak önerilmektedir.[1] Yunan filozof Aristoteles, astronom Batlamyus ve coğrafyacı Eratosthenes'in tarif ettiği hayali kıtaya, kartograflar Latince "güneydeki bilinmeyen toprak" anlamına gelen Terra Australis Incognita adını vermişlerdi.[2] Bilim insanları yer kabuğu çatlakları konusunda yaptıkları çalışmalarla Avustralya'nın doğusunda yeni bir kıtanın varlığını iddia etti ama henüz bu öneri bilim çevrelerince kabul edilmemiştir. Bu ismi ilk olarak Bruce Luyendyk icat ederken, kıta olarak öneren ilk bilim insanı ise Hamish Campbell oldu. Campbell'ın tezi Zelandiya'nın aslında tamamen su altında iken, kıtalar arasındaki çarpışmalar nedeniyle Yeni Zelanda gibi büyük yüzölçümlü kısımlarının su üstüne çıktığı şeklindedir. Son çalışmalar Amerikan Jeoloji Topluluğu dergisinde yayınlanmıştır. Bu çalışmalara göre, Zelandiya coğrafi bir kıtadır (mikro kıta veya kıta parçası değildir) ve yüzde 94'lük su kısmı ile Yeni Zelanda'ya ait Kuzey ve Güney Adaları, Yeni Kaledonya ve diğer adalardan ibaret kara kısmından oluşan yaklaşık 4.9 milyon kilometrekarelik alan kaplar.[3] Dört farklı nedenle Zelandiya ayrı bir kıta olarak düşünülmektedir.[4]

  • yer tabanının okyanus tavanına göre yüksek olması
  • kaya tiplerindeki çeşitlilik
  • okyanus tavanını çevreleyen daha ince yarıklar
  • alanı çevreleyen sınırların mikro kıtadan çok kıtaya işaret etmesi

Bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Zelandiya'da üzerinde yerleşim bulunan bölümler şunlardır :

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Zealandia: Is there an eighth continent under New Zealand?" (İngilizce). bbc.com. 17 Şubat 2017. 28 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017. 
  2. ^ "Crustal structure of Zealandia". 30.09.2023. GNS Scienc. 30 Eylül 2023. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2023. 
  3. ^ "Dünyada 7 değil 8 kıta bulunuyor". ntv.com.tr. 17 Şubat 2017. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017. 
  4. ^ "Coğrafya kitaplarına yeni bir kıta daha eklenebilir: Zelandiya kıtası keşfedildi". tr.sputniknews.com. 16 Şubat 2017. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017.