XIV. İoannis - Vikipedi

XIV. İoannis, soyismi Kalekas (Yunanca: Grekçe: Ίωάννης ΙΔ' Καλέκας) (y. 1282–1347), 1334 ile 1347 yılları arasında Ortodoks Patriği. Kendisi İsihazm karşıdı ve Gregori Palamas'ın rakibidir. VI. İoannis'e karşı V. İoannis'i destekleyen naipliğin bir üyesi olarak 1341-1347 arası Bizans iç savaşının aktif liderlerindendir.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

İoannis Kalekaswas yaklaşık 1282 yılında Apros, Trakya'da doğdu. Ortalama şartlarda yetiştikten sonra, İoannis evlendi ve bir oğlu ve bir kızı oldu.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Papaz olarak atanmıştır. İoannis, İmparator III. Andronikos'un baş bakanı İoannis Kantakuzinos'un himayesine girmiştir ve sonra megas domestikos, onu imparatorluk sarayına tanıtmıştır. 1334 yılında Patrikliğin Sinodunun direncine karşı İoannis Kantakuzinos, İoannis Kalekas'ı önce Selanik metropoliti ve sonra Isaias'in yerine Konstantinopolis patriği seçilmesine öncülük etti.

Yaklaşık 1337 yılında, İoannis Kalekas'ın patrikliği sırasında, Kariye Manastırı reisi Calabrialı keşiş Barlaam, Aynoroz ziyareti sırasında İsihazm uygulamasını öğrendi. batı Skolastik felsefesi ile yetişmiş Barlaam bunu hemen skandal haline getirdi ve bu uygulamaya ve bunun destekçisi Gregori Palamas'a karşı bir kampanya başlattı. Tartışma 1342 yılına kadar büyüdü, o yıl Gregori Palamas'ın destekçisi İmparator III. Andronikos Beşinci Konstantinopolis Konsili'ni topladı. İoannis Kalekas, Barlaam'ın destekleyicisi olmasına rağmen, onun kınanmasına karşı koymadı; kınanmasından sonra Barlaam, Konstantinopolis'i daimi olarak terk etti. Sonra Barlaam'ın davası Gregorios Akindinos tarafından devam ettirilmiştir. 1344 yılında İoannis Kantakuzinos, Patrik İoannis'in olmadığı bir sinod topladı, burada Gregorios Akindinos da kınandı.

1345 yılında, Barlaam hizbine adanmak üzere, Patrik İoannis sonunda bir sinod topladı ve burada Gregori Palamas aforoz edildi ve üç yıllık bir hapis cezasına çarptırıldı. Aynı sinodda Gregorius'un müridi Monembasialı Isidore da aforoz edildi.

İmparator III. Andronikos'un Haziran 1341 tarihinde ölümünden sonra, iki hizip çocuk ortak imparator V. İoannis'un naipliği için imparatorluk sarayında karşı karşıya geldiler. Aleksios Apokaukos'un entriklarının yardımıyla, iki taraf 1347 yılına kadar sürecek Bizans iç savaşına dahil oldular. Bazı manevralardan sonra Gregori Palamas'ın destekçisi İoannis Kantakuzinos'un etrafında bir hizip ortaya çıktı ve buna Makedonya ve Trakya'da vilayetlerin önde gelenleri katıldı. İmparatorluk gücünü elinde tutan diğer hizip Patrik İoannis Kalekas ve Aleksios Apokaukos tarafından yönetiliyor ve Andronikos'un dul eşi Savoyalı Anna'yı destekliyordu. Anna, Patrik İoannis Kalekas'ı naip yaptı ve Aleksios Apokaukos ise Konstantinopolis Praefectus urbanus'luğuna atadı

Başlangıçta, naiplik üstteydi, fakat 1345 yılında İoannis Kantakuzinos, Osmanlı Beyi I. Orhan'ın yardımıyla ve Aleksios Apokaukos'un öldürülmesiyle, naipliğe darbe vurdu. 1346 yılında, VI. İoannis Kantakuzinos, Adrianopolis'te ortak imparator olarak tac giydi ve Şubat 1347 tarihinde Konstantinopolis'e girdi. Sonra İoannis Kantakuzinos'un kıdemli imparator olması ve V. İoannis'in kendi başına kadar hükümdarlık yapacağı yaşa gelene kadar naibi olması anlaşması ile naiplik sona erdi.

1347 Sinodu[değiştir | kaynağı değiştir]

İoannis Kalekas'ı görevden alan sinod Şubat 1347 tarihinde toplandı ve onu Dimetoka'ya sürgüne gönderirken Gregorios Akindinos'u aforoz etti. 1344 yılında aforoz edilen Isidore ise patrik oldu.^[1]

Toplantının bitiminden birkaç gün sonra VI. İoannis Kantakuzinos muzaffer bir şekilde Konstantinopolis'e girdi ve rakiplerini ona ortak imparator olarak tac giydirmeleri için zorladı. İlk eylemi İoannis Kalekas'ın görevden alınmasını onaylamak oldu.^[1]

I. Callistus'un patrikliği sırasında toplanan altıncı sinodda nihayi anlaşma gerçekleşene kadar, İsihazm tartışması devam etti.

Son yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

1347 kalan bölümünde, görevden alınmış İoannis Kalekas sürgünden aynı yıl öleceği Konstantinopolis'e geri döndü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Klaus-Peter Todt (1992). "Johannes XIV. Kalekas, Ökumen. Patriarch von Konstantinopel". Bautz, Friedrich Wilhelm (Ed.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (Almanca). 3. Herzberg: Bautz. cols. 426–428. ISBN 3-88309-035-2. 
• Catholic Encyclopedia: Hesychasm 11 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Aziz Gregori Palamas, Selanik Başpiskoposu 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dumbarton Oaks: Independent and Self-Governing Monasteries of the Fourteenth and Fifteenth Centuries Chapter 9, p1491