Yeni Hebridler - Vikipedi

New Hebrides Condominium (İng.) Condominium des Nouvelles-Hébrides(Fra.) Yeni Hebridler Kondominyumu
1906-1980
Bayrak Arma
Başkent	Port Vila
Yaygın dil(ler)	İngilizce, Bislama, Fransızca
Tarihçe
• Kuruluşu 1906 • Kuruluş 1906 • Bağımsızlık 30 Temmuz 1980 • Dağılışı 1980
Para birimi	Yeni Hebridler Frangı
Öncüller Ardıllar Anglo-Fransız Ortak Deniz Komisyonu Vanuatu

Yeni Hebridler veya resmî tam adıyla Yeni Hebridler Kondominyumu, Büyük Okyanus'ta Avustralya'nın kuzeydoğu açıklarında yer alan Yeni Hebridler, Banks Adaları ve Torres Adaları'nın 1906 ile 1980 yılları arasında Büyük Britanya ve Fransa tarafından ortaklaşa yönetildiği (kondominyum) bölgeye verilen isimdir. Söz konusu bölgeler 1980 yılında Vanuatu ismi ile bağımsızlığını elde etmiştir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Adalar, 19. yüzyılın ikinci yarısında Avrupalı güçlerin ilgil alanına girdi. Britanyalı ve Fransız yerleşimciler kopra üretmek için hindistancevizi palmiyesi tarlaları kurdular. Büyük plantasyon şirketleri, yerli nüfusu kontrol altına almak ve onları plantasyonlarda çalışmaya motive etmek için misyonerleri finanse etti. 1887'de Büyük Britanya ve Fransa, Avrupalı yetiştiricilerin ve misyonerlerin çıkarları doğrultusunda adalar üzerinde gevşek bir kontrol uygulama konusunda anlaştılar. Bu amaçla ortak bir deniz komisyonu kuruldu. Ancak 1906'da kondominyumun kurulmasıyla siyasi yönetim iki gücün eline geçti. Takip eden dönemde ithal edilen hastalıklar nedeniyle nüfus azaldı ve plantasyon sahipleri onların yerine Vietnam'dan işçi getirdi.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Espiritu Santo ve Efate adasında büyük ABD askerî üsleri kuruldu. Afroamerikalı askerlerle olan temaslardan ilham alan sömürge karşıtı hareketler daha sonra ortaya çıktı.^[1][2]

4 ve 5 Kasım 1974'te Büyük Britanya ve Fransa, bağımsızlığa hazırlanmak için seçilmiş bir meclis kurmaya karar verdi. Bu meclis ilk kez Nisan 1976'da toplandı. 30 Temmuz 1980'de kondominyum, Vanuatu ismiyle bağımsızlığını elde etti. Bu sürece gelmeden Mayıs-Ağustos 1980 arasında Avrupalı ve Creole yerleşimciler tarafından da desteklenen ve Espiritu Santo'nun bağımsızlığını amaçlayan bir ayrılma girişimi yaşandı. Fransa ve Büyük Britanya ise bu girişime fiilî olarak herhangi bir harekette bulunmadı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Yeni Hebridler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Pandemonium Reigns in New Hebrides 29 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Times-News (Hendersonville, North Carolina) - 10 Mayıs 1973
• A Political Memoir of the Anglo-French Condominium of the New Hebrides 6 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Okyanusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Ülke ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.