Tur Abdin - Vikipedi

Süryani köyleri ve manastırlarını gösteren Tur Abdin haritası

Tur Abdin (Süryaniceܛܘܼܪ ܥܒ݂ܕܝܼܢ, Arapça: طور عبدين, Kürtçe: Tûrabdîn / Tor), Türkiye'nin güneydoğusundaki Midyat ve çevresini içine alan tepelik bir bölgedir. Süryanicede "kulların dağı" anlamına gelen Tur Abdin, Süryani Ortodokslar için önemli bir bölge olup dinî ve kültürel merkezleridir.[1] Bölgenin çok eski bir tarihi geçmişi vardır. Yeryüzünde ayakta kalmış en eski Süryani Ortodoks Manastırı olan Mor Gabriel Manastırı da (Deyrulumur) bu bölgededir.

MÖ 9. yüzyılda Yeni Asur İmparatorluğu kralı II. Aşurnasirpal tarafından Diyarbakır'da dikilen Kurkh stelinde "Kaşiyari Dağları" olarak geçmektedir. Bu dağdaki geçit Nairi ülkesine düzenlenen harekâtta kullanılmıştır. İsmi, stel üzerinde iki kez şu şekilde geçmektedir: “Kaşiyari Dağı’nı geçtikten sonra ikinci kez Nairi ülkelerine girdim. Sigişu kentinde kamp kurdum ve geceyi geçirdim (...) Tupusu oğlu Lapturu’nun yönettiği, Kaşiyari Dağı üzerindeki iyi tahkim edilmiş altmış kenti yıktım, yaktım, harabeye çevirdim."

Bölgede bulunan Mor Sobo Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi, Deyrüzzaferân Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilisesi ve Mor İzozoel Kilisesi, 2021 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edildi.[2]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Aphram I. Barsoum; Ighnāṭyūs Afrām I (Patriarch of Antioch) (2008). The History of Tur Abdin. Gorgias Press. ISBN 978-1-59333-715-5. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016. 
  2. ^ "Late Antique and Medieval Churches and Monasteries of Midyat and Surrounding Area (Tur 'Abdin)" (İngilizce). UNESCO. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.